آیا تا به حال به دنبال یک راه جدید و نوآورانه برای درمان افسردگی بودهاید؟ آیا فکر میکنید که مصرف یک داروی جدید مانند کتامین برای افسردگی میتواند به شما کمک کند تا از این بیماری روانی رهایی یابید؟
کتامین، دارویی که زمانی به طور عمده به عنوان بیهوشی در جراحیهای پزشکی استفاده میشد، در حال حاضر به عنوان یک درمان نوظهور برای افسردگی نیز مورد توجه قرار گرفته است. این دارو که اثرات منحصر به فردی بر مغز و سیستم عصبی دارد، پتانسیل ارائه راه حلی جدید برای کسانی که با چالشهای افسردگی دست و پنجه نرم میکنند را نشان میدهد.
در حال حاضر، تحقیقات در مورد استفاده از کتامین برای درمان افسردگی در مراحل اولیه است، اما نتایج اولیه امیدوار کننده است. مطالعات نشان دادهاند که کتامین میتواند به سرعت علائم افسردگی را در برخی از افراد، از جمله کسانی که به درمانهای دیگر مقاوم هستند، کاهش دهد.
در این مطلب از کلینیک تخصصی ترک اعتیاد طلوعی دیگر به بررسی کتامین برای افسردگی و عملکرد آن میپردازیم پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
کتامین چیست؟
کتامین، دارویی که ابتدا در دهه ۱۹۶۰ به عنوان بیهوشی برای حیوانات در بلژیک معرفی شد، مسیر طولانی را پیموده است. در سال ۱۹۷۰ توسط FDA به عنوان داروی بیهوشی برای انسان ها تأیید شد و سابقه ای طولانی در استفاده در میدان های جنگ، به ویژه در طول جنگ ویتنام دارد، جایی که برای درمان سربازان مجروح استفاده می شد.
امروزه، کتامین بیشتر به خاطر کاربرد غیرمعمول آن در درمان افسردگی و افکار خودکشی شناخته شده است. این امر تا حدودی تصادفی بود. دکتر کن استوارت، پزشک اورژانس و بنیانگذار اینسایت کتامین، توضیح میدهد که چگونه این اتفاق افتاده است:
“بیماران آشفتهای که مثلاً از خودکشی نجات یافته بودند، به آنها کتامین داده میشد تا آرام شوند. ۹ ماه بعد، آنها گزارش میدادند که ۹ ماه است احساس خودکشی نکردهاند. با انباشته شدن این نوع داستانها، پزشکان متوجه پتانسیل ضد افسردگی کتامین شدند.
برخلاف اثرات بیهوشی آن، کتامین میتواند باعث “تجربه فراموشی و کم شدن حافظه ” شود که اغلب به عنوان “سفر” توصیف میشود. این خاصیت آن را به یک داروی محبوب در مهمانیها به نامهای K، Special K، Super K و Vitamin K تبدیل کرده است. با این حال، مصرف تفریحی کتامین خطرات جدی از جمله بیهوشی، فشار خون بالا و مشکلات تنفسی را به همراه دارد.
با وجود خطرات، پتانسیل ضد افسردگی کتامین توجه محققان را به خود جلب کرده است. آنها این دارو را در محیطهای کنترل شده برای کمک به افراد مبتلا به افسردگی مقاوم به درمان و سایر شرایط تجویز کردهاند.
اگرچه کتامین یک درمان گاه به گاه برای افسردگی نیست، اما پزشکان پروتکلی را برای استفاده تحت نظارت پزشکی ایجاد کردهاند که ممکن است به کسانی که از داروهای دیگر تسکین نمییابند کمک کند.
عملکرد کتامین برای افسردگی چگونه است؟
برای افرادی مانند وینوگراد و کولتر اسکات، مزایای کتامین فراتر از اثرات کوتاه مدت “سفر” دارویی است که این دارو ایجاد می کند. محققان در حال بررسی علل این موضوع هستند و یافته های آنها تاکنون نویدبخش است.
در حالی که برخی از افراد مبتلا به افسردگی ممکن است تجربه توهم و فراموشی را که کتامین معمولاً ایجاد می کند، تجربه نکنند، بسیاری از آنها هنوز هم از اثرات ضد افسردگی این دارو بهره مند می شوند. این بهبودی معمولاً چند روز پس از دریافت اولین دوز آغاز می شود.
دکتر کریستال، رئیس روانپزشکی در بیمارستان ییل-نیو هیون، توضیح می دهد: “اثرات توهم زایی احتمالاً در حین وجود کتامین در بدن رخ می دهد، اما این خود درمان نیست. این تنها مرحله ای است که برای شروع درمان واقعی طی می شود. درمان واقعی کتامین به واکنش مغز شما به این دارو و نحوه پردازش قرار گرفتن در معرض آن مربوط می شود.
پاسخ مغز به کتامین میتواند بسته به شرایط فرد متفاوت باشد. به عنوان مثال، تحقیقات نشان داده است که افراد مبتلا به افسردگی طولانی مدت ممکن است تعداد اتصالات مهم در مغز خود (به نام سیناپس) را که به سلول های عصبی اجازه می دهد با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، از دست داده باشند.
دکتر کریستال میگوید: “ما معتقدیم که کاهش تعداد سیناپسها تا حدی به این دلیل است که افسردگی میتواند بسیار استرس زا باشد و در نتیجه شما برخی از اتصالات سیناپسی در مغز را از دست میدهید.
با این حال، مطالعات نشان داده اند که در عرض ۲۴ ساعت پس از دریافت اولین دوز کتامین تحت نظارت پزشکی، این اتصالات از دست رفته شروع به رشد مجدد می کنند. هرچه تعداد سیناپس های جدید بیشتر باشد، اثرات ضد افسردگی کتامین نیز بیشتر خواهد بود.
تحقیقات در مورد مکانیسم دقیق عملکرد کتامین در درمان افسردگی هنوز در حال انجام است، اما یافته های اولیه امیدوار کننده هستند. این دارو پتانسیل ارائه یک راه حل نوین و موثر برای افرادی که از افسردگی رنج می برند، به ویژه کسانی که به درمانهای سنتی پاسخ نمی دهند، را نشان می دهد.
سایر اثرات کتامین بر روی مغز برای افسردگی
در اینجا برخی از یافتههای کلیدی در مورد نحوه عملکرد کتامین در مغز آورده شده است:
- اثر بر گیرندههای گلوتامات:
- برخی از سلولهای عصبی (نورونها) در مغز که در خلق و خو نقش دارند از یک ماده شیمیایی به نام گلوتامات برای برقراری ارتباط با یکدیگر استفاده میکنند.
- این سلولهای عصبی برای اتصال به گلوتامات به گیرندههای گلوتامات نیاز دارند.
- در افراد مبتلا به افسردگی، این سلولهای عصبی ممکن است به دلیل گیرندههای گلوتامات غیرفعال یا ضعیف، به طور کامل توسط گلوتامات تحریک نشوند.
- تحقیقات نشان داده است که کتامین میتواند با افزایش تعداد گیرندههای گلوتامات در این سلولهای عصبی، ارتباطات آنها را تقویت کند.
- اثر بر گیرندههای مواد افیونی:
- مطالعات نشان داده است که کتامین برای اثرات ضد افسردگی خود به گیرندههای مواد افیونی نیز نیاز دارد.
- این موضوع نگرانیهایی را در مورد پتانسیل اعتیاد و نیاز به افزایش دوز برای حفظ اثرات ایجاد میکند.
- رشد سیناپسهای جدید:
- تحقیقات نشان داده است که کتامین میتواند باعث رشد سیناپسهای جدید در مغز شود که اتصالات مهمی بین سلولهای عصبی هستند.
- این امر میتواند به طور بالقوه به بهبود خلق و خو و عملکرد شناختی در افراد مبتلا به افسردگی کمک کند.
تغییر رشد مغز یکی اثرات کتامین برای افسردگی است
یکی از مکانیسمهای کلیدی که از طریق آن کتامین به طور بالقوه افسردگی را درمان می کند، توانایی آن در رشد مجدد و فعال سازی مجدد سیناپسها است. سیناپسها اتصالات بین سلولهای عصبی در مغز هستند که برای انتقال سیگنالها و حفظ عملکردهای شناختی و رفتاری حیاتی هستند.
تحقیقات نشان داده است که افراد مبتلا به افسردگی اغلب تعداد سیناپسهای کمتری در مناطق خاصی از مغز دارند. این امر میتواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله استرس مزمن و التهاب باشد.
کتامین با افزایش رشد سیناپسهای جدید و تقویت سیناپسهای موجود به مقابله با این مشکل کمک می کند. این فرایند که به عنوان نوروپلاستیسیتی شناخته میشود، به مغز اجازه میدهد تا خود را بازسازی کند و به طور بالقوه از الگوهای فکری و رفتاری منفی مرتبط با افسردگی رها شود.
این بازسازی و فعال سازی مجدد سیناپسها میتواند توضیح دهد که چرا برخی از افراد مبتلا به افسردگی که به درمانهای سنتی مانند داروهای ضد افسردگی یا روان درمانی پاسخ ندادهاند، به کتامین واکنش مثبتی نشان میدهند. کتامین با ایجاد تغییرات فیزیکی در مغز میتواند به طور بالقوه مدارهای مغزی را که در برابر درمانهای دیگر مقاوم هستند، بازنشانی کند.
اثرات مثبت کتامین فراتر از علائم افسردگی است. به عنوان مثال، در بعضی از افراد دیده شده است که کتامین به بهبود کیفیت خواب کمک کرده است که یکی از شایعترین مشکلات افراد مبتلا به افسردگی است.
علاوه بر این، محققان گزارش مکنند که پس از درمان با کتامین، از تمرکز و وضوح ذهنی بیشتری برخوردار شده است که به آن ها در انجام وظایف روزانه کمک می کند.
در حالی که تحقیقات در مورد مکانیسم های دقیق عملکرد کتامین در حال انجام است، این یافته ها پتانسیل قابل توجهی را برای این دارو به عنوان یک درمان جدید و نوآورانه برای افسردگی نشان می دهد. توانایی کتامین در بازسازی و فعال سازی مجدد سیناپس ها میتواند راه را برای درک بهتر و درمان طیف وسیعی از اختلالات خلقی و عصبی هموار کند.
کتامین بیشتر برای چه نوع افسردگی تجویز می شود؟
کتامین در حال حاضر برای درمان افسردگی شدید، مقاوم به درمان که به درمانهای دیگر مانند داروهای ضد افسردگی، روان درمانی یا تحریک مغناطیسی فراجمجمه (TMS) پاسخ نداده است، تجویز میشود.
افسردگی شدید به نوعی از افسردگی اشاره دارد که علائم آن بسیار شدید و ناتوانکننده است و به طور قابل توجهی در توانایی فرد برای انجام وظایف روزانه اختلال ایجاد میکند. افسردگی مقاوم به درمان به نوعی از افسردگی گفته میشود که به درمانهای استاندارد با حداقل دو داروی ضد افسردگی مختلف در دوزهای کافی به مدت حداقل دو ماه پاسخ نمیدهد.
کتامین ممکن است برای افراد مبتلا به افسردگی دوقطبی، افسردگی پس از زایمان و اختلال افسردگی اساسی که با علائم روانپریشی همراه باشد نیز مفید باشد. با این حال، تحقیقات بیشتری برای تأیید اثربخشی و ایمنی آن در این موارد خاص مورد نیاز است.
مهم است به خاطر داشته باشید که کتامین یک درمان قطعی برای افسردگی نیست و ممکن است برای همه افراد موثر نباشد. مصرف آن باید همیشه تحت نظارت یک متخصص واجد شرایط انجام شود و به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی جامع که ممکن است شامل داروهای دیگر، روان درمانی و تغییرات سبک زندگی باشد، استفاده شود.
دوره درمانی کتامین برای افسردگی چقدر است؟
مدت زمان درمان با کتامین برای افسردگی میتواند بسته به شدت علائم، پاسخ فرد به درمان و برنامه درمانی خاص تجویز شده توسط پزشک، متفاوت باشد.
به طور کلی، درمان شامل سری از تزریق کتامین در طول چند هفته یا چند ماه است. تعداد تزریق ها، میزان دارو و فواصل بین تزریق ها همه می توانند توسط پزشک تنظیم شوند.
در اینجا یک نمودار کلی از آنچه میتوانید انتظار داشته باشید آورده شده است:
- مرحله اولیه: این مرحله شامل تزریق اولیه کتامین در مطب پزشک است. هدف از این تزریق ارزیابی پاسخ فرد به دارو و تنظیم دوز و برنامه درمانی مناسب است.
- مرحله نگهداری: پس از مرحله القا، افراد معمولاً دو تا سه بار در هفته تزریق کتامین را در مطب یا کلینیک مانند طلوعی دیگر بهترین مرکز در این زمینه دریافت می کنند. این تزریق ها معمولاً ۱۵ تا ۶۰ دقیقه طول می کشد.
مرحله پایانی: پس از چند هفته یا چند ماه درمان با دوز کامل، پزشک ممکن است به تدریج دوز کتامین را کاهش دهد. این امر به منظور کاهش خطر عوارض جانبی و حفظ اثرات ضد افسردگی انجام می شود.
نکات مهم برای درمان افسردگی با کتامین
- کتامین یک درمان کوتاه مدت نیست. این معمولاً در ترکیب با سایر درمانهای افسردگی مانند داروهای ضد افسردگی یا روان درمانی استفاده می شود.
- اثرات کتامین میتواند فوری باشد. برخی از افراد در عرض چند روز پس از اولین تزریق، بهبود خلق و خو را تجربه می کنند. با این حال، ممکن است چند هفته طول بکشد تا اثرات کامل آشکار شود.
- همه به کتامین پاسخ نمی دهند. برخی از افراد ممکن است هیچ بهبودی را تجربه نکنند یا عوارض جانبی را تجربه کنند که تحمل آن دشوار است.
کتامین باید فقط تحت نظارت پزشک متخصص تجویز و مصرف شود. این دارو میتواند عوارض جانبی جدی از جمله فشار خون بالا، سرگیجه، آگاهی زدایی و تشنج ایجاد کند.
اگر به دنبال درمان کتامین برای افسردگی هستید، با یک متخصص بهداشت روان واجد شرایط صحبت کنید تا در مورد اینکه آیا این گزینه درمانی مناسب شما است یا خیر، بحث کنید.
سخن پایانی
کتامین، دارویی که در ابتدا به عنوان بیهوشکننده استفاده میشد، در سالهای اخیر به عنوان درمانی نوظهور برای افسردگیهای شدید و مقاوم به درمان مورد توجه قرار گرفته است. مطالعات نشان دادهاند که کتامین میتواند به سرعت علائم افسردگی را در برخی افراد، از جمله افکار خودکشی، کاهش دهد. با این حال، تحقیقات بیشتری برای درک کامل اثرات بلندمدت و ایمن آن مورد نیاز است.