اکسی کدون با اینکه یک داروی ضد درد است، اما استفاده طولانی مدت از آن می‌تواند باعث ایجاد وابستگی شخص شود. به نحوی که مصرف مداوم این ماده، ترک کردن را برای افراد سخت می‌کند تا جایی که افراد برای ترک اکسی کدون باید به مراکز ترک اعتیاد مراجعه کنند.
در ادامه این مطلب برای آشنایی بیشتر با ماده اکسی کدون، عوارض و علائم اعتیاد به آن و روش‌های درمان اعتیاد به اکسی کدون با کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر همراه باشید.
اکسی کدون چیست؟
اکسی کدون یا به انگلیسی Oxycodone با نام تجاری اکسی‌کانتین و یا فاروکسی تولید می‌شود. این ماده یک داروی ضد درد و مسکن قوی با خاصیت آرام‌بخشی است. این دارو در واقع نوعی ماده مخدر نیمه صنعتی قدرتمندی بوده و ماده فعال موجود در آن اکسی‌کانتین است و پزشکان آن را برای کاهش دردهای متوسط تا شدید تجویز می‌کنند.
اکسی کدون مانند هروئین، مورفین و دیگر مخدرهای اعتیادآور محصولی است که از خشخاش تریاک به دست می‌آید. این دارو حالت سرخوشی و نشئگی ایجاد می‌کند و باعث می‌شود حتی مصرف کنندگان ناآگاهی که دارو را طبق تجویز پزشک مصرف می‌کنند، ولع و میل غیرقابل کنترلی نسبت به مصرف این دارو احساس کنند.
این دارو گاه به تنهایی و گاه در ترکیب با سایر داروهای مسکن مانند استامینوفن به کار می‌رود. محصولات ترکیبی اکسی کدون با پاراستامول (استامینوفن)، ایبوپروفن، نالوکسان، نالترکسون و آسپرین نیز موجود است. اکسی کدون هم به صورت خوراکی و هم تزریقی و وریدی مصرف می‌شود.
نوعی از اکسی کدون به طور گسترده برای تسکین درد ناشی از بیماری‌های مزمن و لاعلاج به کار می‌رود. اما متأسفانه این دارو باعث ایجاد وابستگی و اعتیاد شده و اعتیاد به اکسی کدون می‌تواند سریع و خطرناک باشد.
در واقع می‌توان گفت، مصرف آن به مرور زمان به وابستگی به آن تبدیل شده به صورتی که شخص باید هر چه سریع‌تر برای ترک اکسی کدون اقدام کرده و به کلینیک ترک اعتیاد مراجعه کند.
هرچند که این دارو فقط با نسخه پزشک فروخته شده و پزشکان این مسکن قوی را برای مدیریت درد تجویز می‌کنند. اما متأسفانه مقدار قابل توجهی اکسی کدون به بازارهای غیرقانونی راه پیدا کرده است.
مصرف کنندگان تفریحی علاوه بر اثرات تسکین دهندگی دارو، حالت سرخوشی و نشئگی‌ای آن را تجربه می‌کنند که بی‌شباهت به اثرات مصرف هروئین نیست.
همچنین امروزه مشاهده می‌شود که روش‌های غیر اصولی درمانی مانند ترک متادون با اکسی کدون نیز رواج پیدا کرده که معمولاً بدون نظارت پزشک متخصص ترک اعتیاد انجام می‌شود و در بسیاری از موارد منجر به سوء مصرف اکسی کدون و اعتیاد به آن می‌شود.
در این شرایط بیمار باید هر چه سریع‌تر مصرف خودسرانه این دارو را قطع کرده و با مراجعه به مراکز تخصصی درمان اعتیاد، برای ترک اکسی کدون اقدام کند.
عملکرد اکسی کدون
عملکرد اکسی کدون شبیه هروئین و مخدرهای دیگر مثل مرفین است که با مهار انتقال صعودی سیگنال‌های درد موجب تغییر ادراک و پاسخ به درد می‌شود.
این ماده از طریق دستگاه گوارشی جذب شده و نیمه عمر دفع آن از خون ۲ تا ۴ ساعت است. داروی اکسی کدون یک دارو مخدر است که با تأثیر بر روی مغز، احساسات را کنترل کرده و دردهای خفیف و شدید را تسکین می‌دهد.
مصرف این دارو بر روی گیرنده‌های مغز اثر می‌گذارد و استفاده طولانی مدت آن باعث ایجاد وابستگی سیستم عصبی مصرف کننده می‌شود. مصرف مداوم این ماده، ترک کردن را برای افراد سخت می‌کند.
دلیل اعتیادآور بودن اکسی کدون و داروهایی مانند آن این است که این داروها اندورفین‌های مصنوعی را در مغز تولید کرده و مصرف‌کنندگان در اثر مصرف آن هجوم گرمایی مطبوع و آرامش‌بخش را احساس می‌کنند.
مغز در پی مصرف دراز مدت اکسی کدون دیگر اندورفین‌هایی را که احساسات خوشایندی را ایجاد می‌کنند، تولید نمی‌کند. به این ترتیب مصرف کننده وقتی اکسی‌کدون مصرف نمی‌کند، افسرده، کسل و بیمار می‌شود.
برای مشاوره ترک اکسی کدون با ما تماس بگیرید
عوارض مصرف اکسی کدون
سوء مصرف این داروی مخدر عوارض جانبی متعددی به دنبال دارد که از آن جمله می‌توان به خشکی دهان، بی‌اشتهایی، سرگیجه و حالت تهوع اشاره کرد. مصرف‌کنندگان اکسی‌کدون دچار سردرد می‌شوند، تنفسشان دچار مشکل می‌شود یا نوسانات خلقی را تجربه می‌کنند. بیمارانی که اکسی‌کدون را مدتی طولانی برای تسکین درد مصرف می‌کنند، به تدریج با علائم شدیدتری روبه‌رو خواهند شد. مانند:
- وابستگی و اعتیاد
- گیجی و خواب آلودگی
- احساس سرگیجه و خستگی شدید
- تضعیف رفلکس سرفه
- از دست دادن آب بدن
- کاهش فشار خون
- ضایعات پوستی
- مردمک ریز
- خشکی دهان
- بی‌اشتهایی
- حالت تهوع
- استفراغ
- یبوست
- تشنج
- کما
علائمی که در بالا ذکر شد، از رایج‌ترین عوارض مصرف اکسی کدون است. شاید باورتان نشود اما این مسکن در سال ۲۰۱۱ عامل اصلی مرگ و میر در ایالت متحده آمریکا بود.
در صورت مصرف بیش از اندازه یا در افرادی که مقاومتشان نسبت به مواد مخدر پایین است، اکسی کدون می‌تواند باعث کم شدن ژرفای تنفس، کند شدن تپش قلب، سرد و مرطوب شدن پوست، توقف تنفس، فشار خون پایین، تنگی مردمک، اختلال در گردش خون، ایست قلبی و مرگ شود؛ از دیگر عوارض نسبتاً شایع داروی اکسی کدون می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قلبی عروقی: افزایش فشارخون، کاهش اشباع اکسیژن، نارسایی قلبی، گشادی عروق
- سیستم اعصاب مرکزی: افسردگی، پرش عضلات، اضطراب، درد عصبی، اختلال شخصیت
- پوستی: کنده شدن پوست، افزایش تعریق، راش پوستی، حساسیت پوست به نور، کهیر
- غدد درون ریز و متابولیسم: کاهش کلر خون، کاهش سدیم خون، کاهش وزن، افزایش قندخون، نقرس
- گوارشی: اسهال، خشکی دهان، رفلاکس، اختلال در بلع، التهاب لثه، التهاب زبان
- ادراری تناسلی: سوزش ادرار، احتباس ادرار، عفونت مجاری ادراری
- عصبی، عضلانی و اسکلتی: سستی، درد مفاصل، کمردرد، التهاب مفاصل، اسپاسم حنجره، درد استخوان
- تنفسی: سرفه شدید، تنگی نفس، خون دماغ، علائم شبه آنفلوانزا، اسپاسم حنجره، بیماری ریوی
عوارض و علائم ترک اکسی کدون
اکسی کدون مخدری است که مصرف بیش از اندازه و طولانی مدت آن باعث ایجاد وابستگی روانی و جسمانی مصرف کننده می‌شود. به همین جهت ترک اکسی کدون، نیازمند دریافت خدمات روان درمانی در کنار درمان جسمانی می‌باشد.
هنگام ترک اکسی کدون هرگونه خود درمانی و ترک خودسرانه آن تنها باعث بروز علائم ترک در مصرف کننده می‌شود که جلوگیری از بروز این علائم اصلی‌ترین دلیل بازگشت به مصرف مجدد است. برخی از علائم ترک اکسی کدون شامل:
- بی‌خوابی یا خواب آشفته
- حالت تهوع یا استفراغ
- اضطراب یا بی‌قراری
- چشمان اشک آلود
علائم ترک بعد از مدت زمان ۸ الی ۲۴ بعد از آخرین مصرف آشکار می‌شوند که علائم حاد به ندرت بیش از ۵ تا ۷ روز طول می‌کشد که برخی از مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از:
- افسردگی
- کم انرژی بودن
- تحمل کم برای استرس (فیوز کوتاه)
مصرف مقدار کافی از اکسی کدون باعث ایجاد تحمل دارویی می‌شود. مادامی که بیمار برنامه سم زدایی دارویی اکسی کدون را دریافت نکند یا مصرف دارو را کاملاً قطع نکند، این تحمل کمتر نمی‌شود.
منظور از تحمل دارویی این است که بدن به تدریج برای تجربه کردن همان اثرات قبلی به مقدار بیشتری از اکسی کدون نیاز پیدا می‌کند. بالا رفتن تحمل به راحتی منجر به ایجاد وابستگی می‌شود و در نهایت به اعتیاد کامل می‌انجامد.
در نتیجه درمان اعتیاد به اکسی کدون ضرورت می‌یابد. چون استامینوفن در فرمولاسیون اکسی‌کدون وجود دارد، سوء مصرف درازمدت این دارو می‌تواند موجب آسیب‌دیدگی دائمی کبد شود.
سم‌زدایی اکسی کدون
وقتی بیمار مصرف اکسی کدون را قطع می‌کند، دچار علائم ناخوشایندی می‌شود که بسته به عامل‌های فردی می‌تواند ساعت‌ها، روزها یا هفته‌ها ادامه داشته باشد. به همین دلیل حمایت فردی و پزشکی برای موفقیت درمان ترک اعتیاد ضروری است.
سم زدایی اولین مرحله از برنامه درمان و ترک اکسی کدون می‌باشد. بدن اکسی کدون و هر ماده اعتیادآور دیگر را طی مرحله سم زدایی دفع می‌کند.
اولین مرحله سم زدایی اکسی کدون باعث قطع اتصال این مخدر از گیرنده‌های مغزی مصرف کننده و دفع آنها می شود. در مرحله بعد که به کمک داروهای ضد مخدر انجام می‌شود، گیرنده‌های مغزی توسط داروی ضد مخدر اشغال شده و به بیمار اجازه مصرف مجدد را نمی‌دهد. این کار باعث بهبود عملکرد مغز، سیستم عصبی و برهم خوردگی ترشحات هورمونی می‌شود.
روش‌های ترک اکسی کدون در کلینیک طلوعی دیگر
دقیقاً همان‌طور که شرایط هیچ دو بیماری مانند هم نیست، نمی‌توانید دو طرح درمان را پیدا کنید که دقیقاً مانند هم باشد. در کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر، طیف کاملی از درمان‌های ترک اعتیاد با توجه به نیاز بیمار و تشخیص پزشک متخصص با بستری بیمار آغاز می‌شود.
برنامه درمانی متناسب با نیاز هر بیمار توسط گروهی از متخصصین شامل روانشناس، روانپزشک و متخصص سم‌زدایی تهیه می‌شود. برخورداری از درمان مناسب و تخصصی به چند دلیل ضروری است، دلیل اول خطر اوردوز است.
دلیل دوم عوارض جسمی و روانی مزمنی است که سلامتی و جان بیماران را تهدید می‌کند و دلیل سوم این است که بسیاری از بیماران دچار اختلال سوءمصرف مسکن‌های تجویزی، در نهایت به مصرف هروئین و جایگزین‌های خطرناک دیگری روی می‌آورند که ارزان‌تر و در دسترس‌تر هستند.
طرح درمان بیمارانی که سابقه سوء مصرف اکسی کدون دارند، شامل سم‌زدایی و درمان دارویی نیز می‌شود. البته در این کلینیک علاوه بر نیازهای جسمی بیماران، نیازهای روانی‌شان نیز بررسی و برنامه چندلایه روزانه به آنها ارائه می‌شود.
بیماران، برنامه درمان اعتیاد به روش بستری یا سرپایی را معمولاً حداقل ۲۸ روز ادامه می‌دهند، البته متخصصین توصیه می‌کنند که بیماران حداقل ۹۰ روز تحت مراقبت باشند. همچنین برخی بیماران به برنامه‌های درمانی طولانی‌تری نیاز پیدا می‌کنند.
مشاوره، بخش اصلی ترک اعتیاد پس از اتمام مرحله سم‌زدایی است. در متون تخصصی مرتبط با ترک قطعی مواد مخدر، از مشاوره غالباً با اصطلاح روان‌درمانی یا رفتاردرمانی یاد می‌شود.
این روش‌ها به گروه‌درمانی یکسانی مربوط می‌شوند، اما در هر کدام از این روش‌ها رویکردهای متفاوتی اتخاذ می‌شود. مشاوره انواع گوناگونی دارد، در این مرکز گونه‌هایی از مشاوره به بیماران ارائه می‌شود که بیشترین همخوانی را با اصول درمانی‌شان دارد.
روش‌های مشاوره برای ترک اکسی کدون در کلینیک طلوعی دیگر
رفتاردرمانی شناختی (CBT): از آنجایی که این رویکرد منحصر به فرد، ترکیبی از روان‌درمانی و رفتاردرمانی است، بسیار متداول است.
مشاوره گروهی: جلسات مشاوره گروهی توسط مشاور هدایت می‌شود. مشاور یک یا چند مورد از مدل‌های مشاوره شناخته شده و پژوهش‌محور را برای هدایت بحث و بهبودی بیماران به کار می‌گیرد. در این فرایند هم‌زمان از ویژگی‌های منحصر به فرد درمان میان‌فردی استفاده می‌شود.
مشاوره خانوادگی: متخصصین ترک اعتیاد معتقدند که اعتیاد یک بیماری خانوادگی است. با این توصیف، منطقی است که انتظار داشته باشیم خانواده‌ها نقش مهمی در درمان ترک اعتیاد داشته باشند، البته نتایج پژوهش‌های انجام شده نیز درستی این فرضیه را تأیید می‌کند.
بسیاری از خانواده‌هایی که با مشکل سوءمصرف اکسی‌کدون دست و پنجه نرم می‌کنند، فقط با عوارض مخرب این مشکل آشنایی دارند و در دریای ناامیدی غرق می‌شوند.
شکی نیست که سوءمصرف اکسی کدون تجربه ناخوشایندی است و عوارض آزاردهنده‌ای را به زندگی بیمار و اطرافیانش تحمیل می‌کند، اما امید به بهبودی همواره وجود دارد.
داستان‌های واقعی بی‌شماری از ماجرای زندگی افرادی که توانسته‌اند اعتیاد به داروهای مخدر تجویزی را با موفقیت ترک کنند، وجود دارد.
خدمات کلینیک طلوعی دیگر برای ترک اکسی کدون
درمان اعتیاد اکسی کدون در کلینیک طلوعی دیگر توسط مجرب‌ترین کادر پزشکی ترک اعتیاد، انجام می‌شود. طلوعی دیگر بهترین مرکز ترک اعتیاد اکسی کدون با مجوز رسمی بستری بیماران سوءمصرف مواد از وزارت بهداشت همراه با مشاوره رایگان بستری و درمان است.
فعالیت‌های عمده این مرکز در زمینه‌های روانپزشکی و روانشناسی که شامل بررسی‌های تشخیصی، درمان‌های دارویی و غیردارویی، مشاوره و روش‌های مختلف روان‌درمانی انفرادی و گروهی برای بیماران مبتلا به اختلالات روانپزشکی و روان‌تنی و از جمله اعتیاد و به عبارت دیگر سوءمصرف و وابستگی به انواع مواد مخدر، مواد محرک و مواد روان‌گردان است.
- خدمات اورژانسی و شبانه روزی به صورت ویژه
- استفاده از به روزترین روش‌های ترک اعتیاد مواد مخدر
- انجام تمام آزمایش‌های پزشکی
- همراهی پزشک متخصص در مراحل درمان
- پرستار ۲۴ ساعته
- بستری تفکیک شده و اختصاصی
- امکانات هتلینگ و رفاهی که فضای اختصاصی همراه با امکانات تردمیل، میز تنیس و … در اختیار بیمار قرار داده می‌شود.
- پیگیری پس از درمان
- خدمات روانپزشکی و روانشناختی ترک اعتیاد
مراحل بستری در کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر
مراحل بستری تا ترخیص بیمار در کلینیک تخصصی ترک اعتیاد طلوعی دیگر
۱. بستری
– تماس بیمار با کلینیک.
– پاسخگوبی پذیرش و پرزنت بیمار و توضیحات روند درمان به او.
– ست کردن تایم با روانشناس مجموعه جهت ارائه مشاوره رایگان به بیمار.
– توضیحات کامل در رابطه با روند درمان به بیمار در جلسه رایگان مشاوره.
۲. روند درمان
روند کلی درمان بیماران در این مجموعه به صورت ترکیب دو روش دارو درمانی و روان درمانی توام با هم صورت می‌گیرد.
طول دوره درمان بسته به حال بیمار و مقدار دوز مصرفی و نوع ماده‌ای که مصرف می‌کند متفاوت است. ولی حداقل زمانی که برای آن در نظر گرفته شده است ۲ تا ۳ هفته (۱۰ تا ۱۲ روز) می‌باشد.
۳. سرویس‌ها
خدماتی که ارائه می‌شود شامل صبحانه ناهار و شام (در کلینیک آجودانیه میان وعده) و اینترنت رایگان می‌باشد و استفاده از تلفن همراه نیز آزاد می‌باشد.
اتاق‌های کلینیک به صورت یک تخته و دو تخته می‌باشند که به کمد و یخچال و تخت مجهز بوده و در اتاق‌های یک تخته امکان حضور همراه هم برای بیمار فراهم می‌باشد.
۴. سم زدایی
بسته به نوع اعتیاد و مواد مصرفی در صورت لزوم سم زدایی کامل انجام می‌شود. همچنین بعد از به اتمام رسیدن دوره درمان بیمار توسط روانپزشک folow می‌شود و بیماران می‌توانند روانکاوی را با روانشناسان خود همچنان ادامه دهند.
بیماران در کنار ترک اعتیادشان باید جهت بهبود اختلالات روانشناسی به وجود آمده نیز تحت نظر روانشناسان قرار گرفته و روانکاوی شوند.
۵. ترخیص
بعد از اتمام دوره درمان در صورت منفی بودن تست و نرمال شدن بیمار از نظر فیزیکی و روحی و روانی و سپس بعد از تاییدیه پزشک متخصص کارهای ترخیص بیمار انجام می‌پذیرد که بعد از ترخیص هم باز بسته به نیاز بیمار می‌تواند جلسات مشاوره و روانکاوی خود را با روانپزشکان مجموعه داشته باشد.
تصاویر کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر
