سیگار و چاقی، دو قاتل خاموش هستند که هر ساله جان میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان می‌گیرند، این دو عامل خطر، به تنهایی و در کنار یکدیگر، خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی، سکته مغزی، دیابت نوع ۲، سرطان و بیماری‌های تنفسی را افزایش می‌دهند همچنین برخی از افراد بر این باورند که سیگار و لاغری با یکدیگر در ارتباط هستند.
این باور تا حدی درست است. سیگار کشیدن می‌تواند باعث افزایش متابولیسم بدن و کاهش اشتها شود. در نتیجه، افراد سیگاری ممکن است نسبت به افراد غیرسیگاری کالری کمتری مصرف کنند و وزن کمتری داشته باشند.
بر اساس گزارش مرکز ملی آمار ایران، در سال ۱۴۰۱، حدود ۱۵ درصد از جمعیت ایران سیگاری هستند. این تعداد، تقریباً ۷ میلیون نفر را تشکیل می‌دهد.
به طور متوسط افراد سیگاری در ایران، حدود ۵ کیلوگرم وزن کمتری از افراد غیرسیگاری دارند.
هدف ما در کلینیک تخصصی ترک اعتیاد طلوعی دیگر ارائه روش‌های ایمن و مؤثر برای کمک به شما در ترک سیگار است.
سیگار چگونه باعث لاغری و کاهش وزن می‌شود؟
سیگار به دو طریق باعث لاغری و کاهش وزن می‌شود:
- کاهش اشتها
نیکوتین موجود در سیگار یک محرک است که می‌تواند باعث کاهش اشتها شود. این ماده باعث افزایش ترشح هورمون‌هایی مانند نورآدرنالین و دوپامین می‌شود که با کاهش اشتها مرتبط هستند.
- افزایش متابولیسم
سیگار کشیدن می‌تواند باعث افزایش متابولیسم بدن شود. این افزایش در حدود ۱۰ تا ۲۰ کالری در روز است. البته این مقدار افزایش متابولیسم بسیار ناچیز است و نمی‌تواند به تنهایی باعث لاغری شود.
با این حال، ترکیب کاهش اشتها و افزایش متابولیسم می‌تواند باعث کاهش وزن در افراد سیگاری شود. مطالعات نشان داده‌اند که افراد سیگاری به طور متوسط ۱ تا ۲ کیلوگرم سبک‌تر از افراد غیرسیگاری هستند.
همچنین، کاهش وزن ناشی از سیگار کشیدن یک امر موقتی است. پس از ترک سیگار، اشتها افزایش می‌یابد و متابولیسم بدن به حالت عادی باز می‌گردد. در نتیجه، افراد سیگاری که سیگار را ترک می‌کنند، اغلب دچار افزایش وزن می‌شوند.
در یک مطالعه که در سال ۲۰۱۸ انجام شد، محققان دریافتند که افرادی که سیگار می‌کشند، به طور متوسط ۱.۵ کیلوگرم از افرادی که سیگار نمی‌کشند، لاغرتر هستند.
این مطالعه همچنین نشان داد که افرادی که سیگار را ترک می‌کنند، در عرض یک سال به طور متوسط ۵ کیلوگرم وزن اضافه می‌کنند.
در نتیجه، سیگار کشیدن برای کاهش وزن یک روش غیر ایمن و غیر مؤثر است. این روش می‌تواند منجر به مشکلات جدی سلامتی، از جمله سرطان، بیماری قلبی و بیماری ریوی شود.
تأثیر سیگار بر متابولیسم و کاهش اشتها
همان‌طور که گفته شد، سیگار کشیدن ممکن است متابولیسم را در برخی افزایش دهد و منجر به سرعت سوزاندن کالری بالاتری شود و به مرور زمان باعث کاهش اشتها می‌شود.
این افزایش به دلیل افزایش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک و ترشح هورمون‌هایی مانند آدرنالین و نوراپی‌نفرین است. این هورمون‌ها ضربان قلب، فشار خون و سطح قند خون را افزایش می‌دهند و باعث می‌شوند بدن برای سوختن کالری بیشتر کار کند.
با این حال، این افزایش حاشیه‌ای است و به ساختار فردی و چندین پارامتر دیگر بستگی دارد. به‌عنوان‌مثال، سیگار کشیدن در زنان بیشتر از مردان باعث افزایش متابولیسم می‌شود. همچنین، سیگار کشیدن در افرادی که دارای توده عضلانی بیشتر هستند، تأثیر بیشتری دارد.
علاوه بر این، سیگار کشیدن می‌تواند منجر به کاهش فعالیت بدنی و کاهش کلی سطح انرژی شود و بر متابولیسم تأثیر منفی بگذارد.
سیگار کشیدن باعث می‌شود که فرد احساس خستگی و کوفتگی کند و انگیزه کمتری برای ورزش داشته باشد. همچنین، سیگار کشیدن می‌تواند باعث آسیب به ریه‌ها و سایر اندام‌های بدن شود که می‌تواند منجر به کاهش متابولیسم شود.
در مجموع، تأثیر سیگار کشیدن بر متابولیسم پیچیده و چندوجهی است. اگرچه سیگار کشیدن ممکن است در برخی افراد باعث افزایش متابولیسم شود، اما این افزایش معمولاً ناچیز است و می‌تواند با کاهش فعالیت بدنی و کاهش سطح انرژی جبران شود؛ بنابراین، سیگار کشیدن یک روش مؤثر برای کاهش وزن نیست و حتی می‌تواند منجر به افزایش وزن شود.
آیا افرادی که سیگار می‌کشند به دلیل تأثیرات آن بر روی سیستم گوارشی لاغرتر هستند؟
سیگار و لاغری باههم در ارتباط هستند و می‌تواند تأثیرات منفی بر روی سیستم گوارشی داشته باشد و منجر به کاهش وزن شود. برخی از این تأثیرات عبارتند از:
- کاهش حرکات روده: سیگار کشیدن می‌تواند باعث کاهش حرکات روده شود. این امر می‌تواند منجر به یبوست و کاهش جذب مواد مغذی از غذا شود.
- کاهش تولید بزاق: سیگار کشیدن می‌تواند باعث کاهش تولید بزاق شود. این امر می‌تواند باعث کاهش هضم غذا و جذب مواد مغذی شود.
- افزایش تولید اسید معده: سیگار کشیدن می‌تواند باعث افزایش تولید اسید معده شود. این امر می‌تواند منجر به زخم معده و کاهش جذب مواد مغذی شود.
- کاهش اشتها: سیگار کشیدن می‌تواند باعث کاهش اشتها شود. این امر می‌تواند منجر به کاهش مصرف کالری و کاهش وزن شود.
در مطالعات متعدد نشان داده شده است که افراد سیگاری به طور متوسط ۵ تا ۷ کیلوگرم از افراد غیر سیگاری لاغرتر هستند. این کاهش وزن عمدتاً در ناحیه شکم رخ می‌دهد.
البته، کاهش وزن ناشی از سیگار کشیدن یک روش سالم برای کاهش وزن نیست. سیگار کشیدن یک عادت مضر است که خطر ابتلا به بیماری‌های جدی مانند سرطان، بیماری‌های قلبی و عروقی و بیماری‌های ریوی را افزایش می‌دهد.
آیا سیگار باعث لاغری صورت می‌شود؟
سیگار حاوی بیش از ۴۰۰۰ ماده شیمیایی مضر است که بسیاری از آنها باعث آسیب به پوست می‌شوند. این مواد شیمیایی می‌توانند به کلاژن و الاستین، دو پروتئینی که به پوست استحکام و انعطاف می‌دهند، آسیب برسانند. در نتیجه، پوست نازک‌تر، چروک‌تر و شل‌تر می‌شود.
علاوه بر این، سیگار باعث کاهش جریان خون به پوست می‌شود. این امر می‌تواند باعث کمبود اکسیژن و مواد مغذی در پوست شود که منجر به پیری زودرس و لاغری صورت می‌شود.
در یک مطالعه، افرادی که سیگار می‌کشیدند در مقایسه با افرادی که سیگار نمی‌کشیدند، ۱.۵ برابر بیشتر احتمال داشت که گونه‌هایشان را از دست بدهند.
در مطالعه دیگری، افرادی که سیگار می‌کشیدند در مقایسه با افرادی که سیگار نمی‌کشیدند، ۲.۵ برابر بیشتر احتمال داشت که گودی زیر چشم داشته باشند.
بنابراین، اگر به دنبال لاغری صورت هستید، سیگار کشیدن یکی از بدترین کارهایی است که می‌توانید انجام دهید. راه‌های سالم‌تری برای کاهش وزن وجود دارد که به پوست شما آسیب نمی‌رساند.
چه روش‌های ایمن برای لاغری و کاهش وزن وجود دارد؟
برای لاغری و کاهش وزن، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- تغییر رژیم غذایی: کاهش مصرف کالری و انتخاب مواد غذایی سالم و مغذی می‌تواند به شما در کاهش وزن کمک کند. انتخاب مواد غذایی با مقدار مناسب از پروتئین، میوه‌ها و سبزیجات، محصولات غله کامل و روغن‌های سالم مثل روغن زیتون و آووکادو می‌تواند مفید باشد.
- فعالیت بدنی: افزایش فعالیت بدنی مطمئناً به شما در کاهش وزن کمک می‌کند. تمرینات آئروبیک مانند دویدن، شنا، دوچرخه سواری و همچنین تمرینات مقاومتی مانند وزنه برداری می‌تواند به شما کمک کند تا چربی‌ها را سوزانده و عضلات را تقویت کنید.
- مدیریت استرس: استرس و اضطراب می‌توانند عاملی باشند که شما را به خوردن بیش از حد و بدون توجه به اندازه مناسب غذا متوقف می‌کنند. در حد ممکن، روش‌های مدیریت استرس، مانند ماساژ، تنفس عمیق، روش‌های تمرکز و ریلکساسیون را امتحان کنید.
- مصرف آب: آب نه تنها به حفظ رطوبت بدن شما کمک می‌کند بلکه به سرعت متابولیسم بدن نیز افزوده می‌شود. بنابراین، مصرف مقدار مناسبی از آب در طول روز توصیه می‌شود.
همچنین، باید به این نکته توجه داشته باشید که برای رسیدن به یک وزن سالم و پایدار، استمرار و صبر لازم است. قبل از اجرای هر برنامه لاغری، توصیه می‌شود با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
سخن پایانی
یکی از دلایلی که برخی افراد فکر می‌کنند سیگار کشیدن می‌تواند به کاهش وزن کمک کند، این است که سیگار می‌تواند به عنوان یک فعالیت جایگزین برای خوردن و مصرف مواد غذایی عمل کند.
به بیان ساده‌تر، برخی از افراد ممکن است سیگار را به جای خوردن غذا برای کم کردن اشتها و کاهش وزن استفاده کنند. اما این روش نه تنها بسیار غیر سالم است، بلکه منجر به مشکلات جدی سلامت می‌شود.
سیگار کشیدن باعث کاهش اشتها و افزایش سروتونین می‌شود که کاهش انرژی و سطح فعالیت بدن را در پی دارد. همچنین، این باعث می‌شود تا مصرف کالری بدن کاهش یابد و ممکن است به ندرت انرژی برای فعالیت‌های روزانه باقی بماند.
بنابراین، به همین دلیل، توصیه می‌شود که در تلاش برای کاهش وزن، به جای تکیه بر سیگار کشیدن، از راهکارهای سالم‌تری مانند تغییر رژیم غذایی، فعالیت بدنی منظم و مراقبت از سلامت عمومی استفاده کنید.
در نهایت، مشاوره کردن با یک پزشک یا متخصص تغذیه می‌تواند به شما در راه کاهش وزن بهتر و سالم‌تر کمک کند.
