شکل ظاهری، فرآورده‌ها و روش مصرف تریاک

تریاک از قدیمی‌ترین و شناخته شده‌ترین انواع مواد مخدر است که افراد زیادی در دنیا آن را مصرف کرده و در کشور ما نیز از گذشته تا کنون بسیار رایج بوده است. روش مصرف تریاک نیز متفاوت بوده و می‌تواند به شکل‌های مختلفی مصرف شود.

این ماده مخدر که از گیاه خشخاش به دست می‌آید، توسط بومیان برای کاهش خشم و تسکین دردهای جسمانی و اسهال استفاده می‌شد. امروزه بیشترین کشت آن هم مربوط به کشور افغانستان است.

مورفین و کدئین آلکالوئیدها یا مواد ضد درد فعال موجود در تریاک هستند که باعث ایجاد اثر سرخوشی یا نشئگی حاصل از مصرف آن می‌شوند.

در این بین مورفین ماده تشکیل دهنده‌ای است که مشکلات بسیاری را به وجود می‌آورد. دو گرم تریاک حاوی ۱۲۰ ـ ۲۵۰ میلی‌گرم مورفین است، دریافت این مقدار مورفین می‌تواند منجر به مرگ شود.

در مطالب قبلی با تریاک و تاریخچه، عوارض و علائم ترک آن آشنا شدیم و دیدیم که ترک تریاک چند روز طول می‌کشد؟ در ادامه این مطلب برای آشنایی بیشتر با آن و روش مصرف تریاک با کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر همراه باشید.

 تریاک چیست؟ تاریخچه تریاک در ایران و جهان

علائم و عوارض مصرف تریاک در کوتاه مدت و بلند مدت

آیا می‌دانید ترک تریاک چند روز طول می‌کشد؟

علائم ترک تریاک و شیره تریاک

شکل ظاهری گیاه تریاک

این بوته یا گیاه را کوکنار می‌گویند که شبیه گل شقایق است. کوکنار نام یک گونه گیاه علفی یک‌سالهٔ گل‌دار است که گل آن تبدیل به قپه اناری شکل می‌شود.

گیاه کوکنار از تیر تا مرداد ماه گل می‌دهد. شیره‌ای که از قپه به دست می‌آید که ابتدا سفید و بعد به شکل حنایی و سپس به رنگ قهوه‌ای سیاه در می‌آید.

قپه پس از خشک شدن حاوی دانه‌های خشخاش است که بسیار مغذی و خوشمزه بوده و در صنایع غذایی از آن استفاده می‌شود. تریاک نیز ماده‌ای صمغ مانند است که از تخمدان گل گیاه خشخاش به دست می‌آید و معمولاً به صورت تکه‌ها یا گرد قهوه‌ای تیره عرضه شده و معمولاً تدخین یا خورده می‌شود.

کوکنار یا گوگ نار گیاهی است که در تمام مناطقی که گندم می‌تواند بروید به عمل می‌آید. در دوره قاجار کشت گوگنار در ایران رایج بود. در ایران از آن جا که افیون مخدر بود، در هنگام جراحی مثلاً (کشیدن تیر از بدن) آن را به بیمار می‌خوراندند تا درد را احساس نکند.

گاهی افیون را در آن می‌ریختند که در این صورت خاصیت مستی بخش به نهایت درجه می‌رسید. عیاران به این معجون بیهوشانه می‌گفتند و آن را به دشمنان خود می‌خوراندند.

در نهایت تریاک برداشت شده از این گیاه، شبیه به یک تکه ماده قیر مانند قهوه‌ای یا سیاه است که در مرحله بعد در قالب خشت‌های کوچک فشرده و زیر نور آفتاب خشک می‌شود.

تریاک را در این مرحله می‌توان دود کرد یا مواد مخدر دیگری، مانند هروئین را از آن استخراج کرد. چون هروئین حجم کمتری دارد و قاچاق آن راحت‌تر است. تریاک غالباً به هروئین تبدیل می‌شود، به علاوه ترک هروئین تقریباً دو برابر سخت‌تر از تریاک است.

فراورده‌های مختلف تریاک

• تریاک خام

تریاک خام به تریاکی می‌گویند که از شیره خود به خود غلیظ شده گرزهای خشخاش و بدون توجه به میزان آن، جز برای بسته بندی و ارسال دست‌کاری دیگری نشده باشد.

• تریاک عمل شده (پرورده)

تریاک پرورده محصولی است که از تریاک خام با یک رشته عملیات مخصوص حل کردن، جوشاندن، بو دادن و تخمیر به منظور تبدیل آن به عصاره برای مصرف غیر طبی تهیه می‌شود.

• تریاک پزشکی

تریاکی که مقدار یا دوز آن مشخص بوده و برای مصارف درمانی و پزشکی به کار می‌رود. در صنایع داروسازی هر کشور آن را به صورت گرد یا دانه‌های ریز در آورده و یا با مواد بی‌اثر مخلوط کرده و به مواد دارویی تبدیل می‌کنند.

• سوخته

سوخته تریاک در واقع بقایای چسبیده به وافور و یا مصرف تریاک به صورت سیخ و سنگ است. رنگ آن قهوه‌ای مایل به سیاه و شبیه قیری است که با شن مخلوط شده است.

این یک روش مصرف تریاک است و مصرف آن بیشتر خوراکی بوده و معمولاً آن را در آب حل می‌کنند و شربت آن را می‌خورند. به ندرت افرادی پیدا می‌شود که سوخته را بدون حل کردن در آب بخورند.

• شیره

شیره بسیار شبیه تریاک بوده و از صاف کرده جوشانده سوخته تریاک و یا به ندرت از جوشانده تریاک به دست می‌آید. میزان مرفین موجود در شیره بیشتر از تریاک است.

رنگ شیره قهوه‌ای مایل به سیاه و کمی نرم‌تر از تریاک است. معمولاً آن را به صورت خوراکی مصرف کرده و یا با تریاک مخلوط و دود می‌کنند. البته به ندرت آن را به صورت دود کردن استفاده می‌کنند.

• کوکنار

خشخاش را جوشانده و آب آن را به منظور کیف و نشئه می‌نوشند در گذشته به مکان‌هایی که در آن کوکنار می‌خوردند، کوکنار خانه می‌گفتند.

روش مصرف تریاک

تریاک معمولاً بویی شبیه به آمونیاک یا ادرار مانده دارد و هنگام سوختن بوی خاصی شبیه چسب دو قلو می‌دهد. بسته بندی آن به صورت لول، حبه قند و یا کیک است.

روش مصرف تریاک به سه شیوه خوراکی، تزریقی و تدخین یا دود کردن است. در روش کشیدن، تریاک با استفاده از وسیله‌ای به نام وافور یا وسایلی مانند سیخ و سنجاق، قلیان و قل قل انجام می‌شود.

برای روش خوراکی نیز آن را در آب یا چای حل می‌کنند. در روش تزریقی هم ابتدا آن را در آب حل کرده و در یک قاشق فلزی حرارت می‌دهند، سپس با سرنگ به داخل رگ تزریق می‌کنند.

۱- سیخ و سنگ

در این روش مصرف تریاک از سیخ و سنگ برای تدخین تریاک استفاده می‌کنند. این روش با استفاده از یک وسیله فلزی سیخ مانند، سنجاق (یا چیزی شبیه به آن) و لول انجام می‌شود.

بر اساس پژوهشی این روش شایع‌ترین روش برای تدخین و کشیدن تریاک در ایران است. نزدیک به بیست و نه درصد از مصرف تریاک در ایران، به این روش انجام می‌شود.

در این روش ابتدا سیخ را بر روی شعله حرارت قرار داده و آن را داغ می‌کنند. سپس با استفاده از سنجاق، قطعه کوچکی از تریاک (حب) را به سیخ می‌چسبانند و دود حاصله از سوختن تریاک را به یک لوله (مثلاً لوله خودکار) به سیستم تنفسی انتقال می‌دهند.

۲- سوخته تریاک

سوخته تریاک بخشی از تریاک است که زمان به‌ کار گیری وافور به صورت نیمه مذاب داخل حلقه وافور جمع‌ آوری می‌شود. ماده‌ای است به رنگ قهوه‌ای تیره و دارای ذرات براق مانند قیر.

از ترکیب آن با تریاک در نسبت مشخص شیره تریاک می‌سازند. سوخته را معمولاً به صورت محلول در مایعات (مانند چای) می‌نوشند و یا به تنهایی می‌بلعند.

۳- شیره تریاک

شیره تریاک نیز جوشانده شده سوخته تریاک است که ماده‌ای خمیری شکل بوده و رنگ قهوه‌ای روشن دارد و بسیار قوی‌تر از فرم خام این مخدر است.

مشتقات تریاک

تریاک دارای ترکیبات ناشناخته‌ و زیادی است که تا به حال در حدود ۲۵ نوع از آن استخراج و شناخته شده که به نسبت‌های زیاد و کم در آن موجود است.

 بعضی از این آلکالوئیدها عبارت‌اند از مورفین، نارکوتین، پاپاورین، کدئین، تبائین و نارسنین که مهم‌ترین آن‌ها مورفین است و اثرات مخرب تریاک از آن ناشی می‌شود.

شکل تریاک

شکل تریاک به ابعاد و اشکال مختلف مانند حبه قند، لول، کیک کوچک و… وجود دارد. رنگ آن قهوه‌ای مایل به سیاه با بافت شل و نرم است. البته نوع سفت آن هم وجود دارد که داخل آن معمولاً نرم است و در صورت سوراخ کردن با یک سوزن مایعی به خارج ترشح می‌شود که بوی تند آمونیاک می‌دهد.

وقتی به آن گرما وارد می‌شود این ماده نرم و شکل لاستیکی دارد و حالت چسبندگی پیدا می‌کند و مانند خمیر نرم سفال سازی قابل ورز دادن و حالت دادن دارد.

این ماده هرچه بیشتر بماند و آن را ورز دهند، روشن‌تر و حجیم‌تر و تلخ‌تر می‌شود که به اصلاح به آن می‌گویند کیفت آن بالاتر رفته و ماده با کیفیتی است.