همان طور که مصرف متادون در طولانی مدت عوارض فراوانی را به همراه دارد، ترک غیر اصولی آن نیز عوارض روحی و جسمی شدیدی دارد و علائم ترک متادون را با کنار گذاشتن آن شاهد خواهید بود. در واقع ترک غیراصولی متادون گاهی می‌توانید عوارض جبران ناپذیری را بر سلامت بیمار داشته باشد.
در نتیجه برای ترک متادون به صورت ایمن باید به مراکز تخصصی ترک متادون مراجعه کرد. رایج‌ترین و مؤثرترین روش ترک متادون کاهش دوز مصرفی و استفاده از داروهای ضد مخدر تا زمان تثبیت علائم ترک متادون است.
یکی از خدمات ارائه شده توسط مرکز ترک اعتیاد طلوعی دیگر، ترک متادون با کمترین عوارض، درد و خماری است و تمامی مراحل زیر نظر متخصصین ترک اعتیاد انجام می‌شود.
در مطالب قبلی درباره اینکه متادون چیست؟ و تاریخچه ساخت و عوارض و علائم اعتیاد به آن صحبت کردیم، در ادامه این مطلب برای آشنایی بیشتر با عوارض و علائم ترک متادون و مشکلاتی که فرد هنگام ترک با آن مواجه می شود، با کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر همراه باشید.
تاریخچه ساخت و ترویج متادون در جهان
عوارض ترک ناگهانی متادون
ترک ناگهانی و یا خودسرانه متادون می‌تواند خطرناک بوده و منجر به بروز علائم سندرم ترک شود. هر چند که این روش به ندرت زندگی فرد را تهدید می‌کند، اما می‌تواند بسیار ناخوشایند بوده و خطر بازگشت به اعتیاد را افزایش دهد.
طبق تجربه متخصصان، ترک ناگهانی متادون باعث بروز عوارض سندرم پس از ترک اعتیاد حاد (PAWS) می‌شود. PAWS می‌تواند ماه‌ها طول بکشد و برخی بیماران بیش از دو سال از این سندرم رنج می‌برند.
PAWS با علائمی مانند تحریک‌پذیری، اضطراب، افسردگی، ناتوانی در لذت بردن از زندگی، اختلالات خواب، اختلالات جنسی و ضعف در هماهنگی همراه است.
به طور کلی افرادی که متادون مصرف می‌کنند در صورتی که این دارو را به شکل منظم دریافت نکنند یا مصرف آن را به طور ناگهانی قطع کنند، با علائم جسمانی و روانی ناخوشایندی رو به رو می‌شوند.
عوارض جسمی
ترک غیر اصولی متادون عوارض جسمی نظیر اختلال خواب و بی‌خوابی، بدن درد بخصوص پا درد، سرگیجه، تهوع، استفراغ، اختلالات جنسی و کاهش میل جنسی، کاهش فشار خون، بی‌اشتهایی، ضعف، خارش و اختلال در دید را در فرد ایجاد خواهد کرد.
عوارض روحی و روانی
عوارض روحی و روانی ترک غیر اصولی به شکل بی قراری و علائم افسردگی، در بعضی موارد اقدام به خودکشی، اضطراب، هیجان و احساس نارضایتی دیده شده است.
علائم ترک متادون
مصرف قرص یا شربت متادون به خصوص در دوزهای بالا، قدرت اعتیادآوری جسمی بسیار بالایی دارد. متادون معمولاً برای درمان اعتیاد به اوپیات‌ها تجویز می‌شود.
اما این درمان نامناسب گاهی زمینه‌ساز اعتیادهای دیگری است. مصرف مداوم متادون باعث می‌شود که تحمل بدن مصرف‌کننده نسبت به اثر دارو به سرعت بالا برود، در نتیجه بیمار مجبور می‌شود، مقدار بیشتری متادون را برای تجربه کردن همان اثرات دلخواه قبلی مصرف کند.
زمانی که بدن برای ارائه عملکرد عادی به متادون وابسته می‌شود، اعتیاد به متادون به وجود می‌آید. مصرف کنندگانی که به متادون وابسته می‌شوند، بعد از قطع مصرف با عوارض ترک متادون مواجه خواهند شد.
عوارض ترک اعتیاد به این دلیل بروز پیدا می‌کند که بدن مجبور است دوباره یاد بگیرد که چگونه عملکردی عادی را بدون وجود متادون داشته باشد.
همان‌طور که بدن سعی می‌کند تا عملکردهای عادی را دوباره تثبیت کند، عوارض ناراحت کننده‌ای بروز می‌کند که ترک اعتیاد را سخت می‌کند. به همین علت بیماران بعد از قطع مصرف متادون ممکن است دچار عوارض شدیدی شوند.
اما اگر ترک متادون اصولی باشد، عوارض جسمی و روحی کم‌تر، کوتاه‌تر و زودگذر خواهد بود. اگر فردی یک باره مصرف متادون را قطع کند، دچار عوارضی همچون اختلال شدید در خواب، کلافگی ذهنی، استرس و اضطراب شدید، پرخاشگری، دردهای شدید جسمی، اختلال در بینایی، کاهش میل جنسی، حالت تهوع و … خواهد شد.
شدت عوارض ترک متادون معمولاً متوسط است و این علائم چند هفته‌ای طول می‌کشد. سم‌زدایی دارویی در مراکز معتبر ترک متادون، عوارض ترک متادون را کاهش می‌دهد و درمان را برای مصرف‌کننده ایمن‌تر می‌کند.
در ترک متادون به روش اصولی نشانه‌های ترک ۳ تا ۴ روز بعد از ترک معلوم می‌شود و حداکثر بعد از ۲ هفته از بین می‌رود. این نشانه‌ها عبارت است از بی‌خوابی، بی‌حوصلگی و دردهای پراکنده بدن که اگر فرد زیر نظر پزشک متخصص باشد، می‌تواند این عوارض را به حداقل برساند و در مدت زمان کم‌تری این عوارض برطرف شود.
هر چند که عوارض و مدت زمان ترک اعتیاد برای همه یکسان نیست و به شدت و مدت زمان اعتیاد فرد بستگی دارد. تحمل و شیمی بدن مصرف‌کننده نیز بر عوارض ترک متادون و طول دوره درمان اثر می‌گذارد.
اما به طور عمومی کسی که از به متادون اعتیاد دارد، ممکن است در هنگام ترک متادون تمایل شدید به مصرف، تحریک پذیری، اضطراب، تپش قلب و سایر علائم ترک متادون را تجربه کند.
از آنجایی که متادون، مدت طولانی‌تری در بدن باقی می‌ماند، بسیاری از مصرف‌کنندگان مدتی طولانی با علائم آزاردهنده ترک متادون دست و پنجه نرم می‌کنند. علائم ترک متادون معمولاً مشابه علائم آنفلوانزا است.
علائم و نشانه‌های جسمی هنگام ترک قطعی متادون مشابه علائم ترک هروئین است و ممکن است شخص تمام علائم زیر را داشته باشد:
- گیجی
- یبوست
- سرگیجه
- تعریق شدید
- حالت تهوع
- مشکلات خواب
- مشکل در تنفس
- درد عضلانی
هنگامی که فرد مصرف داروی متادون را متوقف می‌کند، بدن و ذهن او علائمی را تجربه می‌کنند و می‌خواهند دوباره متادون را به سیستم خود بازگردانند. علائم ترک متادون می‌تواند به اندازه‌ای شدید باشد که باعث عود و لغزش بیمار و بازگشت مجدد او به مصرف متادون گردد و ممکن است برخی از علائم زیر را شامل شود:
- بی‌خوابی
- افسردگی
- آبریزش بینی
- لرز و گرگرفتگی
- بی‌قراری و اضطراب
- درد عضلانی یا درد مفاصل
- تمایل شدید به مصرف متادون
- چشمان اشک‌آور یا آبکی افزایش یافته است
ترک متادون چند روز طول می‌کشد؟
افرادی که دچار اعتیاد به متادون هستند، باید در یک محیط بیمارستانی عاری از مواد مخدر تحت درمان و سم‌زدایی متادون قرار بگیرند.
آنها باید طبق برنامه اصولی که با توجه به مدت زمان و مقدار دوز مصرف و شرایط جسمی برای بیمار در نظر گرفته می‌شود، پروسه درمان را بگذرانند. مدت زمان ترک متادون بستگی به شرایط اعتیاد و جسمی بیمار دارد و ممکن است بین ۱۲ الی ۱۴ روز طول بکشد.
در کلینیک تخصصی ترک اعتیاد طلوعی دیگر، سم‌زدایی بدن از متادون اولین قدم برای شروع ترک اعتیاد است که به فرد کمک می‌کند، بدن خود را از هرگونه مواد مخدر پاک کند.
سم‌زدایی متادون به تنهایی درمان کافی برای شکستن چرخه اعتیاد در طولانی مدت نیست. پس از اتمام سم‌زدایی، کار واقعی درمان اعتیاد برای فرد آغاز می‌شود.
خدمات ترک اعتیاد متادون این مرکز، طی دوره بستری (۱۲-۱۴ روز) تحت نظارت شبانه‌روزی کادر درمان، روانپزشک و روان‌شناس، همراه با خدمات هتلینگ و رفاهی به بیماران آقا و خانم در اتاق‌های خصوصی، مستر و عمومی ارائه می‌گردد.
مدت زمان بروز عوارض ترک متادون
- روز اول ترک متادون
معمولاً کم و بیش تا ۳۰ ساعت پس از آخرین بار مصرف متادون عوارض ترک آن شروع نمی‌شود، در نتیجه معمولاً فرد در روز اول مشکل خاصی نخواهد داشت.
- روز دوم ترک متادون
با توجه به میزان مصرف متادون، زمان شروع عوارض ترک می‌تواند دیرتر از روز دوم نیز باشد و یا ممکن است بروز علائم جسمی مانند لرز، تب، تپش قلب و درد عضلانی، در روز دوم بروز کند.
- روزهای سوم تا چهارم ترک متادون
بالاخره در اولین هفته ترک اعتیاد ولع مصرف متادون شدید می‌شود، که در روز سوم تا چهارم این احساس کاملاً مشهود است. مصرف‌کنندگان در این زمان با اضطراب، بدن درد، حالت تهوع، بی‌خوابی، تحریک‌پذیری و اضطراب روبه‌رو هستند.
- روز پنجم ترک متادون
در روز پنجم ترک متادون نیز فرد همچنان با عوارض ترک متادون و ولع مصرف دست و پنجه نرم می‌کند. علائم جسمی آنفلوانزا مانند نیز همچنان ادامه دارد.
- روز ششم ترک متادون
در روز ششم ترک متادون ممکن است علاوه بر عوارض روزهای قبل، شخص علائمی مانند دل درد و انقباضات شکمی را نیز تجربه کند. شدت این علائم همان طور که گفته شد به شدت اعتیاد در فرد بستگی دارد.
- روز هفتم ترک متادون
هر چه به پایان هفته اول ترک متادون نزدیک می‌شوید، ولع مصرف، بی‌خوابی، افسردگی و علائم قبلی همچنان افزایش می‌یابد.
- روز هشتم ترک متادون
سخت‌ترین روز ترک متادون روز هشتم است. مصرف‌کنندگان در این زمان با اضطراب، پا درد، کمر درد، تپش قلب، حالت تهوع، بی‌خوابی شدید، سبکی سر، تحریک‌پذیری و سرگیجه مواجه می‌شوند.
علائم آنفلوانزا مانند نیز همچنان ادامه دارد. از آنجایی که متادون مدت زمان طولانی در بدن باقی می‌ماند، اغلب سه تا هشت روز طول می‌کشد تا عوارض به بیشترین شدت برسد.
در سخت‌ترین روز ترک متادون یعنی روز هشتم، عوارض شدیدتری از افسردگی، استفراغ و دل درد یا انقباض‌های شکمی تجربه خواهد شد.
هر چند که سخت‌ترین روز در ترک متادون، با توجه به متغیرهای دوز مصرف و مدت زمان مصرف آن در هر فرد، ممکن است متفاوت باشد.
- روز نهم ترک متادون
در روز نهم عوارض ترک متادون به تدریج رو به کاهش می‌رود، ولی فرد همچنان میل شدید به مصرف، پا درد، بی‌خوابی، اسهال دارد.
- روز ۱۰ ترک متادون
عوارض ترک متادون در روز دهم، همچنان رو به کاهش رفته ولی بی‌خوابی، افسردگی، پادرد و میل به مصرف متادون همچنان وجود دارد.
- روزهای یازدهم تا چهاردهم ترک متادون
بعضی از علائم مانند تحریک‌پذیری، اسهال و ناراحتی جسمی از روز یازدهم تا چهاردهم ترک همچنان به قوت خود باقی می‌ماند. افسردگی برخی بیماران در این روزها شدید‌تر می‌شود و عده‌ای به سختی می‌توانند از زندگی خود لذت ببرند و دچار بی‌انگیزگی می‌شوند.
- از روز پانزده به بعد در ترک متادون
از روز پانزدهم به بعد عوارض ترک متادون، از قبیل کمبود انرژی، اضطراب، اختلالات خواب و ولع مصرف معمولاً ۲ تا ۳ هفته ادامه دارد.
همان‌طور که گفته شد، متادون ظرف سه تا شش هفته از بدن سم‌زدایی می‌شود. ولی عوارضی مانند بی‌خوابی در صورت عدم درمان مناسب، ممکن است تا سال‌ها باعث رنجش بیمار گردد.
6 پاسخ
سلام . من الان ۳ ماهه که متادون رو ترک کردم. ولی هنوز تپش قلب دارم. هنوز جون به تنم نیومده. راهنمایی بفرمایید.
سلام من دوماه ۳۰میلی به ۱۲/۵میلی رساندم به کمک کاباپنتین توانم ۵۰درصد کاهش پیدا کرده ولی سنم ۵۹ساله و طولانی مصرف می کردم فقط وفقط تدریجی هرچند ۶ماه تایکسال طول بکشه
خیلی نامید کننده توضیح دادی جناب.. یکم بجای پول بفکر سلامتی جامعه باش شاید سر عزیزت بیاد بازم همینارو پیشنهادو بهش میدی!؟
حتی ترک به اصطلاح یابویی یهویی هم جواب میده برای بعد از دوهفته که بهتر شدین اما هنوز نیاز به تشخیص نوع دریت درست دارو رو دارین، بنده خیلی اذیت شدم که واقعا واقعا واقعا درمقابل لذتهای ساانش تازه خیلیم کم بود درد داشت،. مرده و دردش.. اما بعضی وقتا تحمل سر میرسه برا اینکه لغزش نکنیم میشه از قرصایی که مطابق به زمان خوندن این پیام ومطمئنا قرصای جدید اومده کمک شایانی میکنه… پس سعی کنی هرجا هرکار برای هر چیزی نکنین که یهو دیدین سرجای اولتونین..
خدا پشت و پناهتون..مرد اونیه که وقت تاوان دادنش چشماش همون برقیرو بزنه که وقتی داشت لذشتو میبرد..
غرزدن و بدبختی و همه بلدن همهههههه..
ولی یسریا جای اینا تحمل و صبر میکنن بعد میبینی کجا واستادی که همه از پایین نگات میکنن تشویقت میکنن بیشتر همونی ضد حالت بود😘
یکسال ترک کردم،مصرفم ۸۰میل در روز،همه جوره ردیف شدم،به جز گیجی وسرگیجه، داداشا یواش یواش دوز روبیارید پایین،مث من خر نباشید یابویی ترک کنید داغون میشید،از قرص های کمکی صد درصد استفاده کنید،نگید وابسته میشم ،سه چهار بار خطری نداره ولی خیلی کمکتون میکنه،فدا
من دارم کم میکنم همه چیز برام قابل تحمله بجز سرگیجه و سبکی سر دو بار از چهل سی سی متادون به هشت سی سی رسیدم ولی شدت سرگیجه و سبکی سرم زندگیم رو مختل کرده بود به همین دلیل دوباره مصرفم بالا رفت اگر کسی راهکاری داره یا تجربه مشابه ممنون میشم راهنمایی کنه
عزیز جان منم مث شما هستم، از قرص گاپاتین ۱۰۰ استفاده کن،قرص ۳۰۰ نگیر عوارض ترک داره،بعد غذا مصرف کن،هر۱۲ ساعت،سر ساعت استفاده کن، یک روز که استفاده کردی وجواب داد،دیگه استفاده نکن چون تا ۲یا ۳ روز سرحالی،بعد۳ روز دوباره دیدی سرگیجه وگرفتگی سر سراغت اومد استفاده کن، اینجوری وابسته نمیشی،فقط کپسول ۱۰۰ بگیر،با یه لیوان پر آب ولرم بخور،تو این فصل از سال غذاهای گرم وآب ولرم فراوان نوش جان کن،یا علی