بسیاری از افراد برای رسیدن به اندامی متناسب و کاهش وزن سریع، به سراغ قرصهای لاغری میروند؛ قرصهایی که در تبلیغات با عناوینی مثل «چربیسوز معجزهآسا» یا «لاغری تضمینی در چند روز» معرفی میشوند.
اما پشت این وعدههای پرزرقوبرق، واقعیتی تلخ و خطرناک پنهان است: برخی از این محصولات تقلبی، حاوی مادهای بهشدت اعتیادآور و مخرب به نام شیشه (متآمفتامین) هستند. شاید در نگاه اول، مصرف چنین قرصی کاهش وزن سریع و محسوس به همراه داشته باشد، اما در حقیقت بهایی که فرد میپردازد چیزی جز آسیب جدی به قلب، روان و آینده زندگیاش نیست.
در این مقاله به شما نشان میدهیم چرا چنین موادی در قرصهای لاغری وجود دارند، چه علائمی هشداردهنده هستند و چگونه میتوان راه مطمئن را از مسیر پرخطر تشخیص داد.
چرا برخی قرصهای لاغری حاوی شیشه هستند؟
مصرف محرکهایی مانند آمفتامین یا متآمفتامین (شیشه) بهصورت پنهانی در برخی مکملها و قرصهای لاغری، پدیدهای شناختهشده در بازار سیاه است. در مطالعات اخیر، محققان با استفاده از روش دقیق کروماتوگرافی جرمی (GC–MS) متآمفتامین را در نمونههایی از مکملهای گیاهی کاهش وزن که روی بستهبندیشان هیچ اشارهای به این ترکیب نشده بود، پیدا کردهاند.
تولید غیرقانونی متآمفتامین نسبتاً ارزان است و اثرات سریع و محسوس آن بهظاهر نتیجهبخش به نظر میرسد؛ همین موضوع مصرفکنندگان را فریب میدهد.
از سوی دیگر نظارت و کنترل بر بازار مکملها در بسیاری از مناطق ضعیف است و رقابت ناپاک بین تولیدکنندگان غیرمجاز، انگیزهای قوی برای بهکارگیری این روشهای خطرناک فراهم میآورد؛ نتیجه اما چیزی جز تهدید سلامتی، وابستگی و آسیبهای جسمی و روانی، نیست. مکانیسم عمل شیشه برای کاهش وزن عبارت است از:
- کاهش اشتها
متآمفتامین باعث افزایش آزادسازی پیامرسانهای عصبی مانند دوپامین، نوراپینفرین و سروتونین میشود. بخشی از اثر این انتقالدهندهها کاهش احساس گرسنگی یا ایجاد احساس سیری است؛ به همین دلیل مصرفکننده ممکن است احساس کند اشتهایش کم شده و کمتر غذا میخورد. این کاهش اشتها، هرچند ممکن است منجر به کاهش وزن شود، کاملاً ناایمن و موقتی است. - افزایش فعالیت سمپاتیک و سوختوساز پایه
این ماده سیستم عصبی سمپاتیک را تحریک میکند؛ در نتیجه ضربان قلب و فشارخون بالا میروند و متابولیسم پایه (مصرف انرژی در حالت استراحت) افزایش مییابد. بدن در این حالت در وضعیتی شبیه هشدار دائمی قرار میگیرد که انرژی بیشتری میسوزاند؛ اما این سوختوساز افزایشیافته با هزینهٔ شدید برای قلب، عروق و سایر اندامها همراه است. - تحریک حرکتی و بیقراری
مصرفکنندگان گاهی بیقراری، افزایش حرکتهای بیهدف یا حتی رفتارهای تکراری نشان میدهند. این تحرک بیش از حد میتواند به سوزاندن کالری بیشتر منجر شود، اما باید توجه داشت که این فعالیت سالم نیست و معمولاً با اضطراب و فرسودگی همراه است. - اثرات مستقیم بر بافت چربی و التهاب
مطالعات حیوانی نشان دادهاند که متآمفتامین ممکن است فرایندهای التهابی در بافت چربی را تشدید کند و به تحلیل یا آسیب سلولهای چربی بینجامد. حتی اگر این روند به کاهش وزن منجر شود، تغییرات التهابی و نکروز بافتی (مرگ سلولها یا بافتهای بدن به دلیل آسیب شدید) برای سلامت بلندمدت زیانآور هستند.
نشانهها و علائم مصرف قرصهای لاغری حاوی شیشه
اگر کسی حتی بدون اطلاع، شروع به مصرف قرصهای لاغری حاوی شیشه کند، بدن و روان او خیلی زود واکنشهایی نشان میدهند که میتوانند زنگ خطر باشند. این نشانهها معمولاً در دو دستهٔ جسمی و روانی/رفتاری دیده میشوند:
علائم جسمی مصرف قرصهای لاغری حاوی مخدر شیشه
- تپش قلب و ضربان نامنظم: فشار زیادی به قلب وارد میشود و فرد دچار تاکیکاردی یا آریتمی میشود.
- بیخوابی و انرژی غیرعادی: خواب شبانه بهشدت مختل میشود و فرد ساعات طولانی بیدار و پرجنبوجوش میماند.
- کاهش وزن سریع و غیرطبیعی: کمشدن وزن در مدت کوتاه، بدون رژیم یا ورزش منطقی، یکی از نشانههای واضح مصرف محرک است.
- تعریق زیاد، لرزش و خشکی دهان: تحریک عصبی مداوم باعث تعریق بیش از حد، لرزش دستها و احساس خشکی شدید در دهان میشود.
- افزایش فشارخون: حتی افراد جوان و سالم هم ممکن است ناگهان دچار بالارفتن فشارخون شوند.
علائم روانی و رفتاری مصرف قرصهای لاغری حاوی مخدر شیشه
- پرخاشگری و تحریکپذیری: فرد خیلی زود عصبانی میشود و تغییرات خلقی شدید دارد.
- اضطراب و بیقراری: نگرانی دائمی، بیتابی و حتی حملات اضطرابی شایع است.
- احساس سرخوشی یا فاز غیرطبیعی: در لحظات اوج مصرف، فرد انرژی غیرواقعی، اعتمادبهنفس کاذب یا سرخوشی شدید تجربه میکند.
- وابستگی روانی: مصرفکننده بهتدریج احساس میکند بدون قرص نمیتواند روزش را بگذراند و میل شدید به تکرار مصرف دارد.
- اختلالات روانی ثانویه: با مصرف طولانیمدت، مشکلاتی مثل افسردگی، توهم، بدبینی شدید (پارانویا) و حتی افت عملکرد ذهنی و شناختی بروز میکند.
به طور خلاصه، اگر کسی همزمان با کاهش وزن سریع، چند مورد از این علائم جسمی و روانی را تجربه کند، احتمال زیادی وجود دارد که قرصی که مصرف کرده تقلبی و آلوده به مواد محرک خطرناک باشد. در چنین شرایطی مراجعه فوری به پزشک یا مرکز درمانی ضروری است.
چگونه قرصهای لاغری ایمن را از قرصهای خطرناک تشخیص دهیم؟
تشخیص اینکه یک قرص لاغری واقعاً ایمن است یا نه کار سادهای نیست؛ چون ظاهر قرص یا ادعاهای تبلیغاتی چیزی درباره ترکیبات واقعی آن نمیگویند. بهترین راه این است که از همان ابتدا بادقت انتخاب کنیم و به چند نکته کلیدی توجه داشته باشیم:
- مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه
پیش از مصرف هر نوع دارو یا مکمل، حتماً با پزشک یا کارشناس تغذیه مشورت کنید. آنها با بررسی وضعیت کلی سلامت شما (مثل شاخص توده بدنی، فشارخون، سابقه بیماریهای قلبی، وضعیت کبد و کلیه) میتوانند بهترین راهکار را پیشنهاد دهند. در اغلب موارد هم ترکیبی از رژیم غذایی اصولی، ورزش منظم و در صورت لزوم داروهای مجاز تحتنظر پزشک، روشی بسیار ایمنتر و اثربخشتر برای کاهش وزن است. - بررسی مجوز و بستهبندی محصول
محصول باید مجوز رسمی سازمان غذا و دارو داشته باشد و در فهرست داروهای تأییدشده قرار گرفته باشد. امکان استعلام این موضوع از طریق سایتهای رسمی وجود دارد.
کیفیت بستهبندی یکی از اولین نشانههاست؛ چاپ نامرغوب، بستهبندی بیکیفیت یا نبود دفترچه راهنما میتواند نشانه تقلبی بودن محصول باشد.
🔸روی بسته باید تمام اطلاعات مهم درج شده باشد: ترکیبات دقیق و درصد هر ماده، میزان و روش مصرف، هشدارها و موارد احتیاط، تاریخ تولید و انقضا، شماره سری ساخت و نام شرکت تولیدکننده. نبود این اطلاعات یا ناقص بودنشان جای نگرانی دارد. - دقت در محل خرید
همیشه از داروخانههای معتبر و دارای مجوز خرید کنید. از خرید قرصهای لاغری از عطاریهای ناشناخته، فروشندگان شبکههای اجتماعی یا سایتهای نامعتبر خودداری کنید. اگر هم قصد خرید اینترنتی دارید، تنها از فروشگاههایی استفاده کنید که نماد اعتماد الکترونیکی و مدارک قانونی فروش دارند. - هوشیاری در برابر تبلیغات
وعدههایی مثل «لاغری سریع و تضمینی»، «چربیسوز در چند روز»، «بدون بازگشت» یا «معجزه گیاهی» را جدی نگیرید؛ اینها معمولاً نشانه فریب هستند.
بسیاری از محصولاتی که با عنوان گیاهی عرضه میشوند، در عمل با مواد شیمیایی و حتی محرکها ترکیب شدهاند تا تأثیر سریع و کاذب نشان دهند.
🔸همیشه قبل از اعتماد به یک محصول، درباره آن تحقیق کنید: نظرات کاربران، سابقه شرکت تولیدکننده و حتی گزارشهای منفی یا شکایات میتواند سرنخهای خوبی به شما بدهد.
اگر در هر مرحلهای به اصالت یا ایمنی یک محصول شک کردید، بهترین کار این است که مصرف آن را کنار بگذارید و از یک متخصص کمک بگیرید.
جمعبندی
لاغری سریع و آسان، اگرچه جذاب به نظر میرسد، اما میتواند سلامتی را قربانی کند. برخی قرصهای لاغری غیرمجاز به طور پنهانی با شیشه ترکیب میشوند تا اثر فوری و ظاهری ایجاد کنند؛ اثری که خیلی زود جای خود را به وابستگی، مشکلات قلبی، فشارخون، اختلالات روانی و حتی خطر مرگ میدهد.
بهترین و ایمنترین راه برای کاهش وزن، مشورت با متخصص، پیروی از سبک زندگی سالم و انتخاب داروهای دارای مجوز است. هرگونه نشانه مشکوک یا علائم غیرعادی باید جدی گرفته شود و مراجعه فوری به پزشک یا مراکز درمانی، اولین قدم در مسیر حفظ سلامت است.
در همین راستا، مجهزترین مرکز ترک اعتیاد تهران یعنی کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر با تیمی حرفهای از پزشکان و رواندرمانگران آماده است تا به افرادی که ناخواسته در دام مصرف قرصهای حاوی شیشه یا سایر مواد محرک گرفتار شدهاند، کمک کند. اگر شما یا یکی از عزیزانتان با چنین مشکلی مواجه هستید، برای ترک شیشه همین امروز با ما تماس بگیرید و از مشاوره رایگان بهرهمند شوید. اولین قدم برای بازگشت بهسلامتی، فقط یک تماس است.
سؤالات متداول
- آیا همه قرصهای لاغری موجود در بازار خطرناک هستند؟
خیر. تنها محصولاتی که به طور غیرقانونی و بدون نظارت تولید میشوند ممکن است حاوی مواد محرک یا مخدر باشند. خرید از داروخانهها و برندهای معتبر، ریسک مصرف قرصهای خطرناک را به حداقل میرساند. - اگر فردی بدون اطلاع قرص حاوی شیشه مصرف کرده باشد، چه باید بکند؟
در صورت مشاهده علائمی مانند تپش قلب شدید، بیخوابی مداوم، کاهش وزن غیرعادی یا تغییرات خلقی، مصرف باید بلافاصله قطع شود و مراجعه به پزشک یا مرکز درمانی ضروری است. - آیا کاهش وزن سریع همیشه نشانه مصرف قرصهای مشکوک است؟
نه لزوماً؛ اما اگر کاهش وزن ناگهانی و شدید همراه با علائم جسمی یا روانی غیرمعمول باشد، احتمال مصرف قرص آلوده یا محرک وجود دارد و باید بررسی پزشکی انجام شود.
