علت اضطراب می‌تواند ناشی از یک بیماری زمینه‌ای باشد یا گاهی اوقات بدون هیچ دلیل مشخصی باعث عرق کردن کف دست، لرزش و معده درد شود.
افرادی که اضطراب را تجربه می کنند ممکن است به مواد یا رفتارهای اعتیادآور به عنوان راهی برای کاهش موقت علائم خود روی آورند.
اضطراب می تواند طاقت فرسا باشد، با افکار نگران کننده، نگرانی شدید و احساس دائمی ترس یا ناراحتی همراه باشد.
در جستجوی تسکین، افراد ممکن است از موادی مانند مواد مخدر یا الکل برای بی حس کردن احساسات مضطرب خود یا آرام کردن ذهن نگران کننده خود استفاده کنند.
همچنین سوء مصرف مواد می‌تواند علائم روانی و جسمی اضطراب را بدتر کند و نیاز به استفاده بیشتر از این مواد را برای عملکرد طبیعی تقویت کند.
اضطراب می‌تواند باعث ترس و خجالت شما شود، مانند احساس اضطراب در مورد امتحان نهایی و نمره آن به دلیل اینکه احساس ناتوانی می‌کنید یا در خانواده‌ای هستید که تمایل به کمک به دیگران را نشانه ضعف می‌دانند.
ما در کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر با روان‌شناسان مجرب به شما کمک می‌کنیم که علت اضطراب خود را پیدا کنید و با آن مقابله کنید.
اضطراب چیست؟
اضطراب یک احساس طبیعی و اغلب سالم است. این روش بدن برای آماده کردن و رویارویی شما با یک تهدید یا خطر است.
اغلب اضطراب می‌تواند علائم فیزیکی مانند ضربان قلب، تعریق و لرز را ایجاد کند. همچنین می‌تواند علائم ذهنی مانند نگرانی، ترس و مشکل در تمرکز ایجاد کند.
در دوزهای کوچک، اضطراب می‌تواند به شما کمک کند بهترین عملکرد را داشته باشید.
به‌عنوان‌مثال، ممکن است قبل از یک آزمون بزرگ یا یک مصاحبه شغلی احساس اضطراب کنید. این علت اضطراب می‌تواند به شما انگیزه دهد که سخت مطالعه کنید یا پاسخ‌های خود را تمرین کنید.
اما زمانی که اضطراب بیش از حد شود، می‌تواند در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد کند. این زمانی است که اضطراب به یک اختلال تبدیل می‌شود.
علت اضطراب
علت اضطراب هنوز به طور کامل شناسایی نشده است؛ اما به ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی بازمی‌گردد و ممکن است نقشی در آن داشته باشند.
واکنش‌های شیمیایی و قسمت‌های خاصی از مغز که در مدیریت پاسخ‌هایتان به استرس دخیل هستند، احتمالاً دچار تغییراتی شوند.
علاوه بر این، اختلالات اضطرابی در بیشتر موارد همراه با شرایط دیگری نظیر مشکلات سلامت و روانی مانند اختلال مصرف مواد یا افسردگی همراه می‌شوند.
ممکن است برخی افراد با مصرف الکل یا مواد مخدر تلاش کنند علائم اضطراب خود را کاهش دهند، اما این تسکین بسیار موقتی است و در واقع ممکن است باعث شدت بیشتر اضطراب شود.
مصرف الکل، مواد حاوی کافئین و بعضی داروها ممکن است منجر به افزایش شدت اضطراب شوند.
تحقیقات نشان می‌دهد که ترکیبی از فشارهای اجتماعی و عوامل ژنتیکی ممکن است باعث بروز اضطراب شود.
یک ژن به نام RBFOX1 احتمالاً در بروز اختلال اضطراب فراگیر نقش دارد و پژوهشگران معتقدند که هم عوامل ژنتیکی و هم عوامل غیر ژنتیکی در ایجاد اضطراب نقش دارند.
بخش‌های خاصی از مغز مانند آمیگدال، که یک ساختار کوچک در عمق مغز است و وظیفه پردازش تهدیدها را دارد، در صورت وجود خطرات احتمالی به بخش‌های دیگر مغز هشدار می‌دهد.
آمیگدال ممکن است برای تحریک اختلالات اضطرابی مانند ترس از گربه، سگ و زنبور نقش داشته باشد.
هیپوکامپ هم وظیفه ذخیره رویدادهای ناخوشایند و تهدید کننده را برعهده دارد.
به نظر می‌رسد که حجم هیپوکامپ در افرادی که در کودکی تجربه‌های ترسناکی داشته‌اند یا در زمان جنگ بوده‌اند، کمتر است.
در اینجا به چند مورد رایج علت اضطراب اشاره می‌کنیم:
۱. استرس یکی از علت‌های اضطراب است.
استرس می‌تواند یکی از عوامل مؤثر در ایجاد اضطراب باشد. هنگامی که ما با عوامل استرس زا، چه فیزیکی، چه احساسی یا محیطی مواجه می‌شویم، بدن ما با تحریک واکنش استرس پاسخ می‌دهد.
این پاسخ شامل ترشح هورمون‌های استرس مانند کورتیزول و آدرنالین است که بدن ما را برای مقابله با تهدید یا چالش درک شده آماده می‌کند.
با این حال، اگر استرس مزمن یا طاقت فرسا شود، می‌تواند منجر به افزایش خطر ابتلا به اختلالات اضطرابی شود.
استرس مزمن ممکن است تعادل مواد شیمیایی در مغز را که خلق و عواطف را تنظیم می‌کنند، مختل کند و افراد را بیشتر مستعد اضطراب کند.
علاوه بر این، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض عوامل استرس زا می‌تواند منجر به بیش فعال شدن آمیگدال شود،
همچنین ساختار مغزی که در پردازش احساسات و تشخیص تهدید نقش دارد و منجر به افزایش پاسخ‌های اضطرابی می‌شود.
علاوه بر استرس، تحقیقات نشان می‌دهد که ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و عصبی می‌تواند در علت اضطراب نقش داشته باشد.
برخی از تغییرات ژنتیکی، مانند ژن RBFOX1 که قبلاً ذکر کردیم، ممکن است در بروز اختلال اضطراب فراگیر نقش داشته باشد.
عوامل محیطی مانند تجربیات آسیب زا، تغییرات عمده زندگی، یا بیماری مزمن نیز می‌توانند احتمال تجربه اضطراب را افزایش دهند.
شایان ذکر است که در حالی که استرس می‌تواند یک عامل مؤثر باشد، اختلالات اضطرابی شرایط پیچیده‌ای هستند و علت دقیق آن می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.
۲. عوامل ژنتیکی در ایجاد اختلالات اضطرابی نقش دارند.
اختلالات اضطرابی می‌تواند علل مختلفی داشته باشد که یکی از آنها می‌تواند عوامل ژنتیکی باشد. تحقیقات نشان می‌دهد که یک مؤلفه ژنتیکی در اختلالات اضطرابی وجود دارد.
به این معنی که تغییرات ژنتیکی خاص ممکن است افراد را مستعد ابتلا به اضطراب کند.
با این حال، توجه به این نکته مهم است که ژنتیک به تنهایی در ایجاد اضطراب تعیین کننده نیست زیرا عوامل محیطی و سایر عوامل نیز نقش مهمی دارند.
مطالعات چندین ژن را شناسایی کرده‌اند که ممکن است با افزایش حساسیت به اختلالات اضطرابی مرتبط باشند.
به عنوان مثال، تغییرات در ژن‌هایی که انتقال دهنده‌های عصبی مانند سروتونین و دوپامین را تنظیم می‌کنند با اختلالات اضطرابی مرتبط است.
علاوه بر این، ژن‌های دخیل در پاسخ استرس، مانند آن‌هایی که محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال (HPA) را تنظیم می‌کنند، نیز در علت اضطراب نقش دارند.
با این حال، شایان ذکر است که ایجاد اختلالات اضطرابی معمولاً چند عاملی است. در کنار عوامل ژنتیکی، تأثیرات دیگری مانند عوامل محیطی یا تجربیات زندگی نیز در ایجاد اختلالات اضطرابی نقش دارند.
رویدادهای آسیب زا، استرس مزمن، تجربیات دوران کودکی و محیط خانواده همگی می‌توانند در بروز اختلالات اضطرابی نقش داشته باشند.
مهم است که به یاد داشته باشید که داشتن یک استعداد ژنتیکی برای اضطراب به این معنی نیست که شما قطعاً به یک اختلال اضطراب مبتلا خواهید شد.
۳. تأثیر متقابل ویژگی‌های شخصیتی و علت اضطراب را بشناسید.
اضطراب می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله ویژگی‌های شخصیتی باشد. در حالی که ویژگی‌های شخصیتی به تنهایی ممکن است مستقیماً باعث اضطراب نشوند.
می‌توانند در ایجاد یا تشدید علائم اضطراب نقش داشته باشند. برخی از ویژگی‌های شخصیتی خاص که ممکن است در اضطراب نقش داشته باشند عبارتند از:
- روان‌رنجورخویی: روان رنجوری به تمایل به تجربه احساسات منفی مانند ترس، نگرانی و اضطراب به صورت مکرر و شدیدتر اشاره دارد. افراد مبتلا به روان رنجوری ممکن است بیشتر مستعد تجربه علائم مرتبط با علت اضطراب باشند.
- کمال گرایی: کمال گرایی تمایل به تعیین استانداردهای بالا برای خود و داشتن ترس شدید از اشتباه کردن یا کوتاه آمدن از آن استانداردها است. این می‌تواند احساس فشار مداوم ایجاد کند و منجر به اضطراب شود.
- حساسیت بالا: افرادی که بسیار حساس هستند ممکن است درک بالایی از محرک‌های بیرونی داشته باشند و ممکن است به راحتی در موقعیت‌های استرس زا غرق شوند. این حساسیت می‌تواند به افزایش اضطراب کمک کند.
- عزت نفس پایین: عزت نفس پایین و تصور منفی از خود می‌تواند با ایجاد شک و تردید به خود، ترس از قضاوت و نگرانی بیش از حد در مورد اینکه دیگران چگونه آنها را درک می‌کنند، به علائم اضطراب کمک کند.
توجه به این نکته مهم است که اگرچه ویژگی‌های شخصیتی می‌توانند بر علت اضطراب تأثیر بگذارند، اما تنها عامل تعیین‌کننده نیستند.
۴. تجربیات تروما و ارتباط آن با علت اضطراب.
اضطراب می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که یکی از این عوامل می‌تواند تجربیات آسیب زا باشد. تروما به تجربیاتی اشاره دارد که از نظر عاطفی یا روانی آزاردهنده هستند، که ممکن است توانایی فرد را برای مقابله با آن تحت تأثیر قرار دهد.
رویدادهای آسیب زا می‌توانند بسیار متفاوت باشند و ممکن است شامل موقعیت‌هایی مانند سوء استفاده فیزیکی یا جنسی، بلایای طبیعی، تصادفات، جنگ، یا شاهد خشونت باشند.
تجربه تروما می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر سلامت روان فرد داشته باشد و به طور بالقوه منجر به علت اضطراب می‌شود. در اینجا چند راه وجود دارد که تروما می‌تواند به اضطراب کمک کند:
- برانگیختگی بیش از حد: تروما می‌تواند باعث افزایش حس هوشیاری شود و افراد را مستعد علائم اضطرابی مانند افزایش ضربان قلب، هوشیاری بیش از حد و احساس ناراحتی کند.
- افکار و خاطرات مزاحم: خاطرات مربوط به تروما می‌توانند به زندگی روزمره فرد نفوذ کنند و باعث ایجاد افکار ناراحت کننده، فلاش بک یا کابوس شوند. این علائم مزاحم می‌توانند باعث اضطراب شوند.
- تغییرات در مغز و بدن: ضربه می‌تواند اثرات طولانی مدت بر مغز و بدن داشته باشد. ممکن است منجر به تغییراتی در سیستم پاسخ به استرس، از جمله تولید هورمون‌های استرس شود که منجر به افزایش آسیب پذیری در برابر علت اضطراب می‌شود.
مهم است که به یاد داشته باشید که هر کسی که ضربه روحی را تجربه می‌کند دچار اضطراب نمی‌شود. با این حال، تروما می‌تواند یک عامل خطر مهم باشد.
5. یکی از علت اضطراب اعتیاد است.
بله، درست است. اعتیاد در واقع می‌تواند یکی از دلایل اضطراب باشد. هنگامی که فردی به مواد مخدر یا الکل معتاد می‌شود، اغلب اثرات منفی مختلفی بر سلامت روان خود از جمله اضطراب تجربه می‌کند.
این ممکن است به این دلیل اتفاق بیفتد که فرد ممکن است نگران دریافت دارو یا درگیر شدن در رفتار اعتیاد آور باشد.
همچنین ممکن است احساس گناه یا شرم در ارتباط با اعتیاد خود داشته باشد، یا ممکن است علائم ترک را در زمانی که تلاش می‌کند رفتار اعتیاد آور خود را متوقف کند یا کاهش دهد، تجربه کند.
علاوه بر این، موادی مانند مواد مخدر یا الکل می‌توانند در دراز مدت علائم اضطراب را بدتر کنند. اگر شما یا کسی که می‌شناسید با اعتیاد و اضطراب دست و پنجه نرم می‌کند، کمک و حمایت جستجو کنید.
6. رابطه متقابل بین بیماری‌های جسمی و اختلالات اضطرابی
بیماری می‌تواند علت اضطراب باشد. هنگامی که فردی با یک بیماری مزمن یا جدی سروکار دارد، اغلب سطوح بالایی از استرس و نگرانی را تجربه می‌کند.
عدم‌اطمینان پیرامون بیماری، احتمال درد و ناراحتی، و تأثیر بر عملکرد روزانه، همگی می‌توانند به احساس اضطراب کمک کنند.
علاوه بر این، ترس از ناشناخته، نگرانی در مورد نتایج درمان، و نگرانی در مورد تأثیر بیماری بر زندگی فرد نیز می‌تواند سطح اضطراب را افزایش دهد.
برای افرادی که اضطراب مرتبط با بیماری را تجربه می‌کنند، مهم است که از متخصصان مراقبت‌های بهداشتی، مانند پزشکان یا درمانگران، که می‌توانند راهنما و گزینه‌های درمانی مناسب را ارائه دهند، حمایت کنند.
7. داروها
استفاده از مواد مخدر در واقع می‌تواند علت اضطراب باشد. سوء مصرف مواد می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر سلامت روان فرد داشته باشد.
افزایش خطر و شدت اختلالات اضطرابی. روش‌های مختلفی وجود دارد که مصرف مواد مخدر می‌تواند به اضطراب کمک کند:
- عوارض جانبی: بسیاری از داروها، از جمله محرک‌ها، مواد توهم زا، و داروهای تجویزی خاص، می‌توانند به عنوان یک عارضه جانبی باعث ایجاد یا بدتر شدن علائم اضطراب شوند.
- ترک: وقتی فردی به یک دارو وابسته می‌شود و سعی می‌کند آن را ترک کند یا کاهش دهد، ممکن است علائم ترک را تجربه کند. این علائم می‌تواند شامل اضطراب یا حملات پانیک باشد.
- خوددرمانی: برخی از افراد ممکن است به داروها به عنوان راهی برای مقابله با اضطراب موجود روی آورند. با این حال، این در نهایت می‌تواند علائم اضطراب را تشدید کند و چرخه‌ای از وابستگی ایجاد کند.
- شیمی مغز: برخی داروها می‌توانند بر انتقال دهنده‌های عصبی در مغز تأثیر بگذارند، مانند سروتونین یا GABA که در تنظیم خلق و خو و علت اضطراب نقش دارند. اختلال در این انتقال دهنده‌های عصبی می‌تواند به افزایش سطح اضطراب کمک کند.
اگر در مورد تأثیر مصرف مواد مخدر بر سلامت روان خود یا شخصی که می‌شناسید نگران هستید، مهم است که از ارائه دهندگان مراقبت‌های بهداشتی کمک حرفه‌ای بگیرید، که می‌توانند گزینه‌های پشتیبانی و درمانی مناسب را ارائه دهند.
چه زمانی برای علت اضطراب باید به پزشک مراجعه کنیم؟
توصیه می‌شود اگر علائم اضطراب را تجربه می‌کنید که در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد می‌کند یا باعث ناراحتی شما می‌شود، به پزشک مراجعه کنید.
برخی از علائمی که ممکن است نشان دهنده نیاز به کمک پزشکی برای اضطراب باشد عبارتند از:
- شدت و مدت: اگر علائم اضطراب شما شدید، مداوم یا مکرر است، بهتر است با پزشک مشورت کنید. این می‌تواند شامل تجربه حملات پانیک، ترس یا نگرانی شدید، یا افکار مضطرب دائمی برای مدت طولانی باشد.
- تأثیر بر عملکرد روزانه: اگر اضطراب در توانایی شما برای انجام فعالیت‌های روزمره مانند کار، مدرسه، روابط یا مراقبت از خود اختلال ایجاد می‌کند، مهم است که به دنبال کمک حرفه‌ای باشید.
- علائم فیزیکی: علت اضطراب می‌تواند با علائم فیزیکی مانند ضربان قلب سریع، تنگی نفس، درد قفسه سینه، سرگیجه، مشکلات گوارشی یا اختلالات خواب ظاهر شود. در صورت تداوم این علائم یا ایجاد ناراحتی قابل توجه، توصیه می‌شود به پزشک مراجعه کنید.
- شرایط هم‌زمان: اگر سایر شرایط سلامت روان مانند افسردگی یا اختلال مصرف مواد دارید و متوجه افزایش علائم اضطراب شدید، مهم است که با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید. آنها می‌توانند به تعامل پیچیده بین شرایط مختلف رسیدگی کنند و درمان مناسب را ارائه دهند.
پزشک می‌تواند علائم شما را ارزیابی کند، تشخیص بدهد و گزینه‌های درمانی مناسب را که می‌تواند شامل درمان، داروها یا ترکیبی از هر دو باشد، توصیه کند.
سخن پایانی
کارشناسان هنوز علت اضطراب را شناسایی نکرده‌اند؛ اما عوامل ژنتیکی، محیطی و سابقه خانوادگی شما ممکن است تأثیرگذار باشند.
اگر نشانه‌های اضطراب دارید که شما را نگران می‌کند و مدت‌ها یا سال‌ها با آن مواجه هستید و بهبود نمی‌یابید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
پزشکان می‌توانند با برنامه درمانی مناسب برای اختلال اضطرابی شما به بهبود نشانه‌ها کمک کنند و ممکن است تغییرات در شیوه زندگی، ورزش و مصرف داروهای دیگر را به شما توصیه کنند.
بعضی از بیماری‌ها و داروها می‌توانند علائمی مانند اضطراب را ایجاد کنند.
