قرص اکسیکدون برای مدیریت دردهای حاد یا مزمن، متوسط تا شدید زمانی که سایر درمانها مؤثر نیستند استفاده میشود. اکسیکدون با اینکه یک داروی ضددرد است، اما استفاده طولانیمدت از آن میتواند باعث ایجاد وابستگی شخص شود. بهنحویکه مصرف مداوم این ماده، ترککردن را برای افراد سخت میکند تا جایی که افراد برای ترک اکسیکدون باید به مراکز ترک اعتیاد مراجعه کنند.
در ادامه این مطلب برای آشنایی بیشتر با ماده اکسیکدون و اینکه عملکرد قرص اکسیکدون چگونه است؟ با کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر همراه باشید.
اکسیکدون چیست؟
اکسیکدون یا به انگلیسی Oxycodone با نام تجاری اکسیکانتین و یا فاروکسی تولید میشود. این ماده یک داروی ضددرد و مسکن قوی باخاصیت آرامبخشی است. این دارو در واقع نوعی ماده مخدر نیمهصنعتی قدرتمندی بوده و ماده فعال موجود در آن اکسیکانتین است و پزشکان آن را برای کاهش دردهای متوسط تا شدید تجویز میکنند.
اکسیکدون مانند هروئین، مورفین و دیگر مخدرهای اعتیادآور محصولی است که از خشخاش تریاک به دست میآید. این دارو حالت سرخوشی و نشئگی ایجاد میکند و باعث میشود حتی مصرفکنندگان ناآگاهی که دارو را طبق تجویز پزشک مصرف میکنند، ولع و میل غیرقابلکنترلی نسبت به مصرف این دارو احساس کنند.
این دارو گاه بهتنهایی و گاه در ترکیب با سایر داروهای مسکن مانند استامینوفن به کار میرود. محصولات ترکیبی اکسیکدون با پاراستامول (استامینوفن)، ایبوپروفن، نالوکسان، نالترکسون و آسپرین نیز موجود است. اکسیکدون هم بهصورت خوراکی و هم تزریقی و وریدی مصرف میشود.
نوعی از اکسیکدون به طور گسترده برای تسکین درد ناشی از بیماریهای مزمن و لاعلاج به کار میرود. اما متأسفانه این دارو باعث ایجاد وابستگی و اعتیاد شده و اعتیاد به اکسیکدون میتواند سریع و خطرناک باشد.
در واقع میتوان گفت، مصرف آن بهمرورزمان به وابستگی به آن تبدیل شده به صورتی که شخص باید هر چه سریعتر برای ترک اکسیکدون اقدام کرده و به کلینیک ترک اعتیاد مراجعه کند. هرچند که این دارو فقط با نسخه پزشک فروخته شده و پزشکان این مسکن قوی را برای مدیریت درد تجویز میکنند. اما متأسفانه مقدار قابلتوجهی اکسیکدون به بازارهای غیرقانونی راه پیدا کرده است. مصرفکنندگان تفریحی علاوه بر اثرات تسکیندهندگی دارو، حالت سرخوشی و نشئگیای آن را تجربه میکنند که بیشباهت به اثرات مصرف هروئین نیست.
همچنین امروزه مشاهده میشود که روشهای غیراصولی درمانی؛ مانند ترک متادون با اکسیکدون نیز رواج پیدا کرده که معمولاً بدون نظارت پزشک متخصص ترک اعتیاد انجام میشود و در بسیاری از موارد منجر به سوءمصرف اکسیکدون و اعتیاد به آن میشود. در این شرایط بیمار باید هر چه سریعتر مصرف خودسرانه این دارو را قطع کرده و با مراجعه به مراکز تخصصی درمان اعتیاد، برای ترک اکسیکدون اقدام کند.
عملکرد اکسیکدون چگونه است؟
عملکرد اکسیکدون شبیه هروئین و مخدرهای دیگر مثل مرفین است که با مهار انتقال صعودی سیگنالهای درد موجب تغییر ادراک و پاسخ به درد میشود.
این ماده از طریق دستگاه گوارشی جذب شده و نیمهعمر دفع آن از خون ۲ تا ۴ ساعت است. داروی اکسیکدون یک دارو مخدر است که با تأثیر بر روی مغز، احساسات را کنترل کرده و دردهای خفیف و شدید را تسکین میدهد.
مصرف این دارو بر روی گیرندههای مغز اثر میگذارد و استفاده طولانیمدت آن باعث ایجاد وابستگی سیستم عصبی مصرفکننده میشود. مصرف مداوم این ماده، ترککردن را برای افراد سخت میکند.
دلیل اعتیادآور بودن اکسیکدون و داروهایی مانند آن این است که این داروها اندورفینهای مصنوعی را در مغز تولید کرده و مصرفکنندگان در اثر مصرف آن هجوم گرمایی مطبوع و آرامشبخش را احساس میکنند.
مغز در پی مصرف درازمدت اکسیکدون دیگر اندورفینهایی را که احساسات خوشایندی را ایجاد میکنند، تولید نمیکند. بهاینترتیب مصرفکننده وقتی اکسیکدون مصرف نمیکند، افسرده، کسل و بیمار میشود.
موارد استفاده قرص فاروکسی یا اکسیکدون
همانطور که اشاره شد قرص فاروکسی یکی از داروهای ضددرد قوی و تخصصی است که حاوی ماده مؤثر اکسیکدون است. این دارو برای بیمارانی تجویز میشود که درد آنها با مسکنهای معمولی مثل استامینوفن یا ایبوپروفن تسکین پیدا نمیکند.
فاروکسی با اثرگذاری مستقیم بر سیستم عصبی مرکزی، شدت درد را کاهش میدهد و کیفیت زندگی بیماران را در دورههای حاد یا مزمن بهبود میبخشد. فاروکسی در اشکال پیوسته رهش (IR) و آهستهرهش (ER) در دوزهای ۵.۱۰، ۱۵.۲۰، ۳۰ و ۴۰ میلیگرم تولید میشود و بسته بهشدت و نوع درد، نوع مناسب آن توسط پزشک تجویز میگردد؛ چرا که مصرف خودسرانه آن ممکن است منجر به وابستگی یا عوارض جدی شود.
مهمترین موارد استفاده قرص فاروکسی شامل موارد زیر است:
- دردهای شدید بعد از عمل جراحی یا آسیبدیدگی
- دردهای مزمن ناشی از بیماریهایی مثل سرطان یا غیرسرطانی مقاوم به سایر درمانها
- دردهای ناگهانی و شدید (Breakthrough Pain) در بیمارانی که از قبل داروهای ضددرد مصرف میکنند.
آیا اکسیکدون اعتیادآور است؟
بله، اکسیکدون یک داروی اعتیادآور است. این دارو از دسته مواد مخدر (اوپیوئیدی) محسوب میشود و با تأثیر بر مغز، باعث کاهش درد و ایجاد حس لذت و آرامش میشود. اما همین حس لذت، در صورت مصرف طولانیمدت یا استفاده نادرست، میتواند به وابستگی شدید منجر شود.
وقتی فرد به طور مداوم از اکسیکدون استفاده میکند، بدن به آن عادت میکند و برای رسیدن به همان اثر اولیه، نیاز به دوزهای بیشتر پیدا میکند. این روند بهتدریج باعث تحمل دارویی، وابستگی جسمی و در نهایت اعتیاد میشود.
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) و اداره مبارزه با مواد مخدر (DEA) بارها هشدار دادهاند که مصرف خودسرانه یا بیش از حد اکسیکدون میتواند منجر به سوءمصرف، اوردوز، سرکوب تنفس و حتی مرگ شود.
اگر شما یا یکی از اطرافیانتان در حال مصرف اکسیکدون هستید، حتماً آن را طبق دستور پزشک استفاده کنید و در صورت مشاهده علائم وابستگی، با مراکز تخصصی ترک اعتیاد مانند کلینیک «طلوعی دیگر» مشورت نمایید.
اکسیکدون با چه داروهایی تداخل دارد؟
اکسیکدون ممکن است با داروهای مختلفی تداخل داشته باشد و ترکیب نادرست آن با برخی داروها میتواند خطرناک یا حتی کشنده باشد. به همین دلیل بسیار مهم است که پیش از شروع مصرف اکسیکدون، پزشک را از تمام داروهایی که مصرف میکنید مطلع کنید، حتی اگر آن داروها گیاهی یا بدون نسخه باشند. مهمترین داروهایی که با اکسیکدون تداخل دارند عبارتاند از:
- آنتیبیوتیکها و داروهای ضدقارچ خاص
این داروها فعالیت آنزیم کبدی CYP3A4 را مهار میکنند و باعث افزایش سطح اکسیکدون در خون میشوند. در نتیجه، خطر عوارضی مثل سرکوب تنفس، خوابآلودگی شدید و حتی کما بیشتر میشود. آب گریپفروت هم همین اثر را دارد. داروهایی مانند:
🔸کلاریترومایسین
🔸ایتراکونازول - داروهایی مثل ریفامپین یا کاربامازپین:
اینها داروهایی هستند که فعالیت آنزیمهای کبد را افزایش میدهند و باعث میشوند اثر ضددرد اکسیکدون ضعیفتر شود. - داروهای خوابآور یا آرامبخش
ترکیب این داروها با اکسیکدون میتواند باعث خوابآلودگی شدید، کندشدن تنفس و حتی بیهوشی شود. مصرف همزمان با الکل هم بسیار خطرناک است. این داروها شامل موارد زیر است:
🔸الکل
🔸دیازپام
🔸لورازپام
🔸فنوباربیتال - مهارکنندههای MAO
اگر در ۱۴ روز گذشته این داروها را مصرف کردهاید، مصرف اکسیکدون میتواند باعث افزایش فشارخون یا بروز سندرم خطرناک سروتونین شود. مانند:
🔸ترانیلسیپرومین
🔸فنلزین
عوارض مصرف قرص فاروکسی
قرص فاروکسی (اکسیکدون) مثل همه داروهای قوی، ممکن است در برخی افراد باعث بروز عوارضی شود. این عوارض در همه افراد دیده نمیشود، اما آگاهی از آنها برای مصرف ایمن دارو بسیار مهم است.
عوارض قرص اکسیکدون:
- یبوست
- تهوع و استفراغ
- خارش بدن
- خوابآلودگی و احساس گیجی
عوارض جدیتر (کمتر شایع ولی مهم) مصرف قرص اکسیکدون:
- افت فشارخون و سرگیجه
- کندشدن تنفس (بهویژه در دوز بالا یا مصرف نادرست)
- در موارد نادر، تشنج یا اسپاسم عضلانی
این عوارض معمولاً در افرادی که مشکلات کبدی یا کلیوی دارند بیشتر دیده میشود.
اکسیکدون قویتر است یا متادون؟
در مقایسه با اکسیکدون، متادون معمولاً داروی قویتری محسوب میشود، بهویژه در دوزهای نگهدارنده که برای درمان وابستگی به مواد مخدر استفاده میشود. متادون اثر طولانیتری در بدن دارد و معمولاً فقط یکبار در روز مصرف میشود، درحالیکه اکسیکدون برای کنترل درد باید چند بار در روز استفاده شود.
✔️ بااینحال، تبدیل دوز بین این دو دارو کار تخصصی و بسیار حساس است و باید فقط توسط پزشک متخصص انجام شود، چون تفاوت در قدرت و ماندگاری این داروها میتواند باعث اوردوز یا عوارض جدی شود.
اکسیکدون چند روز در بدن میماند؟
این دارو نیمهعمری حدود ۳ تا ۵ ساعت دارد، یعنی بدن در این مدت نیمی از دارو را تجزیه و دفع میکند؛ اما مدتزمان ماندگاری اکسیکدون در بدن به عواملی مثل دوز مصرفی، نوع دارو (پیوسته رهش یا آهستهرهش)، سن، وزن، سوختوساز بدن و سلامت کبد و کلیه بستگی دارد. اما بهطورکلی میتوان گفت:
- در خون: اکسیکدون تا ۲۴ ساعت بعد از مصرف قابلتشخیص است.
- در ادرار: بین ۱ تا ۴ روز باقی میماند.
- در بزاق: معمولاً تا ۱ تا ۲ روز قابلردیابی است.
- در موی سر: اکسیکدون ممکن است تا ۹۰ روز (سه ماه) پس از مصرف در تست مو باقی بماند.
ترک اکسیکدون
ترک اکسیکدون نیاز به برنامهریزی دقیق و نظارت پزشکی دارد، چون قطع ناگهانی آن میتواند باعث علائمی مثل درد عضلات، بیقراری، اسهال، تعریق و بیخوابی شود که معمولاً ۶ تا ۱۲ ساعت پس از آخرین دوز شروع میشوند و طی ۳ تا ۵ روز به اوج میرسند. بهترین روش ترک، کاهش تدریجی دوز دارو زیر نظر دکتر فوق تخصص ترک اعتیاد است. در بسیاری از موارد از داروهای جایگزین مانند متادون یا بوپرنورفین برای کاهش علائم ترک استفاده میشود. همچنین حمایت روانی، مشاوره فردی یا گروهی و پیگیری درمان، نقش کلیدی در موفقیت فرآیند ترک دارد.
کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر با تیم درمانی متخصص، خدمات ترک اصولی اکسیکدون را بهصورت بستری یا سرپایی ارائه میدهد. برای مشاوره رایگان و شروع درمان، همین حالا با ما تماس بگیرید یا از طریق وبسایت فرم درخواست مشاوره را تکمیل کنید. اولین قدم برای بازگشت به زندگی سالم، فقط یک تماس است.
جمعبندی
اکسیکدون، ماده اصلی قرص فاروکسی، یک داروی مسکن قوی از خانواده مواد مخدر است که برای دردهای شدید تجویز میشود، بهویژه زمانی که داروهای ضعیفتر پاسخگو نیستند. این دارو با وجود اثربخشی بالا، در صورت مصرف طولانیمدت یا نادرست میتواند بسیار اعتیادآور باشد و با داروهای زیادی نیز تداخل خطرناک دارد.
عوارض شایعی مانند یبوست، تهوع، خوابآلودگی و در مواردی جدیتر مانند کندی تنفس یا تشنج ممکن است رخ دهد. ترک اکسیکدون باید با برنامهریزی و زیر نظر متخصص انجام شود تا از علائم شدید ترک جلوگیری شود.
اگر شما یا یکی از نزدیکانتان با مصرف اکسیکدون دچار مشکل شدهاید، بهترین مرکز ترک اعتیاد تهران کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر با خدمات تخصصی، آماده کمک به شماست. همین حالا برای مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید و مسیر بازگشت به زندگی سالم را آغاز کنید.
سؤالات متداول
- طریقه مصرف اکسیکدون چگونه است؟
قرص اکسیکدون را باید کامل با یک لیوان آب بخورید. اگر فرم آهستهرهش آن را مصرف میکنید، بههیچوجه آن را نجوید یا خرد نکنید، چون ممکن است دارو یکباره وارد بدن شود و خطر اوردوز افزایش یابد. همیشه طبق دستور پزشک و در ساعتهای مشخص مصرف کنید. - آیا میتوان اکسیکدون را همراه غذا مصرف کرد؟
بله، مصرف این دارو با غذا یا بدون غذا مشکلی ندارد. اگر بعد از مصرف دچار حالت تهوع میشوید، بهتر است آن را همراه غذا بخورید تا معدهتان اذیت نشود. - اگر یک نوبت از مصرف اکسیکدون را فراموش کنم، چهکار کنم؟
بهمحض اینکه یادتان افتاد، آن دوز را مصرف کنید. اما اگر به زمان نوبت بعدی نزدیک هستید، از دوز فراموششده صرفنظر کنید. هیچوقت دو دوز را همزمان نخورید؛ چون ممکن است خطرناک باشد. - پس از مصرف اکسیکدون چه زمانی باید سریع به اورژانس مراجعه کنم؟
اگر پس از مصرف اکسیکدون دچار تنفس آهسته (کمتر از ۸ بار در دقیقه)، بیهوشی، مردمکهای بسیار تنگ (سوزنی شکل)، یا کبودی لب و صورت شدید، فوراً با اورژانس تماس بگیرید. این علائم میتواند نشانه اوردوز باشد و نیاز به درمان فوری دارد.
2 پاسخ
من دوسال اکسی گدون مصرف می کنم بخاطر خطای ی دکتر احمق که باعث شد من به این قرص نیاز پیدا کنم لعنتی این قرص پیدا نمیشه و با بدبختی این قرص پیدا میشه نزدیک دو ماه هم هست که این قرص من فکر می کنم داخلش هیچ مواد مخدری نیست چون اصلا اثر نمی کند متاسفانه خدا لعنتش کنه این دکتر
سلام دوست عزیز وقتتون بخیر
بله اکسی کدون از داروهای مخدر و ضد درد محسوب که که در افراد ایجاد وابستگی میکنه!
دقیقا خیلی هم کم در دسترس هست و این خودش باعث ایجاد اذیت و مشکل در افراد وابسته به این دارو شده!
بهتون پیشنهاد میکنم که این دارو رو طبق یک درمان اصولی و تحت نظر پزشک کنار بگذارید!
میتونید یک مشاوره رایگان با متخصص ما داشته باشید تا ایشون برای قطع مصرف کامل راهنماییتون کنند!
برای اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره با ما تماس بگیرید:۰۲۱۵۲۴۰۲