همگی ما وقتی می‌خواهیم یک دوره‌ی درمانی را شروع کنیم، بی‌شک نگران عوارض جانبی آن هستیم. عوارض نوروفیدبک هم یکی از نگرانی‌های افرادی است که می‌خواهند این دوره‌های درمانی را شروع کنند، یا هم اکنون شروع کرده‌اند.
آنچه که واضح است، این است که افراد همیشه برای درمان مشکلات خود به دنبال یک روش کم خطر و مطمئن هستند. امروزه یکی از روش‌های مؤثر، کاربردی و کم خطر روش نوروفیدبک است.
نوروفیدبک یکی از روش‌های غیرتهاجمی در زمینه درمان اختلالات مغزی است. از این رو خیلی از افراد مایل‌اند بیشتر در مورد این روش بدانند و با مزایا و یا عوارض نوروفیدبک آشنا شوند.
پس برای گرفتن پاسخ این سؤال که مزایا و عوارض نوروفیدبک چیست؟ تا انتهای این مطلب با کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر همراه باشید. در صورتی که با نوروفیدبک و کاربردهای آن آشنا نیستید، مقالات زیر را مطالعه کنید.
مزایای نوروفیدبک
نوروفیدبک در واقع یک فرایند آموزشی است. در این روش مغز یاد می‌گیرد که خودش خودش را تنظیم کند و پس از چندین و چند جلسه تمرین و تکرار، مغز می‌تواند با آرایش جدیدی از امواج مغز به فعالیت روزانه خود ادامه دهد.
این نوع از آموزش مدرن برای مغز مدت ماندگاری بسیار بالایی دارد، به عنوان مثال بعد از یادگیری دوچرخه سواری شما دیگر آن را فراموش نخواهید کرد.
این شیوه یادگیری مانند آموزش دوچرخه‌سواری در مغز عمل می‌کند. یعنی بعد از اینکه شما در دوچرخه سواری پدال زدن را یاد گرفتید، این آموزش وارد ناخودآگاه مغز شما می‌شود.
بعد از آن دیگر نیاز نیست برای هر بار پدال زدن فکر کنید، بلکه به طور ناخودآگاه پدال می‌زنید و این عمل را به طور ناخودآگاه انجام می‌دهید. در ضمن تا آخر هم آن را فراموش نمی‌کنید.
همچنین باید گفت سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) نیز این درمان را مورد تأیید قرار داده است. از مهم‌ترین مزایای نوروفیدبک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم مصرف دارو و تحمل عوارض آن
- روشی کم تهاجمی بدون درد و خونریزی
- آسان‌تر بودن تحمل این روش برای کودکان
- موجب تنظیم کل فعالیت‌های مغز خواهد شد.
- توانمندی‌های شناختی فرد را افزایش می‌دهد.
- اثرات درمانی آن برای مدت طولانی پایدار است.
- روشی است کاملاً ایمن و بدون هیچ عارضه جانبی
- این درمان خیلی سریع موجب تغییر رفتار فرد خواهد شد.
عوارض نوروفیدبک
بعضی از درمان‌ها عملاً عوارض جانبی جبران ناپذیر و یا غیر قابل تحملی دارند و این نگرانی را برای شروع یک دوره درمانی جدید تشدید می‌کند.
درمان‌هایی که دارای عوارض جانبی خطرناک هستند، همگی آنها عملاً تهاجمی هستند. یعنی مثلاً بخشی از بدن در طی عمل جراحی تحت تأثیر قرار می‌گیرد و یا دارویی شیمیایی که فرد با خطرات بالقوه آن را مصرف می‌کند.
در سایر روش‌های نورروتراپی، مغز تحت طیف مغناطیسی (TMS) یا جریان‌های الکتریکی tDCS یا CES قرار می‌گیرد و با تحریک این امواج، در مغز تغییراتی ایجاد می‌شود؛ بنابراین عوارضی مثل سرگیجه، اضطراب و حتی تشنج در این روش‌ها محتمل است.
اما در نوروفیدبک ما با هیچ یک از این موارد مواجه نیستم. در نتیجه عوارض نوروفیدبک شامل هیچ‌کدام از این موارد نمی‌شود و این روش نسبتاً ایمن و بی خطر به محسوب می‌شود.
همچنین نصب الکترودها روی سر نه تهاجمی است نه آسیب بالقوه‌ای دارد و به طور کلی می‌توان گفت عوارض نوروفیدبک تقریباً به مقدار هیچ نزدیک است.
الکترودهای نوروفیدبک صرفاً سیگنال‌های مغزی را دریافت و ثبت کرده و چیزی را بر مغز تحمیل نمی‌کنند. بلکه از طریق فعالیت‌های عادی خود مغز و آموزش و خود تنظیمی، سعی در تغییر امواج مغزی و تنظیم مجدد آنها به حالت مناسب دارند.
در واقع نوروفیدبک یعنی آموزش اینکه فرد چگونه کار کرد و فعالیت مغزی خود را تغییر داده و الگوی امواج مغزی‌اش را بهبود دهد، بنابراین این شیوه درمانی خطر خاصی ندارد.
نوروفیدبک مانند دستگاه فشار خون عمل می‌کند و تغییرات فیزیولوژیک بدن را ثبت می‌کند. این دستگاه هیچ دخل و تصرف فیزیکی و شیمیایی در بدن ایجاد نمی‌کند. بلکه تنها تغییرات امواج مغزی را نشان می‌دهد که این تغییرات می‌تواند، ریشه‌های متفاوت فیزیکی، شیمیایی و حتی روانی داشته باشند.
این علم بر گرفته از علوم مختلف از جمله روان‌شناسی یادگیری، علوم اعصاب، مهندسی پزشکی و… است. در روش نوروفیدبک برای اصلاح مشکل از روان‌شناسی یادگیری کمک گرفته می‌شود.
در حیطه روان‌شناسی یادگیری نیز از روش شکل دهی رفتار و تقویت آن استفاده می‌شود که چنین روشی هرگز عارضه جسمی جدی در بر نداشته و مانند همان بازی‌های کامپیوتری است، اما فقط با هدف شکل دهی مثلاً به توجه و تمرکز انجام می‌گیرد.
به دلیل اینکه عوارض نوروفیدبک قابل توجه نیست و همچنین استفاده از این درمان به دلیل کوتاه بودن زمان جلسات درمان، عدم وجود درد و عوارض جانبی، مورد استقبال قرار گرفته است.
به طور کلی تنها می‌توان گفت، در هنگام انجام این متد درمانی مواردی مانند اضطراب، اختلالات خواب، تهوع و سردردهای خفیف در بعضی مطالعات به میزان زیر ۵ درصد گزارش شده است. البته این‌گونه عوارض جانبی تقریباً در کلیه موارد پس از قطع درمان بهبود می‌یابند و پایدار نیستند.
روش نوروفیدبک توسط اداره غذا و داروی آمریکا (معتبرترین سازمان جهانی پزشکی) جهت درمان اضطراب، استرس، افسردگی، بیش فعالی، کم توجهی، سردرد (میگرن)، دردهای مزمن، اختلالات خواب، سوء مصرف مواد، وسواس، صرع (تشنج) و بازتوانی سکته مغزی مورد تأیید قرار گرفته است.
همچنین نوروفیدبک باعث افزایش اثر گذاری داروها می‌شود. به همین دلیل باید پزشک معالجتان از انجام نوروفیدبک آگاه باشد تا در صورت کاهش علایم بیماری اقدام به کاهش دوز دارو نماید.
