حمله پانیک یا حمله اضطراب را می‌توان یکی از تجربه‌های ناخوشایند زندگی دانست. آیا تا به حال شما هم با این تجربه‌ها مواجه شده‌اید؟ یک موج ناگهانی از ترس را تصور کنید که تمام وجود شما را فرا می گیرد قلب شروع به سریع زدن می‌کند، نفس کشیدن سخت و طاقت فرسا می‌شود و به نظر می‌رسد همه چیز خارج از کنترل شماست. این تجربه همان حمله پانیک است.
از طرفی، حمله اضطرابی زمانی رخ می‌دهد که علائم آن به طور مداوم و برای مدت زمان طولانی‌تر ادامه دارد.
این حمله ممکن است باعث احساس ترس یا نگرانی می‌شود، همچنین می‌تواند شامل علائم فیزیکی و روانی مختلفی مانند تنگی نفس، اضطراب، ترشح عرق، مشکلات خواب، افکار مستمر منفی و احساس افسردگی باشد.
حملات پانیک و اضطرابی، دو نوع تجربه کاملاً متفاوت هستند که علامت‌های خاص خود را دارند و این باعث می‌شود که آنها از هم متفاوت بدانیم.
ما در کلینیک تخصصی ترک اعتیاد طلوعی دیگر به کمک متخصصین مجرب حمله اضطرابی یا پانتیک شما را تشخیص می دهیم و درمان مناسبی را به شما ارائه می‌دهیم.
حمله پانتیک یا حمله اضطرابی چیست؟
حمله اضطرابی: به صورت مداوم ظاهر می‌شوند. امکان دارد این حملات به واسطه نگرانی‌های مالی، فردی، اجتماعی یا مسائل روابطی پیدا شوند.
همچنین، حمله اضطرابی ممکن است به همراه علائمی نظیر ترس غیرقابل توجیه، نگرانی مفرط، اضطرابی شدید درباره وقوع بحران و علائم جسمی مانند درد شکم، سردرد، عرق‌زدگی و تپش قلب همراه باشد.
حمله پانیک: حمله پانیک یک نوع خاص از حملات اضطرابی است که با یک شدت بسیار بالا همراه است و غالباً به صورت ناگهانی و ناخودآگاه رخ می‌دهد.
در حین یک حمله پانیک، احساسات ناشی از ترس و وحشت شدید، تنفس نامنظم، احساس نفس نیافتن، تپش قلب، عرق‌زدگی، لرزش، حالت احساس رنج و بی‌حرکتی و عدم توانایی در تمرکز معمولاً بروز می‌کند.
امکان دارد هیچ علت مشخصی برای حمله پانیک وجود نداشته باشد، اما عواملی مانند فعالیت بدنی یا تنش نمونه‌هایی از عوامل ممکن است که حمله را آغاز کنند.
حمله پانتیک یا حمله اضطرابی چه علائمی دارند؟
نشانه‌های حملات پانیک:
- به طور ناگهانی آغاز می‌شوند و در عرض چند دقیقه به شدت بیشتر خود می‌رسند.
- علائم فیزیکی شدیدی نشان می‌دهند که ممکن است به طور خطرناکی به نظر برسند، مانند یک حمله قلبی یا یک شرایط تهدید کنندهٔ زندگی.
- نشانه‌های این حملات شامل افزایش ضربان قلب، تنگی نفس، تعرق، حالت تهوع، سرگیجه، درد یا ناراحتی در قفسه سینه و احساس از دست دادن کنترل یا دیوانگی است.
مهم است که توجه داشته باشید علیرغم اینکه ممکن است نشانه‌های حملات پانیک و حملات اضطرابی مشابه به نظر برسند، تفاوت‌هایی نیز وجود دارد.
علائم فیزیکی حملات پانیک به طور کلی شدیدتر هستند و ممکن است به اندازهٔ حمله قلبی یا شرایطی که عمدتاً زندگی را تهدید می‌کنند به نظر برسند.
از سوی دیگر، حملات اضطرابی کمترین تمایل را دارند و می‌توانند خفیف، متوسط یا شدید باشند.
نشانه‌های حملات اضطرابی:
- معمولاً در پاسخ به برخی عوامل استرس زا رخ می‌دهد و ممکن است به تدریج شروع شود.
- می‌تواند از حالت‌های خفیف تا شدید اتفاق بیوفتد.
- علائم اضطراب شامل دلهره، نگرانی، پریشانی، ترس از مرگ یا از دست دادن کنترل هستند.
- افزایش ضربان قلب، تنگی نفس، لرزش، تنش عضلانی، تعریق، حالت تهوع و سرگیجه نیز می‌توانند در این حملات دیده شوند.
در مقابل، حملات اضطرابی تمایل کمتری دارند و می‌توانند در سطوح متفاوتی از خفیف تا شدید رخ دهند.
بدیهی است که درک و تمایز بین اضطراب و حملات پانیک می‌تواند چالش برانگیز باشد، زیرا علائم ممکن است همپوشانی داشته باشند.
علل حمله پانتیک در مقابل حمله اضطراب
حملات هراس یا پانتیک در همه یا بسیاری از افراد، هیچ محرک خارجی مشخصی ندارد.
حملات هراس ممکن است در موقعیت‌ها و شرایطی به طور ناگهانی ایجاد شود که انتظارش را ندارید. همچنین، حملات اضطراب نیز می‌توانند در واکنش به موارد مشابه رخ دهند.
برخی از محرک‌های مشترک که ممکن است باعث بروز حملات هراس یا اضطراب می‌شوند، عبارتند از:
- استرس شغلی
- رانندگی
- موقعیت‌های اجتماعی
- فوبیاها مانند آگورافوبیا (ترس از فضاهای شلوغ یا باز)، کلاستروفوبیا (ترس از فضاهای کوچک) و ترس از ارتفاع
- یادآوری یا خاطرات مربوط به تجربیات آسیب زا
- بیماری‌های مزمن مانند بیماری قلبی، دیابت، سندرم روده تحریک‌پذیر یا آسم
- درد مزمن
- ترک مواد مخدر یا الکل
- مصرف کافئین
- داروها و مکمل‌ها
- مشکلات تیروئید
این محرک‌ها می‌توانند برای برخی افراد حامل اضطراب یا پانتیک باشند و به طور معمول به عوامل استرس زا تبدیل می‌شوند.
چگونه حمله پانتیک را از حمله اضطرابی تشخیص می‌دهند؟
برای تشخیص حملات اضطرابی، پزشک ممکن است از شما در مورد علائمتان سؤال کند و آزمایشاتی را برای رد سایر شرایط سلامتی با علائم مشابه مانند بیماری قلبی یا مشکلات تیروئید انجام دهد.
برخی از روش‌های تشخیص که پزشک ممکن است استفاده کند، عبارتند از:
- امتحان بدنی: این شامل بررسی علائم فیزیکی و آزمایشات فیزیکی مانند تنفس، ضربان قلب و فشار خون است.
- آزمایش خون: این شامل آزمایش‌های خون مانند آزمایش عمومی خون یا آزمایش هورمون‌های تیروئید می‌شود.
- تست قلب: مانند الکتروکاردیوگرام (ECG یا EKG) که کارکرد قلب را ارزیابی می‌کند.
- ارزیابی روانشناختی یا پرسشنامه: این شامل مصاحبه با پزشک در مورد علائم و علل اضطراب، استفاده از پرسشنامه‌ها و مقیاس‌های روانشناختی می‌شود.
ارتباط بین سوء مصرف مواد و حملات پانیک
سوء مصرف مواد و حملات پانیک دارای ارتباط قوی با یکدیگر هستند. استفاده طولانی مدت از مواد مخدر یا الکل می‌تواند ترکیب شیمیایی مغز را تغییر داده و خطر ابتلا به اختلالات اضطرابی مانند حملات پانیک را افزایش دهد.
وقتی که یک فرد به طور ناگهانی مواد مخدر یا الکل را ترک می‌کند، تعادل شیمیایی مغز تضاد شدیدی تجربه می‌کند که ممکن است باعث حملات پانیک شود.
علاوه بر این، سوء مصرف مواد می‌تواند الگوهای خواب طبیعی را ناپایدار کند و باعث مشکلات خواب و محرومیت از خواب شود که ممکن است به حملات پانیک کمک کند.
سوء مصرف مواد مخدر و الکل همچنین می‌تواند آدرنالین را تحریک کند و باعث تولید بیش از حد این هورمون توسط بدن شود که می‌تواند باعث شروع ناگهانی علائم وحشت شود
لازم به ذکر است که همه افرادی که از مواد سوء مصرف می‌کنند، حملات پانیک را تجربه نمی‌کنند. اما خطر ابتلا به حملات پانیک به طور قابل توجهی برای افرادی که از مواد مخدر یا الکل استفاده می‌کنند بیشتر است.
مطالعات نشان داده‌اند که افرادی که از حملات پانیک رنج می‌برند، احتمالاً به عنوان نوعی خوددرمانی برای کاهش علائم خود از مواد مخدر یا الکل استفاده می‌کنند.
متأسفانه، این می‌تواند به چرخه معیوب سوء مصرف مواد و حملات پانیک منجر شود.
علاوه بر این، سوء مصرف مواد می‌تواند شرایط سلامت روانی از قبل موجود، از جمله اختلال هراس، را تشدید کند. این ممکن است مدیریت علائم را برای افراد دشوارتر کند و احتمال تجربه حملات پانیک را افزایش دهد.
چه درمان‌های غیر دارویی برای حملات اضطرابی و پانتیک وجود دارد؟
- درمان شناختی-رفتاری (CBT): این نوعی از درمان است که بر شناسایی و تغییر الگوهای فکری و رفتارهای منفی که به اضطراب و حملات پانیک کمک می‌کند، تمرکز دارد.
CBT به افراد کمک می‌کند تا مکانیسم‌های مقابله‌ای مانند تکنیک‌های تمدد اعصاب و استراتژی‌های مدیریت افکار مضطرب را توسعه دهند.
- تکنیک‌های آرام‌سازی: یادگیری و تمرین تکنیک‌های آرام‌سازی، مانند تمرین‌های تنفس عمیق، آرام‌سازی پیشرونده عضلانی، یا مدیتیشن ذهن‌آگاهی، می‌تواند به افراد در مدیریت و کاهش علائم اضطراب و هراس کمک کند.
- تغییر سبک زندگی سالم: اهمیت خواب کافی، تغذیه مناسب و ورزش منظم برای حفظ سلامتی و کاهش استرس و اضطراب بسیار مهم است. سعی کنید روزانه به خواب کافی برسید، تغذیه متعادل و سالم داشته باشید و در فعالیت‌های ورزشی شرکت کنید که می‌تواند آرامش شما را افزایش دهد.
چه درمان‌های دارویی برای حملات اضطرابی و پانتیک وجود دارد؟
برای درمان حملات اضطرابی و پانیک، درمان‌های دارویی موجود است که می‌توانند به شما کمک کنند. داروها عمدتاً در دسته‌هایـی مانند آنتی‌اضطرابی‌ها، آنتی‌دپرسانت‌ها و بنزودیازپین‌ها دسته‌بندی می‌شوند. این دسته‌های دارویی شامل:
- آنتی‌اضطرابی‌ها (Anxiolytics): این دسته شامل داروهایی مانند بنزودیازپین‌ها است که می‌تواند به کاهش علائم اضطراب کمک کند. بنزودیازپین‌ها مانند آلپرازولام، لورازپام و دیازپام درمان موقت حملات اضطرابی را بهبود می‌بخشند.
- آنتی‌دپرسانت‌ها:این دسته شامل داروهایی مانند اسرالین، سرترالین و فلوکستین است. آنتی‌دپرسانت‌ها به عنوان مانع بازجذب سروتونین (ماده شیمیایی مغزی) عمل می‌کنند و می‌توانند علائم اضطراب را کاهش دهند.
- بتابلوکرها: بتابلوکرها مانند پروپرانولول که در ابتدا برای درمان فشار خون بالا و بیماری قلبی تجویز می‌شد، در برخی موارد هم برای کنترل علائم فیزیکی حملات اضطرابی مفید بوده‌اند.
این دسته از داروها می‌تواند تنظیم ضربان قلب و فشار خون کمک کند و علائم فیزیکی مانند لرزش، عرق سرد و بی‌آرامی را کاهش دهد.
مهم است که برای تجویز و مصرف داروها، همیشه با پزشک خود مشورت کنید.
پزشک شما بر اساس عوارض جانبی، تاثیرات منفی و دیگر عوامل شخصی شما، به شما داروهای مناسب را تجویز خواهد کرد. همچنین، تغییر داروها یا دوز آنها باید تحت نظارت پزشک صورت بگیرد و تداخلات ممکن با سایر داروها یا بیماری‌ها را در نظر بگیرید.
نتیجه گیری
مشاوره حرفه‌ای و راهنمایی از یک ارائه دهنده سلامت روان بسیار مؤثر است. آنها می‌توانند وضعیت شما را ارزیابی کنند و براساس نیازهای شما، یک برنامه درمانی مناسب ارائه دهند.
توصیه می‌شود همیشه علائم و نگرانی‌های خود را با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود به صراحت به اشتراک بگذارید تا آنها بتوانند بهترین حمایت و مراقبت را برای شما فراهم کنند.
با درمان و حمایت مناسب، حملات پانیک و حملات اضطراب را می‌توان به طور مؤثری مدیریت کرد.
همچنین باید توجه داشت که اطلاعات در اینجا صرفا عمومی است و در هر صورت باید با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید تا به شما راهنمایی هایی متناسب با وضعیت شما ارائه دهد.
