در کلینیک تخصصی طلوعی دیگر درمان وسواس با دستگاه RTMS زیر نظر دکتر جوادی انجام می‌شود. تحریک مغناطیسی مکرر مغزی یا آر تی ام اس (RTMS) نوعی روش درمانی نوین برای بهبود بیماری‌های مختلف مانند افسردگی، وسواس اضطراب، پانیک، اعتیاد و… است که در این کلینیک زیر نظر دکتر جوادی انجام می‌شود.
این تکنیک درمانی از سال ۱۹۸۵ در دنیا مورد استفاده قرار گرفته و با کمک این دستگاه و با استفاده از امواج مغناطیسی نقاط خاصی از مغز را هدف قرار داده و تحریک می‌کنند.
سازمان غذا و داروی ایالات متحده، RTMS را به عنوان درمانی مؤثر برای برخی از بیماری‌هایی که به درمان مرسوم جواب نمی‌دهند تصویب کرد. در کلینیک تخصصی طلوعی دیگر همراه با درمان‌های مرسوم از RTMS نیز استفاده می‌شود.
در مطالب قبلی درباره اینکه روش درمانی RTMS یا تحریک مغناطیسی مغز مکرر چیست؟ و چه کاربرد، مزایا و معایبی دارد، صحبت کردیم. در این مقاله به بررسی درمان وسواس با دستگاه RTMS زیر نظر دکتر جوادی می‌پردازیم.
آر تی ام اس (RTMS ) چیست؟ تاریخچه شیوه درمانی آر تی ام اس RTMS
کاربردهای روش درمانی RTMS در درمان بیماری‌ها
مزایا و عوارض روش درمانی RTMS یا تحریک مغناطیسی مغز مکرر
چه بیماری‌هایی با دستگاه RTMS درمان می‌شوند؟
در ابتدا از این روش فقط برای بیمارانی که به درمان‌های دیگر مقاومت نشان می‌دادند، به کار گرفته می‌شد. اما امروزه می‌توان برای هر بیماری از این روش استفاده کرد.
در حقیقت حدود ۳۰ سال پیش از روش RTMS فقط به عنوان روشی در درمان افسردگی اساسی به کار می‌رفت، اما امروزه برای درمان بسیاری از بیماری‌های روانی نیز این روش به کار می‌رود.
اختلال وسواس فکری-عملی که با نام OCD نیز شناخته می‌شود، نوعی بیماری مربوط به اعصاب و روان بوده که گاهی باعث می‌شود زندگی روزانه‌ی فرد مختل شود.
در حال حاضر، درمان وسواس فکری بیشتر توسط داروها و روش‌های روان‌درمانی مانند CBT انجام می‌شود. اما بعضی بیماران به این روش‌ها مقاومت نشان می‌دهند.
در نتیجه از روش RTMSیا تحریک مغناطیسی فرا جمجمه‌ای مغز، برای درمان آنها استفاده می‌شود. امروزه این روش توجه به سزایی را به عنوان یک درمان مؤثر غیر تهاجمی به منظور کم کردن علائم وسواس کسب کرده است.
نتایج درمان وسواس با دستگاه RTMS یا تحریک مغناطیسی مغز به شدت امیدوار کننده بوده است. به طوری که مطالعات نشان داده که TMS دوتا سه برابر مؤثرتر از دارو درمانی در بیماران وسواس است.
روش درمانی RTMS با اثرگذاری خود بر عملکرد مغز تا حد زیادی به کاستن علائم وسواس کمک می‌کند و شیوه زندگی بیمار را بهبود می‌بخشد. این دستگاه همچنین دارای تأییدیه FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا) برای درمان وسواس است.
در ادامه لازم است برای آشنایی با نحوه درمان وسواس با دستگاه RTMS زیر نظر دکتر جوادی، ابتدا مختصری با اختلال وسواس آشنا شوید.
وسواس چیست؟
اختلال وسواس فکری-عملی که یا به اختصار OCD نوعی بیماری است که در طی آن فرد به طور ناخواسته دچار افکار سرزده شده و به دنبال آن احساس اضطراب، عدم اطمینان و حتی وحشت می‌کند.
متأسفانه، اختلال وسواس یک اختلال روانپزشکی شایع و ناتوان کننده است. و در صورت عدم درمان بیماری وسواس، بسیاری از جنبه‌های زندگی فرد تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
همچنین این اختلال به عنوان دهمین عامل ناتوانی توسط سازمان بهداشت جهانی معرفی شده است. امروزه درمان‌های مختلف و موفقیت آمیزی همچون درمان وسواس با دستگاه RTMS وجود دارد که می‌تواند به خوبی این بیماری را درمان کنند.
یک فرد مبتلا به وسواس ممکن است نگران آلوده شدن به میکروب و بیمار شدن بعد از تماس با دستگیره در باشد. برای کم کردن این ترس و نگرانی، فرد مبتلا به OCD ممکن است مجبور باشد چندین بار دست خود را بشوید.
مبتلایان به OCD نمی‌توانند دست از این کار بردارند، حتی در شرایطی که زندگی آنها به شدت مختل شود. علائم OCD می‌تواند در هر شخص متفاوت باشد، در حالی که ممکن است یک بیمار دچار ترس شدید از آلودگی باشد، ولی شخص دیگر وسواس مذهبی و معنوی داشته باشد.
همچنین زمانی که در مورد درمان وسواس با دستگاه RTMS صحبت می‌کنیم، باید به ارتباط میان بیماری وسواس و افسردگی توجه کنیم. این دو بیماری با همدیگر کاملاً مرتبط هستند.
جالب است بدانید که ۶۰ درصد از افرادی که به بیماری وسواس دچار هستند از افسردگی نیز رنج می‌برند. افرادی که علاوه بر وسواس مشکل افسردگی دارند می‌توانند از روش RTMS برای درمان استفاده کنند.
در ادامه برای آشنایی با نحوه درمان وسواس با دستگاه RTMS زیر نظر دکتر جوادی به بررسی چگونگی کار با دستگاه RTMS و نحوه درمان وسواس با این دستگاه خواهیم پرداخت.
آر تی ام اس (RTMS) چیست؟
تحریک مغناطیسی مکرر مغزی یا به طور خلاصه RTMS نوعی روش درمانی برای تحریک مغز به طور مکرر است که برای درمان افسردگی، اضطراب، وسواس و… بیماران مورد استفاده قرار می‌گیرد.
RTMS-درمانی تهاجمی نبوده و با توجه به سایر روش‌های درمانی به بیهوشی نیازی ندارد، بنابراین عوارض ناشی از بیهوشی و داروهای دیگر را نیز نخواهد داشت.
برخی از مبتلایان به افسردگی، کاهش چشمگیر علائم خود را به آن نسبت می‌دهند. برخی دیگر هم اظهار می‌دارند که آن تأثیر اندکی در وضعیت آنها داشته است.
به طور کلی در تعریف چگونگی کارکرد RTMS می‌توان گفت، علائم بیماری‌های روانی مانند اختلال وسواس فکری-عملی یا OCD با سطح فعالیت سلول‌های عصبی در مغز مرتبط است و زمانی که شما اضطراب ناشی از وسواس را تجربه می‌کنید، سطح فعالیت آنها و ارتباطشان با یکدیگر افزایش پیدا می‌کند.
این وضعیت نظریه مربوط به روش درمانی rTMS را توضیح می‌دهد. به کمک این شیوه مناطق خاصی از مغز را می‌توان به طور مکرر تحریک کرد تا باعث تغییرات طولانی مدت در فعالیت سلول‌های عصبی شود.
پیش‌بینی می‌شود که این تغییرات ممکن است باعث کاهش علائم شود. ناحیه مغزی مورد هدف در این روش اغلب بستگی به نوع بیماری دارد که تحت درمان قرار می‌گیرد.
درمان وسواس با دستگاه RTMS زیر نظر دکتر جوادی
تحریک مغناطیسی فرا جمجمه‌ای مکرر مغز که به عنوان یا RTMS شناخته می‌شود، یک روش غیرتهاجمی است که از میدان‌های مغناطیسی برای تحریک سلول‌های عصبی در مغز و بهبود علائم وسواس استفاده می‌کند.
دستگاه RTMS یکی از انواع تجهیزات درمانی است که با استفاده از تحریک مغناطیسی مغز به درمان بیماری‌هایی مغز و اعصاب می‌پردازد. استفاده از این دستگاه باعث می‌شود که تغییرات گسترده‌ای در مکانیزم طبیعی فعالیت‌های مغز ایجاد شود.
RTMS معمولاً زمانی استفاده می‌شود که سایر درمان‌های وسواس مؤثر نبوده‌اند. این روش شامل قرار دادن یک دستگاه مغناطیسی کوچک روی جمجمه است. این دستگاه به صورت مستقیم و محکم روی جمجمه بیمار قرار می‌گیرد.
در طول جلسه RTMS، یک سیم‌پیچ الکترومغناطیسی روی پوست سر در نزدیکی پیشانی شما قرار می‌گیرد. این سیم‌پیچ جریان الکتریسیته را حمل کرده و یک میدان مغناطیسی مشابه با MRI تولید می‌کند.
جریان الکتریسیته‌ای که از طریق دستگاه به مناطق مورد نظر مغز ارسال می‌شود، می‌تواند سلول‌های عصبی مغز به نام نورون‌ها را کم و بیش فعال کند.
در بیماری وسواس فکری-عملی میدان الکترومغناطیس یک پالس مغناطیسی ایجاد می‌کند که باعث تحریک سلول‌های عصبی مغز می‌شود. درواقع هدف این پالس سلول‌هایی هستند که در کنترل افکار مزاحم و احساسات ناشی از آن در وسواس نقش دارند.
بسته به شرایط بیمار، درمان‌های RTMS را می‌توان یک یا چند بار در روز به مدت چند روز تا چند هفته انجام داد. به طور معمول، جلسات بین ۲۰ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشد و پنج روز در هفته برگزار می‌شود. همچنین طول دوره جلسات معمولاً حدود شش هفته است.
در طول جلسات درمان وسواس با دستگاه RTMS زیر نظر دکتر جوادی از بیهوشی استفاده نمی‌شود، به این معنی که شما در تمام مدت بیدار هستید، اما دردی را حس نمی‌کنید. اگرچه ممکن است صدای ضربه زدن به سر را بشنوید یا حس کنید.
نحوه عملکرد RTMS در بیماری وسواس چگونه است؟
سطح فعالیت نورون‌ها با علائم بیماری‌های روانی مانند اختلال وسواس فکری-عملی، افسردگی و… تغییر کرده و کم و زیاد می‌شود.
در نتیجه اگر شما وسواس دارید نواحی مشخصی از مغز شما، بیش از حد فعال است. با وسواس سطح ارتباطات و فعالیت در چند منطقه مغز بیشتر می‌شود که همین باعث افزایش اضطراب شده و اضطراب شما سخت‌تر کنترل شود.
زمانی که شما اضطراب ناشی از وسواس را تجربه می‌کنید، فعالیت نورون‌ها و ارتباطشان با یکدیگر افزایش پیدا می‌کند. این وضعیت به توضیح نظریه مربوط به RTMS کمک می‌کند.
در واقع می‌توان گفت که RTMS می‌تواند مناطق خاصی از مغز را که تحت تأثیر وسواس قرار دارد هدف قرار داده و به طور مکرر تحریک کند تا باعث تغییرات طولانی مدت در فعالیت سلول‌های عصبی شود. تصور می‌شود که این تغییرات ممکن است منجر به کاهش علائم شود.
در بیماران وسواسی (OCD) معمولاً بخش‌هایی از مغز که بیش از اندازه فعال است را RTMS می‌تواند تنظیم نموده و برخی از علائم این بیماری را کاهش دهد. در حالی که دارو نمی‌تواند آن مناطق خاص را هدف قرار دهد.
ناحیه مغزی مورد هدف در این روش اغلب بستگی به نوع بیماری دارد که تحت درمان قرار می‌گیرد. اگرچه این روش درمانی آن‌قدر جدید است که هنوز مطالعاتی در مورد آن در حال انجام است.
بررسی اثر بخشی درمان وسواس با دستگاه RTMS زیر نظر دکتر جوادی
در بیشتر مطالعات اثر بخشی دستگاه RTMS برای وسواس مقاوم به درمان مورد بررسی قرار گرفته است. به‌عنوان‌مثال یک مطالعه تحقیقاتی بر روی گروه بزرگی از بیماران مبتلا به وسواس مقاوم به درمان صورت گرفت.
در نتیجه این تحقیق ثابت شد که ۴۶.۲% از بیماران کاملاً به روش کویل دوگانه RTMS واکنش نشان داده و تا حد زیادی درمان شده‌اند. در ضمن حتی در بیمارانی که چندان به این روش واکنش نشان ندادند نیز علائم وسواس حداقل ۳۰% کاهش پیدا کرده است.
به علاوه نتایج آزمایش‌های مختلف نشان می‌دهد که اثر بخشی روش RTMS در درمان بیمارانی که به هیچ کدام از روش‌های درمانی پاسخ ندادند، در حدود ۵۵% است.
نتایج این تحقیقات و تحقیقات مشابه زیادی که در این زمینه صورت گرفته در نهایت باعث شد که سازمان غذا و داروی آمریکا در سال ۲۰۱۸ روش RTMS را به عنوان یک روش اثر بخش و بی‌خطر برای درمان بیماران مبتلا به وسواس تأیید کند.
مزایای درمان وسواس با دستگاه RTMS زیر نظر دکتر جوادی
نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که اثر بخشی استفاده از کویل RTMS برای درمان وسواس بسیار سریع‌تر از روش‌های دیگر درمانی، مانند دارو درمانی است. به همین دلیل بیمار بسیار سریع‌تر به نتیجه رسیده و احتمال ترک درمان به دلیل اثر بخش نبودن روش‌های درمانی، به شدت کاهش می‌یابد.
دلیل اثربخش‌بودن روش RTMS در درمان وسواس این است که مغز بیشتر افراد مبتلا به وسواس، در ناحیه بین قشر پیش پیشانی و جسم مخطط مغزی فعال‌تر است و این دستگاه بیشتر بر این مناطق اثر می‌گذارد.
تحقیقات انجام شده در مورد مزایای استفاده از دستگاه RTMS برای درمان وسواس نشان داده‌اند که استفاده از این روش بعد از یک ماه باعث کاهش ۴۵% علائم وسواس شده است.
تنها چیزی که در این روش وارد مغز بیمار می‌شود، انرژی است آن هم از نوع کنترل شده و محدود. به همین دلیل تاکنون آزمایش‌های هیچ گونه عوارض جانبی جدی را در این روش درمانی نشان نداده‌اند.
این روش درمانی تا اندازه‌ای بی‌خطر است که در بسیاری از مراکز پزشکی دنیا، برای درمان افسردگی‌های زمان بارداری و جلوگیری از عوارض آن از جمله زایمان زودرس، وزن پایین کودک هنگام تولد و دیگر عوارض پس از زایمان، از روش RTMS استفاده می‌کنند.
تنها ممکن است در طول درمان کمی احساس گزگز خفیف یا سوزن سوزن شدن در سر خود داشته باشید که خیلی سریع برطرف خواهد شد و جای نگرانی نیست. با این حال حتماً پزشک خود را در جریان قرار دهید.
طول درمان آر تی ام اس
در طی درمان وسواس با دستگاه RTMS زیر نظر دکتر جوادی پزشکان متخصص هنگام مراجعه بیمار، یک دستور منفرد برای هر بیمار ارائه خواهند داد.
دوره درمان RTMS معمولاً میانگین بین ۴ تا ۵ هفته طول می‌کشد. تعداد این جلسات عمدتاً ۵ نوبت در هفته است و هر جلسه درمان بین ۳۰ دقیقه الی ۱ ساعت زمان می‌برد.
