آیا شما هم احساس میکنید که به اختلال اضطراب اجتماعی مبتلا هستید؟ وقتی به یک اتاقی که پر از افراد است وارد میشوید، آیا تنش و استرس ذهنی شما به طور ناگهانی افزایش مییابد؟ آیا در دیدارها و جلسات گروهی، ترس از قضاوت در کارهایتان شما را محدود و نگران میکند؟
اگر پاسخ شما به این سؤالات بله است شما به اختلال اضطراب اجتماعی که به آن فوبیای اجتماعی نیز میگویند مبتلا شدهاید.
اختلال اضطراب اجتماعی یک وضعیت سلامت روانی مزمن است که میتواند فرد را در برابر سوء مصرف مواد آسیبپذیرتر کند.
مواد مخدر و الکل تغییراتی در خلق و خوی و عواطف ایجاد میکنند و به عنوان پاسخی موقت به اضطراب اجتماعی به نظر میرسند که فوایدی دارند و علائم شما را کاهش میدهند.
اما مصرف مواد به منظور درمان اختلال اضطراب اجتماعی توصیه نمیشود. اثرات آن معمولاً کوتاهمدت و موقت است و مشکل اصلی را حل نمیکند.
وقتی افراد بیش از حد از مواد مخدر یا الکل استفاده میکنند، بدن آنها مقاوم میشود. این امر باعث میشود که فرد برای دستیابی به همان اثرات، مصرف مواد را به تدریج افزایش دهد.
ما در کلینیک تخصصی ترک اعتیاد طلوعی دیگر، با هدف کمک به شما در درمان اضطراب اجتماعی و اعتیاد، بهترین روشهای درمانی را برای شما فراهم میکنیم.
با توجه به نوع اعتیاد و شدت اضطراب، روشهای مختلف درمانی از جمله سمزدایی، رواندرمانی، مشاوره و داروهای کمکی را برای شما پیشنهاد خواهیم داد.
اختلال اضطراب اجتماعی چیست؟
نوعی اختلال اضطرابی است که باعث اضطراب و استرس یا ترس در محیطهای اجتماعی میشود، به عنوان اختلال اضطراب اجتماعی شناخته میشود. نام دیگر آن “فوبیای اجتماعی” است و در بیشتر موارد در سن نوجوانی آغاز میشود.
تقریباً ۱۵ میلیون بزرگسال در ایالات متحده آمریکا تحت تأثیر اختلال اضطراب اجتماعی قرار دارند و این اختلال اغلب در سالهای نوجوانی شروع میشود.
افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی با مشکلاتی، از جمله مواجه شدن با افراد جدید و شرکت در محیطهای اجتماعی پر از مردم روبرو هستند آنها ممکن است در ارتباط با دیگران، نگران این موضوع باشند که مورد انتقاد قرار بگیرند.
اگرچه آنها ممکن است به این نتیجه برسند که ترسها و اضطرابی که دارند غیرمنطقی است، اما در غلبه بر آنها بسیار ناتوان هستند.
این اختلال میتواند تأثیراتی روی زندگی روزمره، مانند دشواری در خرید مواد غذایی و لباس یا برخی فعالیتهای دیگر داشته باشد.
همچنین، اختلال اضطراب اجتماعی معمولاً به صورت مداوم و خستگیآور است و ممکن است بر عملکرد روزانه افراد تأثیر بگذارد.
فوبیای اجتماعی باعث ترس شدید از موقعیتهای خاص در محیطهای اجتماعی میشود، به خصوص در موقعیتهای غیر آشنا که در آن احساس میکنید ممکن است توسط دیگران مورد ارزیابی و انتقاد قرار بگیرید.
این موقعیتها برای افراد مبتلا آنقدر ترسناک و ناهنجار هستند که حتی با فکر کردن به آنها نیز میتوانند مضطرب شوند و یا تلاش زیادی برای اجتناب از آنها انجام دهند که این موضوع میتواند زندگی روزمره آنها را تحت تأثیر قرار دهد.
علائم اختلال اضطراب اجتماعی چیست؟
هرگاه که در مواقع اجتماعی عصبی میشوید، به این معنی نیست که مبتلا به فوبیای اجتماعی هستید. تعداد زیادی از افراد در مواقع خاصی احساس خجالت و ترس میکنند.
به عنوان مثال، احساس عصبانیت قبل از یک سخنرانی کاملاً طبیعی است؛ اما اگر هفتهها قبل از سخنرانی نگرانی و اضطراب داشته باشید و در طول مصاحبه تا حدی دست و پا میلرزد که صحبت کنید، ممکن است مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی باشید.
در ادامه، برخی از نشانهها و علائم عاطفی، فیزیکی و رفتاری اختلال اضطراب اجتماعی را بررسی خواهم کرد:
علائم عاطفی:
- روزانه احساس اضطراب دارید.
- نگرانی شدید برای مدت زمان طولانی قبل از یک موقعیت اجتماعی وارد میشود.
- ترس شدید از قضاوت و انتقاد دیگران، به ویژه در مقابل افراد ناشناخته.
- نگرانی از رفتار کردن به گونهای که شرمساری شما یا دیگران را به وجود آورد.
- اختلال اضطراب اجتماعی باعث ترس از اینکه دیگران درک نکنند که شما عصبانی و نگران هستید.
علائم فیزیکی:
- قرمزی صورت.
- تنگی نفس.
- درد معده، حالا تهوع.
- لرزش اندامهای بدن.
- تپش قلب و درد در قفسه سینه.
- تعریق بیش از حد.
- احساس گیجی و ضعف.
علائم رفتاری:
- اجتناب از موقعیتهای اجتماعی که زندگی روزمره شما را مختل میکند.
- سکوت در جمعهای ناشناخته و فرار از مورد توجه قرار گرفتن.
- نیاز به همراهی شخص دیگر مثل دوست یا خانواده برای انجام وظایف روزمره مثل خرید و غیره.
به هر حال، همه این علائم و نشانهها همیشه به معنای داشتن اختلال اضطراب اجتماعی نیستند.
برای تشخیص قطعی این اختلال و دریافت کمک حرفهای، توصیه میشود به یک روانشناس یا روانپزشک مراجعه کنید.
رابطه بین اختلال اضطراب اجتماعی و سوء مصرف مواد چیست؟
اعتیاد به الکل یکی از اختلالات مصرف مواد رایج است که به طور همزمان با اختلالات اضطرابی رخ میدهد.
تحقیقات نشان میدهد که داشتن یک اختلال اضطراب اجتماعی میتواند احتمال ابتلا به اختلال مصرف مواد را افزایش دهد.
کودکانی که در دوران کودکی به شدت آزار و اذیت میشوند، ممکن است در دوران بزرگسالی به اختلال اضطراب اجتماعی مبتلا شوند. انواع تروماهای دیگر مانند تضادهای خانوادگی یا آزار جنسی یا جسمی، میتواند ترس از افراد دیگر را در کودکان به وجود آورد. همچنین، تروما میتواند باعث سوء مصرف مواد شود.
برخی از داروها مانند متآمفتامین و مواد توهمزا میتوانند باعث ایجاد پاسخ اضطرابی شوند، اما نوع اضطرابی که توسط آنها ایجاد میشود، به طور معمول بیشتر به شکل پارانوئید است تا اضطراب در مورد موقعیتهای اجتماعی. با این حال، مهم است که اضطراب ناشی از مواد مخدر قبل از تشخیص اینکه آیا اختلال اضطراب اجتماعی همراه با سوء مصرف مواد است یا خیر، رسیدگی شود.
بعضی از داروها مانند الکل و مواد افیونی نیز میتوانند در طی فرایند ترک شوندگی باعث ایجاد اضطراب عمومی شوند.
در شرایط مناسب، این اضطراب ممکن است به یک اختلال اضطرابی کامل تبدیل شود. همچنین، ممکن است پس از بهبود اولیه از مواد مخدر، فرد علائم اختلال اضطراب اجتماعی را نشان دهد، به دلیل استفاده قبلی از مواد برای کنترل علائم اضطراب اجتماعی و همچنین این که مصرف مواد دیگر در دسترس نباشد.
تشخیص دوگانه اضطراب اجتماعی و سوء مصرف مواد چیست؟
داشتن یک وضعیت سلامت روان و سوء مصرف مواد به طور همزمان تشخیص دوگانه نامیده میشود.
بهترین راه درمان برای تشخیص دوگانه، درمان همزمان هر دو شرایط است. این به دلیل این است که وقتی این دو شرط ترکیب میشوند، مجموعهای جدید از مشکلات را تشکیل میدهند که نیاز به مداخلات منحصر به فرد دارد.
درمان جداگانه آنها میتواند منجر به بازگشت بیماری در هر شرایطی که قبلاً بهبود یافته است شود.
برنامههای مختلف درمانی مواد، الکل و اختلال اضطراب اجتماعی، طرحهای درمانی تخصصی را برای تشخیص دوگانه ارائه میدهند.
در یکی از این برنامهها، شما یاد میگیرید که چگونه به مواد اعتیاد پیدا کردهاید و روشهایی که مصرف مواد به شما کمک کرده است، آموزش داده میشود. هنگام شناسایی مهارتهای مقابله ناسالم، شما میتوانید آنها را با مهارتهای سالمتری که درمان آنها را آموزش میدهد، جایگزین کنید.
اضطراب، به ویژه هنگامی که با سوءمصرف مواد همراه است، میتواند باعث بروز حالت مارپیچ در فرد شود. رویکرد درمان تشخیص دوگانه بسیار مفید است زیرا به شما یک جامعه بازیابی حمایتی ارائه میدهد که به شما کمک میکند استوار باشید.
در موارد زیر بعضی از سوء مصرف موادی که منجر به اختلال اضطراب میشود را شرح میدهیم:
الکل
افرادی که از اختلال اضطراب اجتماعی رنج میبرند، ۲۰ درصد احتمال دارد که با مسائل مرتبط با الکل نیز روبرو شوند.
بسیاری از این افراد برای کاهش نگرانی خود و افزایش راحتی در مواقع اجتماعی، به نوشیدنیهای الکلی روی میآورند.
متأسفانه، برخی افراد تحت تأثیر الکل، رفتارهایی غیر مناسب و شرمآور نشان میدهند.
اگر شما با اختلال اضطراب اجتماعی مواجه هستید، ممکن است این مسئله برایتان دشوار باشد. به خاطر داشته باشید که داشتن خاطراتی از رفتارهای مغایر با شخصیتتان در حالی که تحت تأثیر الکل هستید، میتواند عاملی باشد که فوبیای اجتماعی را به سطح شدیدی رسانده و حتی میتواند منجر به مصرف بیشتر و ناسالم مواد مخدر شود.
ماریجوانا
تحقیقات نشان میدهد که مصرف ماریجوانا و اختلالات اضطرابی با یکدیگر ارتباط نزدیکی دارند. همانند الکل، ماریجوانا میتواند به طور موقت اضطراب را کاهش دهد.
با افزایش استفاده از ماریجوانا میتواند باعث اضطراب و پارانویا منجر شود که ممکن است اختلال اضطراب اجتماعی را تشدید کند.
مشابه الکل، ماریجوانا میتواند در دورههای مصرف بالاتر سطوح بیشتری از اضطراب را ایجاد کند.
یک مطالعه منتشر شده در مجله “افسردگی و اضطراب” نشان میدهد که از بین ۱۰۷ فرد مصرفکننده ماریجوانا، ۲۶ درصد از آنها دچار اختلالات اضطراب اجتماعی بودند.
این بیماران بهبود نیافته علائم شناختی و رفتاری خود را در نتیجه تعامل با شرایط مصرف تجربه کردند. مطالعات دیگر نشان میدهد که افرادی که از اختلال اضطراب اجتماعی رنج میبرند، بیشتر به مصرف ماریجوانا روی میآورند.
حتی در صورتی که آگاه هستند که این کار ممکن است علائمشان را بدتر کند، به احتمال زیاد استفاده از آن را ادامه میدهند.
محرکها
محرکها تأثیر قابل توجهی در ایجاد واکنشهای اضطرابی دارند، زیرا سیستم عصبی سمپاتیک شما را به سرعت فعال میکنند.
این فعالسازی منجر به ترشح آدرنالین و فعال شدن واکنش پرواز یا مبارزه میشود. این واکنشها مرتبط با شیوه تجربه اضطراب شما است.
عوامل موجود در محیط شما به طور طبیعی ممکن است پاسخ جنگ یا گریز شما را ایجاد کنند، اما محرکها میتوانند مدت زمان واکنش اختلال اضطراب اجتماعی را بسیار طولانیتر کنند.
چه راههای سالم برای درمان اضطراب و اعتیاد وجود دارد؟
برای درمان اختلال اضطراب اجتماعی و اعتیاد، راههای سالم و مؤثری وجود دارد که میتوانند به شما کمک کنند. اما قبل از هر چیز، مهم است که با یک متخصص مشاوره مشورت کنید تا درمانهای مناسب برای شرایط شما راهاندازی شود. در ادامه تعدادی از راههای سالم برای درمان اضطراب و اعتیاد معرفی میکنم:
- مشاوره و درمان روانشناختی: مشاوره و درمان با یک متخصص روانشناس میتواند به شما کمک کند تا راهحلهایی برای مدیریت اضطراب و مشکلات مرتبط با اعتیاد پیدا کنید. این شامل تکنیکهای مانند مدیریت استرس، آموزش مهارتهای مقابله، تغییر الگوی رفتاری و تربیت روانشناسی است.
- فعالیتهای بدنی: ورزش و فعالیتهای بدنی بهبود وضعیت روحیتان را تقویت کرده و اضطراب و استرس را کاهش میدهند. انتخاب یک ورزش یا فعالیتی که شما را نشاطآور و خوشحال کند میتواند مفید باشد.
- تکنیکهای آرامشبخش: تکنیکهایی مانند تمرکز بر تنفس، مدیتیشن، یوگا و تمرینات تفکر مثبت میتواند به شما کمک کند استرس و نگرانی را کاهش دهید و به آرامش و آرامبخشی دست یابید.
- پشتیبانی اجتماعی: حمایت و همبستگی با خانواده، دوستان و گروههای حمایتی میتواند در فرایند درمان اختلال اضطراب اجتماعی و اعتیاد شما مؤثر باشد. همچنین با افرادی که تجربه و مشکلات مشابهی دارند، به شما امید و انگیزهای جدید میدهد.
- روشهای درمان دارویی: بعضی از افراد به درمان دارویی نیاز دارند تا به کنترل بهتر علائم اضطراب و اعتیاد برسند. در این مورد، مهم است که با یک پزشک متخصص مشاوره کنید و تجویز داروها را به طور منظم و با نظارت صورت دهید.
مهم است که یادآور شویم هرکسی ممکن است به یک درمان خاص نیاز داشته باشد و منابعی که به همراهی با متخصص درمانی مورد اعتماد خود مییابید، میتوانند برای شما بهترین راهحلها را ارائه دهند.
سخن پایانی
افراد مبتلا به اعتیاد و اختلال اضطراب اجتماعی ممکن است در موقعیتهای شلوغ و ارتباط با افراد نا آشنا احساس ترس و اضطراب کنند و ممکن است از مدرسه، خرید، کار و سایر مکانهایی که قرار است با دیگران ارتباط برقرار کنند امتناع کنند.
افراد ممکن است ترس داشته باشند که دیگران آنها را قضاوت یا توهین کنند، در حالی که این افکار واقعی نیستند.
درمانهای دارویی، کمک از روانپزشک و تغییر سبک زندگی در درمان و کنترل علائم اعتیاد و اضطراب اجتماعی بسیار مفید است.