ترک دارو ضد اضطراب در بعضی از افراد ممکن است یک فرایند دشوار باشد، تصور کنید که در یک دنیایی هستید که همیشه احساس تنش و نگرانی می‌کنید و قلبتان با سرعت می‌تپد و دست‌هایتان عرق می‌کند.
گاهی ممکن است، همان دارویی که باعث می‌شود اضطراب ناتوان کننده شما تسکین یابد، می‌تواند به‌مرورزمان خودش به منبع اضطراب تبدیل شود.
این اتفاق برای بسیاری از افرادی است که از دارو ضد اضطراب استفاده می‌کنند. علائم اضطراب، در صورت قطع می‌تواند منجر به تحمل، وابستگی و علائم چالش برانگیز ترک شود.
آیا شما هم به دارو ضد اضطراب اعتیاد پیدا کرده‌اید و ترک آن برای شما دشوار شده است؟ کلینیک تخصصی ترک اعتیاد طلوعی دیگر اینجاست که به شما کمک کند.
اضطراب چیست؟
اختلالات اضطرابی می‌توانند بر کیفیت زندگی تأثیر منفی بگذارند و در برخی موارد نیاز به درمان دارند. در صورتی که شما یا کسی که شما درباره او نگران هستید، احساس می‌کنید که اختلال اضطرابی دارید، بهتر است با یک پزشک متخصص مشاوره و درمان دریافت کنید.
پزشک می‌تواند شما را بررسی کند و بر اساس شدت و نوع اضطراب، یک طرح درمانی مناسب برای شما تعیین کند.
این طرح ممکن است شامل روش‌های مختلفی مانند مشاوره روان‌شناختی، روش‌های تغییر سبک زندگی، و در برخی موارد داروها باشد.
همچنین، ممکن است به شما توصیه شود تا روش‌های مدیریت استرس و آرامش را در زندگی خود پیاده کنید. مهم است که درمان اضطراب را با پشتیبانی و همکاری پزشک خود انجام دهید تا بهبودی بهتری برای شما ممکن شود.
انواع دارو ضد اضطراب
دو نوع اصلی داروی خطری وجود دارد: بنزودیازپین ها و مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs).
۱. بنزودیازپین ها
رایج‌ترین نوع داروی هستند. آنها با افزایش اثر یک انتقال دهنده عصبی به نام گابا در مغز کار می‌کنند. گابا اثر آرام بخش بر سیستم عصبی مرکزی دارد. بنزودیازپین ها معمولاً برای درمان کوتاه مدت مصرف می‌شوند؛ زیرا می‌توانند اعتیاد آور باشند.
بنزودیازپین های کوتاه اثر: این داروها به سرعت عمل می‌کنند و برای تسکین سریع یا بی خوابی استفاده می‌شوند. برخی از نمونه‌ها عبارتند از:
- میدازولام (ورساد)
- تریازولام (هالسیون)
- لورازپام (اورفیدل)
بنزودیازپین های با اثر متوسط: این داروها برای درمان طولانی مدت یا بی خوابی استفاده می‌شوند. برخی از نمونه‌ها عبارتند از:
- آلپرازولام (زاناکس)
- کلونازپام (کلونوپین)
- دیازپام (والیوم)
بنزودیازپین های طولانی اثر: این داروها برای درمان طولانی مدت یا بی خوابی استفاده می‌شوند. آنها معمولاً فقط برای کسانی که به سایر بنزودیازپین ها پاسخ نمی‌دهند، می‌توانند استفاده کنند. برخی از نمونه‌ها عبارتند از:
- کلردیازپوکساید (لیبریوم)
- فلورازپام (دالمان)
- کوازپام (اورفیدال)
۲. مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs):
مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) نوعی داروی ضدافسردگی هستند که با افزایش میزان سروتونین در مغز کار می‌کنند. سروتونین یک انتقال دهنده عصبی است که نقش مهمی در تنظیم خلق وخو دارد.
SSRI ها به طور کلی بی خطر هستند و به خوبی تحمل می‌شوند. عوارض جانبی شایع شامل تهوع، بی خوابی و خشکی دهان است.
- سیتالوپرام (سلکسا)
- فلووکسامین (لووکس)
- پاروکستین (پاکسیل)
- سرترالین (Zoloft)
۳. بتابلوکرها
مسدودکننده‌های بتا (مسدودکننده‌های گیرنده بتا) نوعی دارو هستند که برای درمان بیماری‌ها از جمله فشار خون بالا، آنژین صدری و نارسایی قلبی استفاده می‌کنند.
مسدودکننده‌های بتا با مسدود کردن تأثیرات اپی‌نفرین و نوراپی‌نفرین کار می‌کنند. این عوامل باعث افزایش ضربان قلب، انقباض قلب و افزایش فشار خون می‌شوند. مسدود کننده های بتا با مسدود کردن اثر این مغزها می‌تواند به کاهش ضربان، فشار خون و استفاده از قلب کمک کنند.
انواع مختلف از بتابلاکرها وجود دارد:
- مسدودکننده های بتا آدرنرژیک غیرانتخابی: این نوع بتابلاکر هر دو نوع گیرنده بتا، بتا ۱ و بتا ۲ را مسدود می‌کنند. آنها برای درمان فشار خون بالا، آنژین صدری و نارسایی بیماری می‌شوند. برخی از نمونه‌ها عبارتند از
- پروپرانولول (ایندرال)
- متوپرولول (لوپروزور)
- نادولول (کورگارد)
۴. آنتی هیستامین ها
آنتی هیستامین ها از داروهایی هستند که برای درمان علائم آلرژی استفاده می‌شوند.
انواع مختلف از آنتی هیستامین ها وجود دارد:
آنتی هیستامین های نسل اول: این آنتی هیستامین ها قدیمی ترین نوع هستند و بیشتر به ایجاد خواب دارند. برخی از نمونه‌ها عبارتند از:
- دیفن هیدرامین (بنادریل)
- لرفنیرامین (کلر-تریمتون)
- پرومتازین (Phenergan)
- لوراتادین (کلاریتین)
- ستیریزین
- فکسوفنادین
علائم ترک دارو ضد اضطراب
علائم ترک داروهای ضد اضطراب می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- اضطراب و ترس
- بی‌خوابی
- سردرد
- تعریق
- تهوع و استفراغ
- افزایش فشار خون
- نفس تنگی
- تاری دید
- لرزش
- درد و مفاصل
علاوه بر این، تحمل نسبت به داروهایی مانند زاناکس یا کلونوپین ممکن است به سرعت افزایش یابد. در صورت تجربه هر یک از این علائم، مهم است که با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنید.
ترک دارو ضد اضطراب چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمانی که یک دارو ضد اضطراب تأثیر خود را نشان می‌دهد، بستگی به نوع دارو و واکنش بدن شما دارد. در اغلب موارد، داروهای ضد اضطراب در عرض ۳۰ تا ۶۰ دقیقه پس از مصرف شروع به اثرگذاری می‌کنند.
مدت زمان لازم برای داروهای ضد مصرف می‌تواند بسیار متفاوت باشد و به عواملی بستگی دارد. این عوامل شامل انواع داروی مصرفی، دوز دارو، مدت زمانی است که فرد دارو مصرف می‌کند، و ویژگی های فردی مانند متابولیسم و سلامت کلی فرد می‌شود.
به طور کلی، توصیه می‌شود که دوز دارو به طور کامل انجام شود و طی چند هفته یا چند ماه کاهش تا بدن خود را با عدم وجود دارو درمان کنید.
در برخی موارد، علائم ترک می‌تواند ماه‌ها یا حتی سال‌ها به طول انجامد، به ویژه علائم ترک یا جسمی نگران‌کننده را تجربه کنید.
با این حال، برخی از داروها ممکن است برای دستیابی به تأثیر کامل، چندین هفته طول بکشند. بهتر است با پزشک خود در مورد داروی خاصی که استفاده می‌کنید صحبت کنید تا اطلاعات دقیق تری دریافت کنید.
چرا دارو ضد اضطراب اعتیاد آور است؟
داروهای ضد اضطراب می‌توانند به دلیل تأثیراتی که بر روی سیستم عصبی مرکزی دارند، مصرف کنند. این داروها معمولاً با افزایش فعالیت مواد شیمیایی آرام‌بخش در مغز، مانند گابا (GABA)، عمل می‌کنند. با مصرف مکرر، بدن ممکن است به این عادت کند و برای حفظ آرامش یا کاهش مصرف دوزهای بالاتری نیاز پیدا کند که این امر به افزایش مصرف دارو می‌شود.
همچنین، مصرف طولانی‌مدت داروهای ضد اضطراب می‌تواند باعث شود که بدن با دارو همراه باشد و در صورت قطع دارو، علائم ترک ایجاد شود. این علائم می‌توانند شامل شدید، بی‌خوابی، تشنج و سایر مشکلات جسمی و روانی باشند.
مصرف داروها به ضد داروهای ضد مصرف می‌تواند به رخ دهد و معمولاً نتیجه چند هفته یا چند ماه از این داروها است. این داروها بر روی سیستم عصبی تأثیر می‌گذارند و می‌توانند باعث ایجاد وابستگی شوند.
به همین دلیل، مهم است که داروهای ضد اضطراب تحت نظارت پزشک و بر اساس دستورالعمل های دقیق مصرف تا از خطر مصرف و وابستگی به آن ها کاسته شود.
روش های ترک دارو ضد اضطراب
توجه: ترک خودسرانه داروهای ضد اضطراب می‌تواند خطرناک باشد و نشانه های ترک ناخوشایند و حتی خطرناک باشد. همیشه از شروع یا مصرف هر داروی قبل با پزشک خود مشورت کنید.
روش های دارویی برای داروهای ضد اضطراب وجود دارد که شما می‌توانید به شما در انتخاب بهترین روش برایتان کمک کنید:
۱. کاهش تدریجی دوز
کاهش شدید دوز یکی از رایج‌ترین روش های ترک داروهای ضد مصرف است. در این روش، دوز مصرفی دارو به مدت چند هفته یا ماه کاهش می یابد. این کار به بدن شما فرصت می‌دهد تا به طور طبیعی با عدم وجود دارو سازگار و خطرات جانبی ترک را کاهش دهد.
مراحل کاهش دوز:
- با پزشک خود مشورت کنید: قبل از شروع هر گونه برنامه ترک، حتما با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما با توجه به نوع داروی ضد اضطرابی که مصرف می کنید، دوز فعلی شما، پزشکی شما و سایر عوامل، یک برنامه کاهش دوز را برای شما طراحی می‌کند.
- کاهش دوز: پزشک شما به شما دستور می‌دهد که دوز مصرفی خود را کاهش دهید. این کاهش ممکن است به صورت روزانه، هفتگی یا ماهانه باشد.
- نظارت بر علائم: در طول دوره کاهش دوز، مهم ترین مواردی است که خود را به دقت رصد کنید. اگر علائم شما بدتر شد یا علائم ترک را تجربه کردید، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
- حمایت: در طول ترک، به دنبال حمایت از خانواده، دوستان یا گروه های حمایتی باشند.
۲. جایگزینی با داروهای دیگر
در برخی از داروها، شما ممکن است یک داروی ضد اضطراب را با نیمه عمر کوتاه یا معتدل کنید. این می‌تواند به شما در کاهش عوارض در حین ترک دارویی اصلی کمک کند.
ترک داروهای ضد اضطراب ممکن است نیاز به جایگزینی با داروهای دیگر داشته باشد. این مسئله بستگی به نوع دارویی که شما مصرف می‌کنید و وضعیت شما دارد. در هر صورت، تغییر داروهای ضد اضطراب باید تحت نظارت پزشک انجام شود. در زیر چندین گزینه برای جایگزینی داروهای ضد اضطراب وجود دارد:
- داروهای ضد اضطراب دیگر: پزشک ممکن است شما را به داروهای دیگری از خانواده داروهای ضد اضطراب هدایت کند که موثریت و اثربخشی مشابهی دارند.
- جایگزینی با دارو ضد افسردگی : برخی از داروهای ضد افسردگی می‌توانند به عنوان جایگزین داروهای ضد اضطراب استفاده شوند. این داروها ممکن است به کنترل اضطراب کمک کنند.
- ترکیب داروها: پزشک ممکن است تصمیم بگیرد ترک داروهای ضد اضطراب را با ترکیب داروهای دیگر مانند آنتی‌دپرسانت‌ها یا آنتی‌پسیکوتیک‌ها انجام دهد.
در هر صورت، تغییر داروهای ضد اضطراب باید تحت نظارت و هدایت پزشک شما صورت گیرد. پزشک شما بهترین گزینه را بر اساس وضعیت شما و نیازهای خاص شما مشخص خواهد کرد.
۳. درمان های روان‌شناختی
درمان های روان‌شناختی مانند درمان شناختی رفتاری (CBT) می‌تواند شما را در مهارت های مقابله ای برای مدیریت بدون نیاز به دارو به کمک کند.
درمان‌های روان‌شناختی، روش هایی برای درمان مشکلات سلامت روان هستند که بر ذهن و رفتار آنها دارند. این روش به افراد کمک می‌کند تا افکار، احساسات و رفتارهای خود را درک و مدیریت کنند و به سلامت روان و کیفیت زندگی بهتری دست پیدا کنند.
انواع مختلفی از درمان های روان‌شناختی وجود دارد:
- درمان شناختی رفتاری (CBT): این روش به افراد کمک می‌کند تا الگوهای تفکر منفی خود را شناسایی و تغییر دهند و رفتارهای سالم تری یاد بگیرند. CBT برای درمان فکری از مشکلات ناشی از عوارض، افسردگی، وسواسی-عملی و عدم درمان است.
- درمان روانکاوی: این روش به افراد کمک می‌کند تا مشکلات خود را در تجربیات دوران کودکی و روابط ناخودآگاه خود درک کنند. روانکاوی درمان مشکلات پیچیده و پیچیده برای اختلال شخصیت و PTSD مناسب است.
- درمان بر پذیرش و دریافت (ACT): این روش به افراد کمک می‌کند تا افکار و احساسات خود را بدون قضاوت بپذیرند و با آنها کنار بیایند . ACT برای درمان بیماری، افسردگی و درد مزمن درمان است.
- درمان گروهی: این روش به افراد کمک می‌کند تا با افراد دیگری که مشکلات مشابه را حفظ کنند و از حمایت آنها استفاده کنند. درمان گروهی برای درمان انواع مختلفی از مشکلات ناشی از عوارض، افسردگی و مصرف مواد غذایی است.
۴. روش های جایگزینی
برخی از افراد از روش های جایگزین مدیتیشن، یوگا، طب سوزنی یا برای کمک به کاهش مصرف حین ترک دارو می‌کنند.
در اینجا چند روش جایگزین برای کاهش استرس وجود دارد:
- ورزش: ورزش یک راه عالی برای کاهش اضطراب و استرس است. این اندورفین را آزاد می‌کند که به عنوان مسکن های طبیعی بدن عمل می‌کند. همچنین می‌تواند خواب را بهبود بخشد و کاهش دهد.
گذراندن وقت در طبیعت: گذراندن وقت در طبیعت عالی برای کاهش استرس است. نشان داده شده است که قرار گرفتن در معرض طبیعت فشار خون، ضربان قلب و سطح کورتیزول را می‌دهد.
سخن پایانی
ترک دارو ضد اضطراب ممکن است چالش برانگیز باشد و می‌تواند علائم متنوعی ایجاد کند، از جمله تهوع، استفراغ، اسهال، اضطراب، بی خوابی و افسردگی. علائم ترک ممکن است بسته به نوع دارو و شدت وابستگی متفاوت باشد.
برای کاهش تدریجی دارو و کاهش خطر عود و علائم ترک، مهم است که با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی همکاری کنید و یک برنامه مناسب برای تخفیف دارو تهیه کنید.
همچنین، مطمئن شوید که شرایط زندگی شما پایدار است و شما قادر به مقابله با هر گونه افکار منفی که ممکن است قبل از قطع دارو ظاهر شود، هستید.
اگر علائم ترک ذهنی یا جسمی نگران‌کننده‌ای را تجربه می‌کنید که مدت زمان طولانی (ماه‌ها یا حتی سال‌ها) ادامه دارد، بهتر است که به یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مراجعه کنید تا کمک و مشاوره بگیرید.
