دیازپام داروی ضد اضطراب و آرامبخش است که عموماً برای درمان اضطراب، حملات هراس و تشنج تجویز می‌شود. از آنجایی که تعداد تشخیص‌های بیماران دچار استرس و اضطراب در سال‌های گذشته افزایش یافته، مصرف این دارو نیز بسیار بیشتر از گذشته شده است.
هر چند دیازپام تسکین را برای بیماران دردمند مبتلا به عارضه‌های مختلف به ارمغان می‌آورد، اما این دارو قدرت اعتیادآوری بسیار بالایی دارد. بدن ظرف سه تا چهار هفته به دیازپام عادت می‌کند و میزان تحملش در برابر اثر دارو بالا می‌رود.
در ادامه این مطلب برای آشنایی بیشتر با قرص دیازپام و اینکه ببینیم دیازپام چیست؟ و مکانیسم اثر و نحوه مصرف آن چگونه است؟ با کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر همراه باشید.
دیازپام چیست؟
دیازپام که به انگلیسی Diazepam نامیده می‌شود و نام تجاری آن والیوم است، یک داروی آرامبخش، مسکن و خواب‌آور است. این دارو برای درمان اضطراب، اختلالات تشنجی، اختلالات خواب و اختلالات هراس به دستور پزشک تجویز می‌شود.
این دارو همچنین به عنوان شل‌کننده ماهیچه اسکلتی و درمان انقباض عضلانی، برای درمان سندرم ترک الکل، صرع، وحشت و ترس بیش از حد، درمان کمکی برای آندوسکوپی، سردرد، تکان‌های غیرارادی یا لرزش و برای درمان بی‌خوابی ناشی از سم‌زدایی مواد مخدر در افراد بستری به صورت عضلانی توصیه می‌شود.
در سال ۲۰۲۰ میلادی، ایالات متحده آمریکا آن را به عنوان یک اسپری بینی برای قطع فعالیت تشنج در افراد مبتلا به صرع تصویب کرد.
قرص دیازپام نوعی بنزودیازپین مخدر است، با اثرات ماندگارتر از دیگر داروهای این گروه. این دارو دارای گیرنده‌های بنزودیازپینی بوده که با اثر بر روی نورون‌های مغز اثرات خود را اعمال می‌کند.
این دارو می‌تواند از طریق دهان گرفته شود، داخل روده وارد شود، به عضله تزریق شود، به داخل ورید تزریق شود یا به عنوان اسپری بینی استفاده شود.
پزشکان دیازپام را برای سرکوب و آرام کردن سیستم عصبی مرکزی تجویز می‌کنند. اما این قرص برای درمان‌های کوتاه مدت مفید و مناسب بوده و قدرت اعتیادآوری بسیار بالایی دارد. بدن ظرف سه تا چهار هفته به آن عادت کرده و میزان تحملش در برابر اثر دارو بالا می‌رود.
وقتی مقاومت بدن مصرف کننده در برابر اثرات دیازپام بالا می‌رود. در صورتی که مصرف دارو متوقف شود، فرد با علائم آزاردهنده به‌خاطر قطع مصرف دیازپام مواجه می‌شود.
مغز مصرف کننده این دارو به مرور زمان توانایی خود را برای عملکرد مستقل از دست می‌دهد و برای عملکرد طبیعی خود به مصرف این دارو وابسته می‌شود. در واقع با افزایش دوز مصرفی دیازپام، بدن تولید مواد شیمیایی طبیعی ضد اضطراب را کاهش می‌دهد.
در عین حال برخی بیماران مصرف کننده دیازپام حتی متوجه نمی‌شوند که به این دارو اعتیاد پیدا کرده‌اند. هرچه میزان مصرف دیازپام بیشتر شود، روند ترک دیازپام مدت زمان بیشتری طول خواهد کشید.
ترک دیازپام علائم خطرناک و ناراحت کننده‌ای دارد و اجازه نمی‌دهد که بیمار دارو را به تنهایی و بدون نظارت پزشک، به راحتی ترک کند.
مکانیسم اثر دیازپام
این دارو می‌تواند از طریق دهان گرفته شود، داخل روده وارد شود، به عضله تزریق شود، به داخل ورید تزریق شود یا به عنوان اسپری بینی استفاده شود.
زمانی از طریق رگ وارد شود، اثرات در یک تا پنج دقیقه شروع می‌شود و تا یک ساعت ادامه می‌یابد. از طریق دهان، اثرات پس از ۱۵ دقیقه تا یک و نیم ساعت بعد از مصرف شروع می‌شود.
مانند بقیه بنزودیازپین‌ها آگونیست گیرنده‌های بنزودیازپینی بوده که با اثر بر روی گیرنده‌های گاما آمینو بوتیریک اسید و در نهایت ورود یون کلر به نورون‌ها اثرات خود را اعمال می‌کند.
مکانیسم آرام‌بخشی آن به طور دقیق مشخص نیست و به نظر می‌رسد بر روی GABA در مغز تأثیر دارد. فعالیت تشنجی را با تأثیر بر قشر حرکتی مخ سرکوب می‌کند.
چگونگی مصرف والیوم
شکل‌های مایع دیازپام را می‌توان با غذاهای مایع یا نیمه جامد مثل پوره مخلوط کرده و نگذارید که مایع آن یخ بزند. اگر یک نوبت را فراموش کردید، به محض اینکه آن را به یاد آوردید مصرفش کنید.
اگر تقریباً موقع نوبت بعدی مصرف دارو رسیده است، نوبت فراموش شده را رها کرده به برنامه دارویی منظمتان بازگردید. مقدار دارو را دو برابر نکنید.
دیازپام بسته به شرایط متفاوت و در افراد متفاوت با مقادیر متفاوتی تجویز می‌شود. از دستورهای پزشکتان به دقت پیروی کنید و بدون نسخه مصرف نکنید.
موارد احتیاط مصرف: بررسی راه هوایی و تنفس و مداخله در صورت نیاز دیازپام وریدی را در بیماران مسن، بدحال و مبتلایان به COPD بسیار با احتیاط مصرف شود.
یک پاسخ
بسیار عالی و دقیق