آیا می‌دانید که دود قوی قلیان باعث عوارضی متعدد در جسم و ذهن میشود؟ استفاده از قلیان یا نرجیله، یک فعالیت رایج در بسیاری از کشورها و فرهنگ‌ها است، عوارض قلیان نه تنها محدود به زمان مصرف قلیان نیستند، بلکه تشکیل دهنده مجموعه‌ای از مشکلات سلامت میشود.
مصرف قلیان می‌تواند تأثیرات جبران ناپذیری روی سیستم تنفسی، قلب و عروق، دستگاه گوارش، دندان‌ها و حتی روحیه و روان شخص داشته باشد.
استفاده از قلیان ممکن است در نگاه اول بی‌خطر به نظر برسد، اما با شناختن و درک عوارض جدی آن، می‌توان بر اساس اطلاعات صحیح تصمیم گیری کرد.
هدف این مطلب از کلینیک تخصصی ترک اعتیاد طلوعی دیگر، بررسی جامع عوارض قلیان و ارائه اطلاعات کامل و دقیق به منظور افزایش آگاهی شما درباره این موضوع مهم است.
عوارض قلیان
استفاده از قلیان ممکن است عوارض سلامتی مختلفی داشته باشد. البته، مطالعاتی در این زمینه هنوز ناقص و محدود هستند، اما برخی از عوارض مشترک ممکن است عبارت باشند از:
۱. مشکلات سیستم تنفسی
یکی از عوارض اصلی قلیان مربوط به دستگاه تنفسی است. هنگام استفاده از قلیان، دود حاصل از سوزاندن تنباکو از آب موجود در قلیان عبور می‌کند و از طریق شلنگ به ریه‌ها استنشاق میشود.
این دود حاوی مواد شیمیایی و سموم مضر متعددی است که در طول زمان می‌تواند مشکلات تنفسی متعددی ایجاد کند.
- کاهش عملکرد ریه: مصرف طولانی و منظم قلیان می‌تواند منجر به کاهش ظرفیت و عملکرد ریه شود. این می‌تواند منجر به تنگی نفس، خس‌خس سینه و مشکل در تنفس شود.
- برونشیت مزمن: کشیدن قلیان با افزایش خطر برونشیت مزمن مرتبط است. قرار گرفتن مداوم در معرض مواد محرک دود می‌تواند باعث التهاب لوله‌های برونش شده و منجر به سرفه مداوم و تولید بیش از حد مخاط شود.
- عفونت‌های تنفسی: استفاده مشترک از دهان قلیان می‌تواند خطر عفونت‌های تنفسی مانند سرماخوردگی، آنفولانزا و حتی عفونت‌های شدیدتر مانند سل یا ذات‌الریه را افزایش دهد. آب موجود در قلیان به طور مؤثر این باکتری‌ها یا ویروس‌ها را فیلتر نمی‌کند.
- تشدید آسم: دود قلیان حاوی مواد متعددی مانند مونوکسید کربن و ذرات ریز است که می‌تواند باعث تحریک یا بدتر شدن علائم آسم در افراد مبتلا شود.
- افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه: اگرچه تحقیقات بیشتری مورد نیاز است، اما اعتقاد بر این است که کشیدن قلیان طولانی مدت می‌تواند خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهد. قرار گرفتن در معرض مواد سرطان زا در دود می‌تواند به سلول‌های پوششی ریه آسیب برساند و منجر به رشد سلول‌های سرطانی شود.
توجه به این نکته ضروری است که این مشکلات تنفسی با استفاده منظم و طولانی مدت از قلیان ممکن است رخ دهد.
با این حال، شدت اثرات ممکن است بسته به عوامل فردی مانند دفعات و مدت استفاده، نوع تنباکوی مصرفی و سلامت کلی فرد متفاوت باشد. ب
برای محافظت از سلامت تنفسی خود، توصیه میشود از مصرف قلیان اجتناب کنید یا آن را به حداقل برسانید و جایگزین‌های سالم‌تری را انتخاب کنید.
۲. مشکلات گوارشی یکی از عوارض قلیان است.
کشیدن قلیان به طور بالقوه می‌تواند منجر به مشکلات گوارشی شود. در حالی که تمرکز اولیه قلیان بر استنشاق دود است، برخی اثرات بالقوه بر روی سیستم گوارش نیز وجود دارد.
در این جا به چند مشکل رایج اشاره می‌کنیم:
- تهوع و استفراغ: در برخی موارد، افرادی که قلیان می‌کشند ممکن است احساس تهوع و حتی استفراغ کنند. این را می‌توان به تنباکو و سایر مواد موجود در دود نسبت داد که می‌تواند مخاط معده را تحریک کند.
- سوزش سر دل و رفلاکس اسید: کشیدن قلیان می‌تواند منجر به افزایش تولید اسید معده شود. این اسید اضافی ممکن است باعث سوزش سر دل، احساس سوزش در قفسه سینه شود و همچنین می‌تواند باعث رفلاکس اسید شود، که زمانی است که اسید معده به مری باز می‌گردد. این می‌تواند ناراحت کننده باشد و در صورت تجربه مکرر ممکن است منجر به عوارض بیشتری شود.
- کاهش اشتها: کشیدن قلیان با کاهش بالقوه اشتها در برخی افراد همراه است. مواد شیمیایی و نیکوتین موجود در تنباکو می‌تواند بر تنظیم سیگنال‌های گرسنگی و سیری مغز تأثیر بگذارد و منجر به کاهش میل به خوردن شود.
- اختلالات گوارشی: در حالی که تحقیقات محدود است، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد قلیان کشیدن طولانی مدت ممکن است با افزایش خطر برخی اختلالات گوارشی، مانند زخم معده و بیماری التهابی روده مرتبط باشد. با این حال، برای ایجاد یک رابطه علی قطعی به مطالعات بیشتری نیاز است.
توجه به این نکته ضروری است که این مشکلات گوارشی می‌توانند از نظر شدت متفاوت باشند و ممکن است برای هر فردی که قلیان می‌کشد تجربه نکند.
با این حال، به طور کلی توصیه میشود که از خطرات بالقوه آگاه باشید و در صورت نگرانی در مورد سلامت دستگاه گوارش، جایگزین‌های سالم‌تری برای سیگار کشیدن در نظر بگیرید.
۳. بیماری‌های قلبی و عروقی
کشیدن قلیان می‌تواند اثرات منفی بر سلامت قلب و عروق داشته باشد. در اینجا چند توضیح وجود دارد:
- افزایش ضربان قلب و فشار خون: استنشاق دود قلیان می‌تواند منجر به افزایش فوری ضربان قلب و فشار خون شود. این پاسخ ناشی از نیکوتین و سایر مواد شیمیایی موجود در تنباکو است. با گذشت زمان، قرار گرفتن مکرر در معرض این مواد می‌تواند بر سیستم قلبی عروقی فشار وارد کند و به توسعه بیماری‌های قلبی عروقی کمک کند.
- کاهش اکسیژن رسانی به قلب: کشیدن قلیان شامل استنشاق دود عمیق به ریه‌ها میشود و در نتیجه سطوح بالایی از مونوکسید کربن جذب میشود. مونوکسید کربن میزان اکسیژنی که می‌تواند به هموگلوبین خون متصل شود را کاهش می‌دهد، به این معنی که اکسیژن کمتری برای رساندن به قلب و سایر اندام‌های حیاتی در دسترس است. این می‌تواند منجر به افزایش خطر حملات قلبی، آنژین (درد قفسه سینه) و سایر مشکلات قلبی عروقی شود.
- تصلب شرایین: دود قلیان حاوی سموم و مواد شیمیایی متعددی است که به پیشرفت آترواسکلروز کمک می‌کند، یعنی سخت شدن و باریک شدن رگ‌ها. این مواد می‌توانند به ایجاد پلاک در رگ‌های خونی، محدود کردن جریان خون و افزایش خطر بیماری قلبی، سکته مغزی و سایر بیماری‌های قلبی عروقی کمک کنند.
- تشکیل لخته خون: کشیدن قلیان با افزایش خطر تشکیل لخته خون همراه است. این به دلیل ترکیبی از اثرات دود تنباکو بر انعقاد خون و آسیبی است که می‌تواند به پوشش رگ‌های خونی وارد کند. لخته شدن خون می‌تواند منجر به عوارض جدی مانند حمله قلبی یا سکته شود.
۴. یکی از عوارض قلیان مشکلات دهان و لثه است.
کشیدن قلیان در واقع می‌تواند اثرات منفی بر سلامت دهان و دندان از جمله بیماری‌های دهان و لثه داشته باشد. در اینجا چند توضیح وجود دارد:
- بیماری لثه (پریودنتیت): کشیدن قلیان شامل استنشاق دود است که حاوی مواد شیمیایی و سموم مضر است. این مواد می‌توانند باعث تحریک و آسیب به بافت‌های ظریف دهان از جمله لثه‌ها شوند. با گذشت زمان، این تحریک و التهاب می‌تواند منجر به بیماری لثه، به ویژه پریودنتیت شود. علائم پریودنتیت شامل تورم و خونریزی لثه، تحلیل لثه، بوی بد دهان و از دست دادن دندان است.
- پوسیدگی دندان: تنباکو و سایر مواد موجود در دود قلیان می‌تواند اثرات مضری بر مینای دندان داشته باشد. مینا لایه بیرونی محافظ دندان است و زمانی که ضعیف یا آسیب ببیند، خطر پوسیدگی و پوسیدگی دندان را افزایش می‌دهد.
علاوه بر این، محتوای قند موجود در تنباکوی طعم‌دار قلیان می‌تواند در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، بیشتر به پوسیدگی دندان کمک کند.
- سرطان دهان: کشیدن قلیان با افزایش خطر ابتلا به سرطان دهان مرتبط است. مواد شیمیایی و سموم موجود در دود می‌توانند باعث تغییرات سلولی در دهان شوند و منجر به رشد سلول‌های سرطانی شوند.
قلیان کشیدن منظم و طولانی مدت می‌تواند به میزان قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش دهد که می‌تواند زبان، لب‌ها، لثه‌ها و گلو را تحت تأثیر قرار دهد.
- بوی بد دهان (هالیتوزیس): شناخته شده است که دود قلیان بوی مشخصی در دهان به جا می‌گذارد و می‌تواند به بوی بد دهان کمک کند. دود و مواد شیمیایی همچنین می‌توانند دهان را خشک کرده و تولید بزاق را کاهش دهند که می‌تواند بوی بد دهان را تشدید کند.
علاوه بر این، وجود بیماری‌های لثه و پوسیدگی دندان ناشی از کشیدن قلیان نیز می‌تواند به بوی بد دهان کمک کند.
برای حفظ سلامت دهان و دندان، توصیه میشود از مصرف قلیان اجتناب کنید یا آن را ترک کنید.
معاینات منظم دندانپزشکی، اقدامات مناسب بهداشت دهان و دندان (از جمله مسواک زدن منظم، نخ دندان کشیدن و استفاده از دهانشویه) و یک رژیم غذایی سالم می‌تواند به کاهش خطرات ناشی از کشیدن قلیان بر سلامت دهان کمک کند.
5. مشکلات روانی یکی از عوارض قلیان است.
کشیدن قلیان به طور جدی می‌تواند اثرات منفی بر سلامت روانی داشته باشد. در اینجا چند توضیح وجود دارد:
- اعتیاد: تنباکوی قلیان حاوی نیکوتین است که ماده‌ای بسیار اعتیادآور است. نیکوتین می‌تواند منجر به وابستگی فیزیکی و هوس‌های روانی شود که می‌تواند به اعتیاد کمک کند.
اعتیاد می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر سلامت روان داشته باشد و در صورت عدم توانایی در ارضای میل به نیکوتین باعث ایجاد احساس اضطراب، تحریک پذیری، بی قراری و مشکل در تمرکز شود.
- اختلالات خلقی: برخی از افراد ممکن است علائم بدتر اختلالات خلقی مانند افسردگی یا اضطراب را به دلیل کشیدن قلیان تجربه کنند. مواد شیمیایی موجود در دود قلیان می‌تواند تعادل شیمیایی طبیعی مغز را مختل کند و به طور بالقوه منجر به عدم تعادل خلقی شود. علاوه بر این، استفاده از محصولات تنباکو می‌تواند به ایجاد یا بدتر شدن اختلالات خلقی کمک کند.
- عملکرد شناختی: کشیدن قلیان می‌تواند بر عملکرد شناختی از جمله حافظه، توجه و تصمیم گیری تأثیر بگذارد. نیکوتین و سایر مواد موجود در دود قلیان می‌تواند گیرنده‌های مغز و انتقال دهنده‌های عصبی را تحت تأثیر قرار دهد و منجر به اختلالات شناختی شود. کشیدن قلیان مزمن و شدید ممکن است خطر بیشتری برای مشکلات شناختی ایجاد کند.
سوء مصرف هم‌زمان مواد: مصرف قلیان ممکن است با افزایش خطر درگیر شدن در سایر رفتارهای سوء مصرف مواد همراه باشد. این می‌تواند بیشتر به مشکلات روانی مانند اعتیاد، اختلال در قضاوت و اختلالات سلامت روان کمک کند.
توجه به این نکته ضروری است که تأثیر دقیق کشیدن قلیان بر سلامت روانی از فردی به فرد دیگر می‌تواند متفاوت باشد و عوامل دیگری مانند حساسیت فردی، دفعات مصرف، و شرایط سلامت روانی از قبل موجود نیز می‌توانند نقش داشته باشند.
اگر شما یا شخصی که می‌شناسید مشکلات روانی مربوط به کشیدن قلیان را تجربه می‌کنید، توصیه میشود از یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی یا یک متخصص سلامت روان برای بحث در مورد نگرانی‌های فردی و بررسی مداخلات مناسب کمک بگیرید.
سخن پایانی
مانند هرگونه مصرف مواد مضر دیگر، مصرف قلیان نیز می‌تواند عوارض زیادی برای سلامت داشته باشد.
این عوارض شامل مشکلات تنفسی، بیماری‌های قلبی – عروقی، مشکلات گوارشی و تأثیرات روحی است. بدیهی است که جلوگیری از مصرف این ماده می‌تواند به بهبود سلامت عمومی کمک کند و استفاده از روش‌های سالم‌تر برای استراحت و آرامش را ترجیح دهیم.
توجه: همیشه بهتر است از نظرات یک پزشک متخصص مشاوره بگیرید و تحقیقات بیشتری انجام دهید تا به تصمیمات صحیح برای سلامت خود برسید.
2 پاسخ
کم خونی هم باعث حالت تهوع و استفراغ در قلیان کشیدن میشود؟
سلام دوست عزیز
جهت دریافت مشاوره، می‌توانید با مشاوران مرکز ما صحبت کنید. برای دریافت مشاوره رایگان در کلینیک تخصصی طلوعی دیگر با شماره ۰۲۱۸۸۶۰۵۹۱۳ تماس حاصل فرمایید.