اکستازی فقط یک «قرص شادی» نیست؛ پشت این نام رنگارنگ، واقعیتی تلخ و خطرناک پنهان شده است. بسیاری از مصرفکنندگان در ابتدا تصور میکنند مصرف تفننی مشکلی ایجاد نمیکند، اما اکستازی خیلی سریع میتواند به یک وابستگی شدید تبدیل شود. آشنایی دقیق با این ماده، نحوه اثر آن بر بدن و روشهای علمی ترک، اولین قدم برای مقابله با این چرخه خطرناک است.
اکستازی چیست؟
اکستازی (MDMA یا ۳,۴-Methylenedioxymethamphetamine) یک ماده محرک روانگردان است که معمولاً به شکل قرص یا کپسول مصرف میشود. این ماده با افزایش سطح سروتونین، دوپامین و نورآدرنالین در مغز باعث احساس سرخوشی، افزایش انرژی، حس نزدیکی عاطفی و کاهش اضطراب میشود. همین اثرات اولیه باعث شده اکستازی بهویژه در مهمانیها رواج زیادی پیدا کند.
بر خلاف تصور عمومی، اکستازی مادهای بیخطر نیست و مصرف آن میتواند در کوتاهمدت و بلندمدت پیامدهای جدی جسمی و روانی داشته باشد.
تاریخچه اکستازی
اکستازی برای اولینبار در سال ۱۹۱۲ توسط شرکت داروسازی آلمانی «مرک» (Merck) سنتز شد؛ اما تا سالها مورداستفاده عمومی قرار نگرفت. در دهه ۱۹۸۰ میلادی این ماده وارد بازار سیاه شد و بهسرعت در آمریکا و اروپا گسترش پیدا کرد.
در ابتدا بهعنوان یک داروی کمکی در رواندرمانی استفاده میشد؛ اما به دلیل اثرات سرخوشی و سوءمصرف، خیلی زود در فهرست مواد غیرقانونی قرار گرفت. امروزه اکستازی یکی از پرمصرفترین محرکهای مصنوعی در مهمانیها و کلابهاست.
انواع روش مصرف اکستازی
روش اصلی مصرف اکستازی خوراکی است. بااینحال، برخی افراد برای شدت اثر بیشتر از روشهای دیگر استفاده میکنند که خطر عوارض را بهشدت افزایش میدهد.
- مصرف خوراکی (قرص یا کپسول)
این رایجترین روش است. اثر آن معمولاً ۲۰ تا ۴۰ دقیقه پس از مصرف آغاز میشود و بین ۴ تا ۶ ساعت ادامه دارد. - استنشاق پودر
برخی افراد اکستازی را خردکرده و از طریق بینی استنشاق میکنند. این روش باعث شروع سریعتر اثر میشود؛ اما آسیب به مخاط بینی و خطر اوردوز را افزایش میدهد. - تزریق یا ترکیب با سایر مواد
در موارد سوءمصرف شدید، برخی افراد اکستازی را تزریق یا با موادی مانند الکل یا کوکائین ترکیب میکنند که این حالت بسیار خطرناک و مرگبار است.
آیا اکستازی اعتیادآور است؟
اکستازی باعث آزادشدن حجم زیادی از سروتونین در مغز میشود؛ هورمونی که احساس شادی و سرخوشی را کنترل میکند. با مصرف مکرر، مغز توانایی طبیعی تولید سروتونین را از دست میدهد و فرد برای تجربه همان احساس خوب به دوزهای بیشتر نیاز پیدا میکند. این فرایند بهسرعت وابستگی روانی و گاهی جسمی ایجاد میکند.
علائم ترک و نوسانات خلقی بعد از قطع مصرف باعث میشود فرد در چرخهٔ مصرف دوباره گرفتار شود؛ درست همینجاست که مصرف تفننی به اعتیاد واقعی تبدیل میشود.
علائم بعد از مصرف اکستازی
مصرف اکستازی معمولاً باعث تغییرات مشخصی در ظاهر و رفتار افراد میشود. شناخت این علائم میتواند به اطرافیان برای مداخله زودهنگام کمک کند.
علائم ظاهری مصرف اکستازی:
- مردمک گشاد
- تعریق شدید
- دمای بدن بالا
- خشکی دهان و عطش شدید
- حرکات غیرعادی فک و دندانقروچه
- لرزش دستوپا
علائم رفتاری مصرف اکستازی:
- انرژی و تحرک بیش از حد
- احساس صمیمیت و همدلی غیرعادی با دیگران
- حرفزدن زیاد و سریع
- کاهش احساس خطر
- کاهش تمرکز و کنترل تصمیمگیری
- بیخوابی یا بیقراری
عوارض بعد از مصرف اکستازی
اکستازی میتواند هم در کوتاهمدت و هم در بلندمدت آسیبهای جدی به بدن و روان وارد کند.
عوارض کوتاهمدت مصرف اکستازی:
- افزایش خطر گرمازدگی و کمآبی بدن
- بالارفتن فشارخون و ضربان قلب
- تهوع، سرگیجه و گرفتگی عضلات
- اضطراب، حملههای پانیک و توهم
عوارض بلندمدت مصرف اکستازی:
- آسیب به سلولهای تولیدکننده سروتونین در مغز
- افسردگی مزمن و کاهش توانایی لذتبردن از زندگی
- اختلال خواب و تمرکز
- آسیب به کبد، کلیه و قلب
- اختلالات اضطرابی و حافظهای
بهترین روش ترک اکستازی
ترک اکستازی بدون کمک تخصصی میتواند با علائم روانی و جسمی سختی همراه باشد. بهترین روش، ترک تحتنظر پزشک و رواندرمانگر در یک کلینیک تخصصی ترک اعتیاد است. این روش شامل مراحل سمزدایی ایمن، کنترل علائم ترک، رواندرمانی فردی و گروهی و برنامههای پیشگیری از عود است.
اگر شما یا یکی از عزیزانتان با مصرف اکستازی درگیر هستید، همین حالا با بهترین مرکز ترک اعتیاد تهران یعنی کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر تماس بگیرید تاتحتنظرر متخصصان مجرب درمان شوید.
جمعبندی
اکستازی مادهای است که ظاهر فریبندهای دارد؛ اما عواقب آن بسیار جدی است. این ماده با تأثیر مستقیم بر سیستم عصبی مرکزی باعث ایجاد احساسات مصنوعی و وابستگی شدید میشود. شناخت علائم و عوارض مصرف، و اقدام بهموقع برای ترک، مهمترین گام برای جلوگیری از آسیبهای غیرقابلجبران است.
ترک اکستازی در خانه یا بهصورت خودسرانه نهتنها دشوار است بلکه میتواند خطرناک هم باشد. کمکگرفتن از یک مرکز تخصصی، شانس موفقیت و بازگشت به زندگی سالم را چندین برابر میکند.
سؤالات متداول
- چه مدت پس از مصرف اکستازی اثر آن از بین میرود؟
اثر اصلی معمولاً بین ۴ تا ۶ ساعت طول میکشد؛ اما عوارض روانی میتواند تا چند روز باقی بماند. - آیا مصرف اکستازی در آزمایش اعتیاد مشخص میشود؟
بله، اکستازی از طریق آزمایش ادرار و خون قابلشناسایی است. - بهترین روش ترک اکستازی چیست؟
سمزدایی تحتنظر پزشک، درمانهای روانشناختی و مراقبتهای پس از ترک در یک مرکز تخصصی بهترین و مطمئنترین روش است.
