آیا هنگام حضور در محیط‌های شلوغ مانند خیابان و پارک، ترس و نگرانی شدیدی را احساس می‌کنید؟ اگر پاسخ شما به این سؤال بله است، احتمالاً به یکی از انواع فوبیاها، مانند آگورافوبیا، مبتلا هستید.
آگورافوبیا، ترس عمیق از مکان‌های باز و عمومی، از جمله پارک‌ها، میدان‌ها و خیابان‌های شلوغ است که می‌تواند زندگی روزمره را به چالش بیندازد.
بعضی از افراد، برای تسکین این اضطراب ممکن است به روش‌های نامناسبی مثل مصرف الکل یا مواد مخدر روی آورند. این مواد ممکن است به طور موقت اضطراب را کاهش داده و احساس رهایی را به ارمغان آورند.
اما باید توجه داشته باشیم که این راه حل‌های سریع ممکن است عواقب منفی خطرناکی برای سلامتی و روان ما داشته باشند.
در حقیقت، استفاده مکرر از الکل و مواد مخدر می‌تواند علائم اضطراب را تشدید کرده و سبب وقوع مشکلات جدی به وجود آورد.
اعتیاد به این مواد به تدریج می‌تواند زندگی روزمره ما را تحت تأثیر قرار داده و بر مشکلات روانی و جسمی ما را اضافه‌تر کند.
ما در کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر به کمک متخصصین و روان شناسان مجرب به شما در مدیریت آگورفوبیا و مقابله با اعتیاد کمک کنیم.
آگورافوبیا چیست؟
آگورافوبیا یک اختلال اضطرابی است که با ترس شدید از مکان‌های عمومی شلوغ، غرق شدن و ناتوانی در فرار کردن همراه است.
افراد مبتلا به این اختلال اغلب از موقعیت‌های مکانی ناآشنا که عواقبی مانند حملات پانیک، وحشت، خجالت و ترس را به همراه دارند، دوری می‌کنند.
علائم حمله پانیک ممکن است شامل ضربان قلب شدید و حالت تهوع باشد. در بعضی موارد، علائم آگورافوبیا به حدی شدید می‌شود که فعالیت‌های روزمره مثل حضور در مهمانی یا خرید از فروشگاه را محدود می‌کند.
افراد مبتلا به این اختلال، اغلب تمایلی به بیرون رفتن ندارند و بیشتر وقت خود را در خانه می‌گذرانند.
آمارها نشان می‌دهد که حدود ۰.۸ درصد از بزرگسالان آمریکا به آگورافوبیا مبتلا هستند و حدود ۴۰ درصد از آنها شدت بالای این اختلال را دارند.
اگر فکر می‌کنید مبتلا به آگورافوبیا هستید، بهتر است به یک روان‌پزشک مراجعه کنید تا تشخیص درستی بگیرید و به درمان مناسبی هدایت شوید. درمان‌ها شامل مداخلات دارویی و تغییرات در سبک زندگی می‌شوند که به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک می‌کنند.
علت دقیق آگورافوبیا هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما عوامل مختلفی مانند تجربیات نامطلوب قبلی، وراثت، فشارهای روانی، و اختلالات شیمیایی در مغز می‌تواند در بروز آن نقش داشته باشند.
برخی از مکان‌ها و موقعیت‌های معمول که ممکن است برای افرادی با آگورافوبیا ناامن به نظر برسند عبارتند از:
- مکان‌های عمومی شلوغ
- فضاهای باز گسترده
- ایستگاه‌های اتوبوس و قطار
- سینماها
- تئاترها
- فروشگاه‌ها
- نمایشگاه‌ها
علائم آگورافوبیا چیست؟
مبتلایان به آگورافوبیا علائم زیر را تجربه می‌کنند:
- ترس از ترک خانه برای مدت طولانی: این افراد دچار ترس شدیدی هستند که از خانه و جدا شدن از آن برای مدت زمان طولانی از جمله شب‌های متوالی است.
- اندوه و ترس از مکان‌های عمومی ناآشنا: اظهارنظر کنندگان آگورافوبیا از بازدید از مکان‌هایی که قبلاً با آنها آشنا نبودند پرهیز می‌کنند.
- ترس از مکان‌هایی که فرار کردن از آن دشوار است: این افراد از رفتن به مکان‌هایی که خارج شدن یا فرار کردن از آنها مشکل و دشوار است، مرتعش می‌شوند. مثال‌هایی می‌تواند شامل رفتن با ماشین یا استفاده از آسانسور باشد.
- احساس اضطراب و ناراحتی عمومی: این افراد به طور مداوم احساس اضطراب، نگرانی و عصبی بودن می‌کنند. آنها ممکن است به شدت مضطرب شوند حتی در موقعیت‌های نرمال و غیرترسناک.
- آشفتگی و عدم ثبات: افراد مبتلا به آگورافوبیا ممکن است همچنین تجربه آشفتگی ذهنی و عدم ثبات روانی داشته باشند. آگورافوبیا اغلب با حملات پانیک همراه است.
حملات پانیک عبارتند از، حمله‌های ناگهانی از ناراحتی و ترس شدید، که عموماً در افرادی که مبتلا به اضطراب و سایر اختلالات روانی هستند، رخ می‌دهد.
مبتلایان به آگورافوبیا ممکن است در شرایط استرس زا، حملات پانیک را تجربه کنند که این همان موقعیت‌هایی است که از آنها ترس دارند و از آنها اجتناب می‌کنند.
علت آگورافوبیا چیست؟
علت‌های دقیق ایجاد این اختلال اضطراب هنوز به طور کامل مشخص نشده است.
با این حال، عوامل مختلفی در افزایش شانس ابتلا به آگورافوبیا نقش دارند شامل موارد زیر است:
- افسردگی: افسردگی ممکن است به عنوان یک عامل خطر برای ابتلا به آگورافوبیا مطرح باشد.
- سایر فوبیاها: داشتن فوبیاهای دیگر مانند کلاستروفوبیا (ترس از فضاهای بسته) و فوبیا اجتماعی (ترس از مواجهه با موقعیت‌های اجتماعی) نیز ممکن است به افزایش خطر ابتلا به آگورافوبیا کمک کند.
- تجربه آزار و اذیت در دوران کودکی: افرادی که در دوران کودکی خاصیت مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند، ممکن است در آینده به آگورافوبیا مبتلا شوند.
- سابقه خانوادگی: وجود سابقه خانوادگی از بیماری آگورافوبیا نیز ممکن است احتمال آن را در فرد افزایش دهد.
بیماری آگورافوبیا در زنان شایع‌تر از مردان است و معمولاً در سنین حدود ۲۰ سالگی در دوران جوانی ظاهر می‌شود. با این حال، علائم این بیماری می‌تواند در هر سن و سالی ظاهر شود.
اثرات سوء مصرف مواد بر علائم آگورافوبیا
استفاده از مواد مخدر و الکل می‌تواند روند ارسال پیام‌ها و سیگنال‌های شیمیایی به مغز و سیستم عصبی مرکزی را تغییر دهد.
در حین مصرف مواد، فرد ممکن است احساس کند که توانایی بیشتری در مدیریت موقعیت‌های دشوار دارد و به مکان‌هایی می‌رود که قبلاً از آنها ترس داشته است.
این امکان وجود دارد که این علائم برای مدت کوتاهی پنهان شده ولی بعد از تمام شدن تأثیر مواد، عوارض و مشکلاتی ایجاد می‌شود. این عوارض شامل خماری، افسردگی، تشدید اضطراب، درد فیزیکی و ناراحتی می‌شود.
همچنین، مصرف منظم الکل و مواد مخدر می‌تواند باعث متوقف شدن فرایند ساخت و انتقال پیام‌های شیمیایی در مغز به همان روشی که قبلاً بوده‌اند می‌شوند.
زمانی که مواد متعاقباً قطع شوند، اضطراب ممکن است به اندازه‌ی قبل یا حتی بیشتر برگردد، زیرا سطح انتقال کننده‌های عصبی طبیعی کاهش می‌یابد.
این یک دوره ناراحتی است که مغز نیاز دارد خود را بهبود دهد و به عنوان یک فرایند بازیابی یاد بگیرد.
آمار آگورافوبیا و سوء مصرف مواد مخدر
هر ساله حدود ۲۰ میلیون نفر در آمریکا که ۱۲ سال و بالاتر هستند، با اختلال مصرف مواد روبرو می‌شوند.
بیش از ۸ میلیون نفر به اختلالات مصرف مواد و اختلالات سلامت روانی مبتلا خواهند شد و تقریباً یک سوم از افرادی که به فوبیای اجتماعی مبتلا می‌شوند، در این گروه قرار می‌گیرند.
الکل
در صورتی که فرد دارای اختلال هراس یا اضطراب دیگری باشد، مصرف الکل ممکن است مشکل ساز شود. از مطالعات انجام شده در این زمینه نتیجه می‌گیریم که ارتباط مستقیمی بین اختلالات فوبیا و سوء مصرف الکل وجود دارد.
الکل یک ماده دارویی است که بر روی سیستم عصبی مرکزی اثر کافی دارد. در ابتدا، مصرف الکل عموماً باعث آرامش و کاهش ضبط می‌شود و به ظاهر، اضطراب ناشی از آگورافوبیا را کاهش می‌دهد.
متأسفانه، اثرات طولانی مدت سوء مصرف الکل قابل قبول نیستند. سوء مصرف مزمن الکل می‌تواند منجر به توسعه تحمل، وابستگی و آسیب به اعضای بسیاری از بدن از جمله مغز، کبد و قلب شود.
برای افرادی که با آگورافوبیا مبتلا هستند، مصرف الکل در موقعیت‌های اجتماعی که معمولاً الکل در دسترس است، به چالشی تبدیل می‌شود.
مشکل دیگر این است که عادت سوء مصرف الکل معمولاً به معنای تحمل به تدریج اثرات الکل می‌شود. این منجر به نیاز به مصرف بیشتر الکل برای رسیدن به همان تأثیر اولیه می‌شود.
سوء استفاده از ماری‌جوانا
ماری‌جوانا یک گیاه دارویی است که معمولاً توسط افرادی استفاده می‌شود که در تلاش‌اند به صورت خود درمانی از آگورافوبیا و اضطراب خود آرامش بیابند.
مصرف ماری‌جوانا ممکن است منجر به افزایش نبض و ضربان قلب، کاهش فشار خون، و تسکین اضطراب شود.
با این حال، یکی از عوارض ناخواسته مصرف گاه به گاه ماری‌جوانا افزایش اضطراب است، که می‌تواند به سرعت ترس‌های فعلی را تشدید کند.
محرک‌ها
داروهای محرک سیستم عصبی مرکزی می‌توانند سیستم استرس را فعال کنند و ترس و اضطراب را بیشتر کنند.
افزایش ضربان قلب، سرگیجه و تپش قلب می‌تواند به تنهایی علائم اضطراب را تشدید کند و علامت‌های وحشتناک آگورافوبیا را افزایش دهد.
محرک‌ها می‌توانند تغییرات دائمی در رابطه و ارتباط سلول‌های عصبی ایجاد کنند و تنظیمات عاطفی را تغییر دهند.
زمانی که محرک‌ها نهایتاً از جریان خون خارج می‌شوند، سطح انتقال‌دهنده‌های عصبی کاهش می‌یابد و علائم اضطراب و وحشت افزایش می‌یابند. اضطراب و وحشت بخشی از علامت‌های بازدهی از محرک است.
بنابراین، داروهای محرک سیستم عصبی مرکزی اثرات قابل توجهی بر اضطراب و آگورافوبیا دارند و ممکن است تشدید علامت‌های این اختلالات را به همراه داشته باشند.
در صورت استفاده از این داروها، مهم است تحت نظر پزشک خود عمل کنید و استفاده‌ی صحیح از داروها را رعایت کنید.
درمان‌های آگورافوبیا با اختلالات مصرف هم‌زمان مواد
در طول درمان آگورافوبیا و اعتیاد به مواد مخدر یا الکل، افراد ممکن است نیاز داشته باشند هر دو اختلال را به طور هم‌زمان درمان کنند. بسیاری از روش‌های درمانی شامل شرکت در جلسات درمانی گروهی و فردی است.
در این جلسات، مهارت‌ها و مکانیسم‌های مقابله جدید آموزش داده می‌شود. این روش‌های رفتاری درمانی می‌توانند به فرد کمک کنند تا طرز تفکر خود را تغییر داده و رفتارهای مضر یا باعث بروز عواقب منفی می‌توانند تغییر کنند.
استفاده از روش‌های خودمراقبتی و آموزش در مورد اختلالات نیز می‌تواند به افراد کمک کند تا یاد بگیرند که بدون نیاز به مواد مخدر یا الکل، بر روی خودشان و مدیریت استرس تکیه کنند. همان‌طور که افراد یاد می‌گیرند خود و عوامل استرس‌زا بالقوه خود را بهتر درک کنند، هر دو اختلال می‌توانند به طور مؤثری مدیریت و از آنها درمان شوند.
اگر شما یا کسی از نزدیکان شما نیاز به درمان برای اختلال مصرف مواد و آگورافوبیا دارید، می‌توانید به ترک اعتیاد طلوعی دیگر مراجعه کنید.
چطور می‌توانیم با (ترس از مکان‌های باز) مقابله کنیم؟
آگورافوبیا یک نوع اضطراب است که می‌تواند با رویکردها و تکنیک‌هایی مدیریت شود. در ادامه، چند راهنمایی برای کمک به مدیریت و کاهش آگورافوبیا آورده شده است:
- آگاهی: اولین قدم برای مقابله با آگورافوبیا درک و آگاهی از واکنش‌ها و ترس‌های خود است. آگورافوبیا می‌تواند متفاوت در هر فرد باشد، بنابراین مهم است که شناخت دقیقی از اینکه چه نوع مکان‌های بازی برای شما ترسناک است را داشته باشید.
- آرامش و تنفس عمیق: در مواجهه با مکان‌های باز، تمرکز بر تنفس عمیق و آرامش بسیار کمک‌کننده است. تنفس عمیق و آرام به شما کمک می‌کند تا با تنش روحی بهتر مقابله کنید و ترس و اضطراب را کاهش دهید.
- تمرین انقراض: تمرین انقراض یا تمرین تدریجی تعرض می‌تواند در مدیریت آگورافوبیا کمک کند. این روش شامل تدریجاً مواجهه با محیط‌های بازی است که ترسناک به نظر می‌رسند.
شروع کنید با محیط‌هایی که نسبتاً آرام و یا کوچک هستند و سپس با گذشت زمان به تدریج به محیط‌های باز بزرگ‌تر گسترش دهید.
- راهبردهای نظریه شناختی – رفتاری: استفاده از راهبردهای نظریه شناختی -رفتاری می‌تواند در مدیریت آگورافوبیا مؤثر باشد. برای مثال، تحلیل مجدد نگرش خود نسبت به مکان‌های باز و تفکرهای منفی، تمرین تفکر مثبت و استفاده از تصاویر ذهنی مطلوب از مکان‌های باز می‌تواند کمک کننده باشد.
- حمایت روان‌شناختی: مراجعه به یک متخصص روان‌شناسی می‌تواند در مقابله با آگورافوبیا کمک کند. یک روان‌شناس می‌تواند به شما راهنمایی‌های خاص برای مدیریت ترس و اضطراب در مکان‌های باز بدهد و به شما نیروی لازم برای پیشروی در مواجهه با این ترس را بدهد.
حفظ صبر و تمرکز در زمان مقابله با آگورافوبیا به شما کمک خواهد کرد. همچنین به خودتان به یادآوری کنید که بدون کمک مناسب نمی‌توان دنیای خارجی را به آسانی تغییر داد، بنابراین پیشرفت مداوم در این مسیر را در نظر داشته باشید.
