اختلال اضطراب جدایی، یکی از مسائل روانشناختی مهم است که بسیاری از افراد را تحت تأثیر قرار میدهد. فرایند جدایی، باری شدیدی را به ما تحمیل میکند.
ما انسانها، وابسته به ارتباط با دیگران هستیم و جدایی از آن نه تنها احساس ناامنی را در ما ایجاد میکند، بلکه نگرانی و استرس شدیدی را همراه خود دارد.
در دنیای امروزی نیز، سوءاستفاده از مواد مخدر یکی از مشکلات رایج برای افرادی است که با اختلال اضطراب جدایی روبرو هستند.
این افراد ممکن است جهت کاهش علائم خود برای پیدا کردن آرامش و راحتی، به دنبال قرصها، الکل، ماریجوانا یا داروهای غیرقانونی باشند.
اما متأسفانه، سوءاستفاده از مواد مخدر میتواند علائم اضطراب جدایی را تشدید کند و تأثیرات منفی بر سلامت جسمی و روانی فرد داشته باشد.
در کلینیک تخصصی طلوعی دیگر، تیمی از متخصصان مجرب به شما کمک میکنند تا با اختلال اضطراب جدایی و اعتیاد خود مبارزه کنید.
ما با استفاده از رویکردها و روشهای ترکیبی، از جمله درمانهای روانشناختی، روشهای تغییر رفتاری، و پشتیبانی دارویی، به شما کمک میکنیم تا به بهبودی خود دست پیدا کنید.
اختلال اضطراب جدایی چیست؟
اضطراب جدایی، وقتی که از عزیزان خود جدا میشوید و احساس عصبانیت و اضطراب میکنید، رخ میدهد.
اضطراب جدایی معمولاً به دلیل ترس از جدا شدن از خانه و خانواده رخ میدهد و نگرانیها به طور مداوم و غیرعادی در این افراد وجود دارد.
اختلال اضطراب جدایی شامل موارد زیر است:
- تسلط نسبی بر ترسها و فرضیات ترسناک که از وقوع جداییها احتمالاً رخ میدهد.
- امتناع از رفتن به مدرسه یا ترک خانه.
- شبها نتوانستن بخوابید و اضطراب در حالت غیبت فرد عزیزی که به آن دلبستهاند به وجود میآید.
- تجربه کابوسهای شبانه.
- علائم جسمی مانند سردرد، تهوع و کاهش اشتها.
اگرچه اختلال اضطراب جدایی بیشتر در کودکان و نوجوانان رخ میدهد، اما بعضی از افراد بزرگسال نیز ممکن است با اضطراب جدایی مواجه شوند.
بر اساس تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۰۸، میزان ابتلا به اختلال اضطراب جدایی در کودکان حدود ۴.۱ درصد است. این بیماری برای تعداد قابل توجهی از افراد، تأثیر میگذارد و تقریباً ۳۶.۱ درصد از آنها به طور کامل درمان نمیشوند.
بنابراین، این اختلال اضطرابی میتواند طولانی مدت تا دوران بزرگسالی به طور مداوم در زندگی افراد پابرجا بماند.
تفاوتها و شباهتهای اضطراب جدایی در بزرگسالان و کودکان چیست؟
مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۰ نشان میدهند که اختلال اضطراب جدایی در بزرگسالان میتواند تشخیص داده شود حتی در صورتی که فرد مبتلا به علائم اختلال هراس را نداشته باشد.
هرچند اختلال اضطراب جدایی در کودکان و بزرگسالان به طور کلی به نظر میرسد شباهتهای زیادی با یکدیگر داشته باشند، اما تفاوتهای جزئی نیز وجود دارند.
یکی از تفاوتهای اصلی بین اختلال اضطراب جدایی در کودکان و بزرگسالان، این است که بزرگسالان معمولاً توانایی بیشتری در تشخیص علائم اضطرابی خود دارند و ممکن است آنها را به طور ظاهری نشان ندهند. به عبارت دیگر، بزرگسالان ممکن است ترس و اضطراب خود را درباره جدایی از فردی که به آن دلبستگی دارند، در خود نگه دارند.
یکی دیگر از تفاوتها این است که بزرگسالان بیشترین ترس خود را نسبت به جدایی از فرزندانشان نشان میدهند، در حالی که کودکان ترس از جدایی از والدین خود را دارند.
اگرچه اختلال اضطراب جدایی در بزرگسالان نیز ممکن است ظاهر شود، اما محققان بیشتر بر این باور هستند که ترس و نگرانیهای مستمر در دوران کودکی بیشتر از دوران بزرگسالی رخ میدهند.
اکثر بزرگسالان مبتلا به اختلال اضطراب جدایی برای مدت زمان بیشتری با این بیماری مبارزه میکنند.
علائم اختلال اضطراب جدایی در کودکان چیست؟
اختلال اضطراب جدایی در کودکان، که اغلب در محیط پیشدبستانی یا مهد کودک رخ میدهد، با علائم مشخصی همراه است. کودک ممکن است از رفتن به این مکانها امتناع کند و در هنگام جدایی از والدین گریه کند و عصبانی شود.
دیگر علائم اختلال اضطراب جدایی در کودکان عبارتند از:
- ترس از اینکه در هنگام جدایی از والدین، به آنها اتفاق بیفتد.
- اضطراب ناشی از احساس گم شدن.
- ترس از تنهایی و جدایی از عزیزان.
- تمایل به دنبال رفتن والدین در خانه.
- تجربه کابوسها.
- شبها بیداری شبانه و مشکلات در خوابیدن.
به طور کلی، این علائم نشانههایی هستند که کودک با اضطراب جدایی روبرو است و نیاز به توجه و حمایت بیشتر از سوی والدین و مراقبان دارد.
برای اطلاعات و راهنمایی دقیقتر، منصوبه جدیدی میتواند توسط یک پزشک یا متخصص روانشناسی برای ارزیابی و درمان این وضعیت مشاوره حاصل شود.
علائم ترس از جدایی در بزرگسالان چیست؟
اختلال اضطراب جدایی در بزرگسالان بهعنوان یک اختلال روانشناختی شناخته میشود و با نشانههای مشخصی همراه است که عبارتند از:
- ترس و نگرانی شدید در مورد گم شدن فرد عزیز خود یا جدا شدن از او.
- احساس ناراحتی و استرس زیاد هنگام جدا شدن از فرد عزیز خود.
- مشکلاتی در برقراری و حفظ روابط با دیگران و حس عدم ارتباط و انزوا.
- مشکلات در تمرکز و تمایل به پراکنده شدن ذهن.
- آشفتگی و اضطراب شدید در حالات نگرانی از فرد عزیز خود.
این اختلال ممکن است با علائم کلی دیگر اختلالات اضطرابی نیز همراه باشد، مانند تنگی نفس، تپش قلب، اختلالات خواب و خواب آلودگی، احساس فشار در قفسه سینه و علائم فیزیکی دیگر مشابه باشد.
در صورت تجربه این علائم و اختلالات، میتوانید به متخصصین مربوطه نظیر روانشناسان و پزشکان مراجعه کنید تا تشخیص درست و درمان مناسب دریافت کنید.
عوارض اضطراب جدایی در کودکان و بزرگسالان چیست؟
اختلال اضطراب جدایی بیماری جدیای است که نیازمند درمان است؛ زیرا میتواند کیفیت زندگی شما را کاهش دهد.
این اختلال میتواند بر کار، تحصیل و برقراری ارتباط با دیگران تأثیر بگذارد. همچنین، عوارض روانی و فیزیکی زیادی را به همراه دارد که شامل موارد زیر میشود:
- نگرانی شدید و مداوم
- اختلال در خواب
- افسردگی شدید
- سایر اختلالات اضطرابی نظیر اضطراب فراگیر یا اضطراب اجتماعی
- اختلال وسواسی – اجباری
اگر این علائم را تجربه میکنید، بهتر است به تخصصیهای مربوطه مثل روانشناس یا پزشک مراجعه کنید تا تشخیص درست و درمان مناسب را دریافت کنید و کیفیت زندگیتان را بهبود بخشید.
اثرات سوء مصرف مواد بر علائم ترس از جدایی
بیمارانی که هنوز تشخیص اختلال اضطراب جدایی را دریافت نکردهاند، ممکن است متوجه نشوند که دچار یک بیماری قابل درمان هستند.
به جای جستجوی مراقبت حرفهای که میتواند علائم آنها را تسکین دهد، این افراد ممکن است سعی کنند با خوددرمانی و داروها، الکل اضطراب خود را کاهش دهند.
با این حال، پس از اتمام اثرات این مواد، فرد معمولاً احساس بدتری نسبت به ابتدا میکند.
- بعضی از اثرات منفی سوءمصرف مواد بر اضطراب جدایی عبارتند از:
- افزایش اضطراب در طول و بعد از مصرف مواد
- خطراتی از جمله وابستگی، اعتیاد و مصرف بیش از حد برای سلامتی
- کاهش توانایی در برقراری روابط مثبت
بهتر است افراد مشکل خود را بیان کرده و به متخصصان حوزه روانشناسی یا پزشک مراجعه کنند تا تشخیص درست و راهکارهای مناسب دریافت کنند و از مشکلات اضطرابی خود به صورت صحیح و کارآمدی درمان شوند
آیا اضطراب از جدایی میتواند منجر به اعتیاد به مواد مخدر شود؟
بعضی از افرادی که با اضطراب جدایی مواجه هستند، ممکن است به منظور فرار یا تسکین علائم خود به استفاده از مواد مخدر و الکل روی آورند.
همانطور که استفاده مداوم از یک ماده اعتیادآور به طول میانجامد، بسیاری از افراد تحمل به این ماده پیدا میکنند، بهطوریکه برای احساس اثرات مشابه، نیاز به مصرف دز بالاتری دارند.
اگرچه ایجاد اعتیاد برای هر فرد ممکن است به صورت متفاوتی اتفاق بیفتد، استفاده مداوم و افزایش مصرف مواد احتمالاً به تشکیل اختلال مصرف مواد منجر میشود.
این فرایند ممکن است طی مدت زمانی طولانی ادامه یابد و برای فرد منجر به مشکلات جدیتر زیستی، اجتماعی، و روانشناختی شود.
اختلال مصرف مواد میتواند عواقب چندگانهای داشته باشد، از جمله سلامت فیزیکی ضعیف، کاهش کارایی و تمرکز، مشکلات اجتماعی و خانوادگی، و افزایش خطر ابتلا به اختلالات روانی دیگر هستند.
در نتیجه، بهتر است افرادی که با اضطراب جدایی مواجه هستند همچنان به میزان خوددرمانی یا استفاده غیرقانونی از مواد روی آوردهاند، به متخصصان مربوطه مراجعه کرده و درمان مناسب دریافت کنند.
روشهای درمانی برای اضطراب جدایی و سوء مصرف مواد همزمان
درمان اضطراب جدایی همزمان با سوء مصرف مواد یک چالش بزرگ است، زیرا این دو مشکل میتوانند به طور همزمان و به صورت تقویتکننده بر یکدیگر تأثیرگذار باشند.
درمان این دو مشکل باید به صورت یکپارچه و تخصصی انجام شود تا بهترین نتایج را برای فرد داشته باشد.
بعضی درمان ها شامل موارد زیر میشود:
- درمان اعتیاد: یکی از اولین مراحل درمان، ترک سوء مصرف مواد است. این میتواند شامل ترک تدریجی، مشاوره، درمان دارویی و حتی بستری در موارد سخت است.
- درمان اضطراب: مشاوره فردی و گروهی، روشهای رفتاری مانند تحریک مشترک سیستمیک و روشهای مبتنی بر داروها میتواند برای کاهش اضطراب مؤثر باشد.
- مداخلات یکپارچه: درمان یکپارچه برای اضطراب جدایی همزمان با سوء مصرف مواد شامل استفاده از تکنیکهای مبتنی بر شناخت، مداخلههای خانواده، پشتیبانی اجتماعی و تغییر رفتار میشود.
- حمایت بعد از درمان: بعد از بهبودی، حمایت و پشتیبانی استمراری میتواند کمک کننده باشد تا شخص از برگشت به سوء مصرف مواد و افزایش اضطراب جدایی جلوگیری کند.
توصیه میکنم که با یک تخصصی درمانی مشورت کنید تا برنامه درمان مناسبی برای شرایط شما تعیین شود.
چه توصیههایی برای ترس از جدایی در خانه انجام دهیم؟
برای مدیریت اختلال اضطراب جدایی در خانه، میتوانید از توصیههای زیر استفاده کنید:
- ایجاد یک روال و زمانبندی منظم: برنامهریزی مطمئن و منظم برای روزمره خود میتواند احساس اطمینان و ثبات را به شما برگرداند.
- انجام فعالیتهای استراحتی: تکنیکهای مثل تمرین گردش برای کاهش تنش جسمانی و ذهنی کمک کنندهاند. همچنین، انجام فعالیتهای روحانی مانند مدیتیشن و یوگا نیز میتواند به شما کمک کند.
- مراقبت از خود: بخوابید کافی، تغذیه صحیح را رعایت کنید و به برنامههای خود وقت بگذارید. اهمیت مراقبت از خود را درک کنید و سعی کنید به خودتان لطف کنید.
- تمرین تنفس عمیق و ضمیمهای: مراقبت از تنفس خود و تمرین تنفس عمیق میتواند به آرامش شما کمک کند و در کاهش اضطراب مؤثر باشد.
- مشارکت در فعالیتهای مورد علاقه: انجام فعالیتهایی که به شما لذت میبخشد، مانند خواندن، نقاشی کشیدن، یا گوش دادن به موسیقی، میتواند تمرکز شما را به سمت چیزهای مثبت و خوشایند ببرد.
- مراجعه به حرفهای: در صورتی که اضطراب جدایی به طور قابل ملاحظهای روزافزون شده و زندگی روزمره شما را تحت تأثیر قرار داده است، بهتر است
به حرفهای در زمینه مشاوره و درمان اضطراب جدایی مراجعه کنید. آنها میتوانند به شما راهنماییهایی ارائه دهند و برنامه درمانی مناسبی برای شما تعیین کنند.
توصیه میشود که پیش از انجام هر تغییری در روشهای درمانی خود، با یک حرفهای مشورت کنید تا توصیهها و راهنماییهای دقیقتری دریافت کنید که به شرایط خاص شما مناسب باشد.
سخن پایانی
داشتن یک کودک مبتلا به اختلال اضطراب جدایی میتواند برای کودک و والدین آن خستهکننده و عذابآور باشد.
همچنین، بزرگسالانی که با این اختلال اضطرابی دست و پنجه نرم میکنند ممکن است بهمرور زمان دچار افسردگی شوند.
ازآنجاکه این مشکل برای شما و خانوادهتان مهم است، باید بدانید که شما تنها نیستید و دیگران نیز ممکن است با همین موضوع سروکار داشته باشند.
درمان میتواند علائم اضطرابی شما را کاهش دهد، به ویژه زمانی که کل خانواده درگیر مشکل شما باشند. بنابراین، این بسیار مهم است که با درخواست کمک از یک مشاوره درمانی شروع کنید.
استفاده از خدمات مشاوره درمانی میتواند به شما و والدین شما در درک بهتر از اختلال اضطراب جدایی و راهنماییهای لازم برای مدیریت آن کمک کند.
مشاوران متخصص در این زمینه میتوانند با شناخت علائم و علت این اختلال، به شما تکنیکها و راهکارهایی را ارائه دهند که به شما در کاهش اضطراب، بهبود روابط و مقابله با موقعیتهای محدود کمک کنند.
مهم است که با اعتماد به مشاوره درمانی و تعامل فعّال با مشاور خود، درمان اضطراب جدایی را آغاز کنید.
همچنین، پیشنهاد میشود که در طول درمان از سایر منابع پشتیبانی مانند گروههای حمایتی و مراکز روانپزشکی نیز استفاده کنید.