در مطالب قبلی درباره اینکه روش درمانی RTMS یا تحریک مغناطیسی مغز مکرر چیست؟ و چه کاربرد، مزایا و معایبی دارد، صحبت کردیم. در این مقاله به بررسی درمان وسواس با دستگاه RTMS می‌پردازیم.
آر تی ام اس (RTMS ) چیست؟ تاریخچه شیوه درمانی آر تی ام اس RTMS
کاربردهای روش درمانی RTMS در درمان بیماری‌ها
مزایا و عوارض روش درمانی RTMS یا تحریک مغناطیسی مغز مکرر
چه بیماری‌هایی با دستگاه RTMS درمان می‌شوند؟
درمان وسواس با دستگاه RTMS یک روش درمانی نسبتاً جدید است که این روزها در درمان بیماران مبتلا به وسواس، افسردگی، اضطراب، پانیک، اعتیاد و… استفاده می‌شود.
در ابتدا این روش فقط برای بیمارانی که به درمان‌های دیگر مقاومت نشان می‌دادند، به کار گرفته می‌شد. اما امروزه می‌توان برای هر بیماری از این روش استفاده کرد.
به علاوه روش RTMS حدود ۳۰ سال پیش فقط به عنوان روشی در درمان افسردگی اساسی به کار می‌رفت، اما امروزه برای درمان بسیاری از بیماری‌های روانی نیز به کار می‌رود.
اختلال وسواس فکری-عملی که با نام OCD نیز شناخته می‌شود، یک بیماری مربوط به اعصاب و روان بوده و باعث می‌شود زندگی روزانه برای افراد مبتلا به آن مختل شود. در حال حاضر، درمان وسواس فکری بیشتر توسط داروها و روش‌های روان‌درمانی مانند CBT انجام می‌شود. اما بعضی بیماران به این روش‌ها مقاومت نشان می‌دهند.
در نتیجه از روش RTMSیا تحریک مغناطیسی فرا جمجمه‌ای مغز، برای آنها استفاده می‌شود. امروزه این روش توجه به سزایی را به عنوان یک درمان مؤثر غیر تهاجمی به منظور کم کردن علائم وسواس کسب کرده است.
نتایج درمان وسواس با دستگاه RTMS یا تحریک مغناطیسی مغز به شدت امیدوارکننده بوده است. به طوری که مطالعات نشان داده که TMS دوتا سه برابر مؤثرتر از دارو درمانی در بیماران وسواس است. روش درمانی RTMS با اثرگذاری خود بر عملکرد مغز تا حد زیادی به کاستن علائم وسواس کمک می‌کند و شیوه زندگی بیمار را بهبود می‌بخشد.
این دستگاه همچنین دارای تأییدیه FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا) برای درمان وسواس است. در ادامه این مطلب راجع به درمان وسواس با دستگاه RTMS صحبت می‌کنیم.
وسواس چیست؟
وسواس نوعی بیماری است که در طی آن فرد دچار افکار سرزده ناخواسته شده و به دنبال آن احساس اضطراب، عدم اطمینان و حتی وحشت می‌کند. اختلال وسواس یک اختلال روانپزشکی شایع و ناتوان کننده است. همچنین به عنوان دهمین عامل ناتوانی توسط سازمان بهداشت جهانی معرفی شده است.
همچنین در صورت عدم درمان بیماری وسواس، بسیاری از جنبه‌های زندگی فرد تحت تأثیر قرار می‌گیرد. البته امروزه درمان‌های مختلف و موفقیت آمیزی همچون درمان وسواس با دستگاه RTMS وجود دارد که می‌تواند به خوبی این بیماری را درمان کنند.
یک فرد مبتلا به وسواس ممکن است نگران آلوده شدن به میکروب و بیمار شدن بعد از تماس با دستگیره در باشد. برای کم کردن این ترس و نگرانی، فرد مبتلا به OCD ممکن است مجبور باشد چندین بار دست خود را بشوید.
مبتلایان به OCD نمی‌توانند دست از این کار بردارند، حتی در شرایطی که زندگی آنها به شدت مختل شود. علائم OCD می‌تواند در هر شخص متفاوت باشد، در حالی که ممکن است یک بیمار دچار ترس شدید از آلودگی باشد، ولی شخص دیگر وسواس مذهبی و معنوی داشته باشد.
همچنین زمانی که در مورد درمان وسواس با دستگاه RTMS صحبت می‌کنیم، باید به ارتباط میان بیماری وسواس و افسردگی توجه کنیم. این دو بیماری با همدیگر کاملاً مرتبط هستند.
جالب است بدانید که ۶۰ درصد از افرادی که به بیماری وسواس دچار هستند از افسردگی نیز رنج می‌برند. افرادی که علاوه بر وسواس مشکل افسردگی دارند می‌توانند از این روش برای درمان استفاده کنند.
درمان وسواس با دستگاه RTMS
تحریک مغناطیسی فرا جمجمه‌ای مکرر مغز که به عنوان یا RTMS شناخته می‌شود، یک روش غیرتهاجمی است که از میدان‌های مغناطیسی برای تحریک سلول‌های عصبی در مغز و بهبود علائم وسواس استفاده می‌کند.
دستگاه RTMS یکی از انواع تجهیزات درمانی است که با استفاده از تحریک مغناطیسی مغز به درمان بیماری‌هایی مانند افسردگی، اضطراب، وسواس و… می‌پردازد. استفاده از این دستگاه باعث می‌شود که تغییرات گسترده‌ای در مکانیزم طبیعی فعالیت‌های مغز ایجاد شود.
RTMS معمولاً زمانی استفاده می‌شود که سایر درمان‌های وسواس مؤثر نبوده‌اند. این روش شامل قرار دادن یک دستگاه مغناطیسی کوچک روی جمجمه است. این دستگاه به صورت مستقیم و محکم روی جمجمه بیمار قرار می‌گیرد.
در طول جلسه RTMS، یک سیم‌پیچ الکترومغناطیسی روی پوست سر در نزدیکی پیشانی شما قرار می‌گیرد. این سیم‌پیچ جریان الکتریسیته را حمل کرده و یک میدان مغناطیسی مشابه با MRI تولید می‌کند.
جریان الکتریسیته‌ای که از طریق دستگاه به مناطق مورد نظر مغز ارسال می‌شود، می‌تواند سلول‌های عصبی مغز به نام نورون‌ها را کم و بیش فعال کند.
در بیماری وسواس فکری-عملی میدان الکترومغناطیس یک پالس مغناطیسی ایجاد می‌کند که باعث تحریک سلول‌های عصبی مغز می‌شود. درواقع هدف این پالس سلول‌هایی هستند که در کنترل افکار مزاحم و احساسات ناشی از آن در وسواس نقش دارند.
بسته به شرایط بیمار، درمان‌های RTMS را می‌توان یک یا چند بار در روز به مدت چند روز تا چند هفته انجام داد. به طور معمول، جلسات بین ۲۰ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشد و پنج روز در هفته برگزار می‌شود. همچنین طول دوره جلسات معمولاً حدود شش هفته است.
در طول جلسات RTMS از بی‌هوشی استفاده نمی‌شود، به این معنی که شما بیدار هستید؛ اما دردی حس نمی‌کنید. اگرچه ممکن است صدای ضربه زدن به سر را احساس کنید.
نحوه عملکرد RTMS در بیماری وسواس چگونه است؟
سطح فعالیت نورون‌ها با علائم بیماری‌های روانی مانند اختلال وسواس فکری-عملی، افسردگی و… تغییر کرده و کم و زیاد می‌شود.
در نتیجه اگر شما وسواس دارید نواحی مشخصی از مغز شما، بیش از حد فعال است. با وسواس سطح ارتباطات و فعالیت در چند منطقه مغز بیشتر می شود که همین باعث افزایش اضطراب شده و اضطراب شما سخت‌تر کنترل شود.
زمانی که شما اضطراب ناشی از وسواس را تجربه می‌کنید، فعالیت نورون‌ها و ارتباطشان با یکدیگر افزایش پیدا می‌کند. این وضعیت به توضیح نظریه مربوط به RTMS کمک می‌کند.
در واقع می‌توان گفت که RTMS می‌تواند مناطق خاصی از مغز را که تحت تأثیر وسواس قرار دارد هدف قرار داده و به طور مکرر تحریک کند تا باعث تغییرات طولانی مدت در فعالیت سلول‌های عصبی شود. تصور می‌شود که این تغییرات ممکن است منجر به کاهش علائم شود.
در بیماران وسواسی (OCD) معمولاً بخش‌هایی از مغز که بیش از اندازه فعال است را RTMS می‌تواند تنظیم نموده و برخی از علائم این بیماری را کاهش دهد. در حالی که دارو نمی‌تواند آن مناطق خاص را هدف قرار دهد.
ناحیه مغزی مورد هدف در این روش اغلب بستگی به نوع بیماری دارد که تحت درمان قرار می‌گیرد. اگرچه این روش درمانی آن‌قدر جدید است که هنوز مطالعاتی در مورد آن در حال انجام است.
