کاربرد کتامین که یک ترکیب شیمیایی که از خانواده داروهای مسکن است و در علم پزشکی و اختلالات روانی به عنوان یک روش درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این دارو به عنوان یک آنتاگونیست نوراپی‌نفرین و آدرنالین عمل می‌کند و در ایجاد حالت خلسه و بیهوش شدن بیمار تأثیرگذار است. همچنین، کتامین به عنوان یک داروی ضدافسردگی نیز شناخته شده است و در برخی موارد برای درمان اختلالات افسردگی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
با توجه به اثرات مثبت و منفی کتامین، این دارو به عنوان یک گزینه مؤثر واقعی در درمان بسیاری از بیماری‌ها و حالات پزشکی شناخته شده است. با این حال، برای استفاده از این دارو باید به دقت دستورات پزشک را رعایت کرد و هرگونه علائم ناگوار یا عوارض جانبی را به پزشک خود گزارش داد تا اقدامات لازم انجام شود.
به طور کلی، کتامین یک داروی قدرتمند و مؤثر است که در موارد مشخص و تحت نظارت پزشکان می‌تواند بهبودی بسیاری از بیماران را فراهم کند.
در این مطلب از کلینیک تخصصی ترک اعتیاد طلوعی دیگر به بررسی کاربردهای کتامین می‌پردازیم پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
کتامین چیست؟
کتامین (Ketalar) یک ماده بی حس کننده است که توسط پزشکان استفاده می‌شود تا بیهوشی عمومی برای اقدامات پزشکی بدون نیاز به آرامش عضلانی ایجاد کند. بیهوشی عمومی شبیه خواب است، در حالی که تجزیه کننده به قطع ارتباط اشاره دارد.
کتامین می‌تواند توهمات مشابه داروهای دیگر مانند LSD و PCP ایجاد کند و باعث ادراکات تحریف شده از صداها و مناظر شود.
کاربرد کتامین
سازمان غذا دارو (FDA ) تنها تأیید قرار دادن کاربرد کتامین برای بیهوشی عمومی را به دست آورده است، اما این دارو می‌تواند در جایگاه‌های دیگری هم مفید باشد. اطلاعات بیشتر در زیر ذکر شده است.
۱. القای بیهوشی عمومی یکی از کاربرد کتامین است.
پزشکان برای ایجاد بیهوشی عمومی از کتامین به تنهایی یا همراه با دیگر داروهای بیهوشی مانند نیتروس اکسید استفاده می‌کنند. این داروها در بخش اورژانس برای ایجاد آرامش کوتاه مدت مورد استفاده قرار می‌گیرند، به عنوان مثال:
– کاهش شکستگی
– درمان دررفتگی مفصل
– ترمیم زخم در افراد غیرهمکار، از جمله کودکان
۲. درمان درد یکی از کاربرد کتامین است.
یکی از کاربرد کتامین پزشکان از آن در دوزهای پایینی استفاده می‌کنند که باعث ایجاد تفکیک نمی‌شود تا درد شدید را از بین ببرند دنبال کردن شرایط:
- تروما
- شکستگی‌ها
- درد شکم
- درد دست یا پا
- درد کمر
پزشکان از مقادیر کمتری از داروها استفاده می‌کنند تا بتوانند به صورت بهتری درد شدید را کنترل کنند و از شرایط زیر پیگیری کنند:
آسیب
شکست‌ها
درد شکم
درد دست یا پا
درد کمر
۳.یکی از کاربرد کتامین درمان صرع است.
یکی از کاربرد کتامین درمان صرع است، یک وضعیت ناگهانی است که در آن فرد به تشنج مبتلا می‌شود که بیش از پنج دقیقه طول می‌کشد یا در عرض پنج دقیقه چندین بار تشنج دارد.
وضعیت صرع نسوز (RSE) نوعی از صرع است که به داروهای معمولی مقاوم است. این بیماری خطرناکی است که می‌تواند باعث آسیب مغزی و مرگ شود.
یک تحقیق در سال ۲۰۱۵ نشان داد که کاربرد کتامین ممکن است به عنوان یک روش مؤثر در درمان RSE مورد استفاده قرار گیرد. اما بطور کلی، نیاز به تحقیقات بیشتری برای تأیید این نتایج و اثبات ایمنی استفاده از کتامین در درمان این بیماری وجود دارد.
یکی از کاربرد کتامین درمان افسردگی است.
یکی از کاربرد کتامین درمان افسردگی است در تحقیقات اخیر نشان داده است که استفاده از کتامین می‌تواند به سرعت واکنش‌های افسرده را در افرادی که به درمان‌های دیگر جواب مناسبی نمی‌دهند، بهبود بخشد. با این حال، پزشکان هشدار می‌دهند که داده‌های مرتبط با استفاده از این دارو برای این حالت، محدود است و پزشکان باید پیش از تجویز آن، خطرات مرتبط را در نظر بگیرند.
یک مطالعه از سال ۲۰۱۶ نیز هشدار داده است که استفاده نادرست از کتامین به دلیل خصوصیت‌های توهم‌زای آن، یک مشکل جهانی بهداشتی است؛ بنابراین، توصیه می‌شود که پزشکان در ابتدا داروهای ضدافسردگی معمولی را تجویز کنند و سپس در صورت نیاز، به استفاده از کتامین مراجعه کنند.
درمان اضطراب یکی از کاربرد کتامین است.
یکی از تحقیقات در زمینه استفاده از کاربرد کتامین برای اضطراب کمیاب است و این موضوع همواره چالش برانگیز بوده است. اما، یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که این دارو ممکن است به افرادی که با اختلال اضطراب اجتماعی (SAD) روبرو هستند کمک کند. این وضعیت شامل ترس ناشی از مواجهه با موقعیت‌های اجتماعی مختلف است.
یک کارآزمایی بالینی اخیر در سال ۲۰۱۷ این دارو را بر روی ۱۸ شرکت کننده تست کرد و به این نتیجه رسید که ممکن است به طور مؤثری به درمان SAD کمک کند. با توجه به اینکه مطالعات قبلی نیز نشان داده‌اند که کتامین ممکن است دارای اثرات ضد اضطرابی قابل توجهی باشد، پژوهشگران به مطالعه بیشتر این مزیت احتمالی تشویق شده‌اند تا بهتر بتوانند این اثرات را بررسی کنند.
اثرات جانبی کتامین
شایع‌ترین عوارض جانبی کتامین در دوزهای تجویز شده عبارتند از:
- خواب آلودگی
- دو بینی سردرگمی
- حالت تهوع
- استفراغ
- سرگیجه
- احساس ناراحتی
کتامین همچنین می‌تواند مجموعه گسترده‌ای از علائم دیگر را ایجاد کند که بر بسیاری از قسمت‌های بدن تأثیر می‌گذارد، اما کمتر رایج است.
خطرات مصرف کتامین
شواهد نشان می‌دهد که کتامین در مورد استفاده از آن برای افراد در یک رنج سنی امن است، اگر صحیح مصرف شود. اما، کتامین تنها در صورتی امن است که فرد دارویی را که پزشک تجویز کرده است، مصرف کند.
با این حال، علی‌رغم ایمنی عمومی، کتامین دارای خطرات زیر است:
– عدم پایداری عملکرد قلب و عروق خونی: افزایش موقت فشار خون و ضربان قلب یا کاهش آن ممکن است رخ دهد. همچنین، ریتم‌های نامطلوب قلب نیز ممکن است رخ دهد.
– مشکلات تنفسی: ممکن است در صورت مصرف بیش از حد یا سرعت مصرف سریع اتفاق بیفتد.
– واکنش‌های ناخوشایند: این شامل بی قراری و گیجی در دوره بهبودی است.
– افزایش فشار داخل جمجمه: افرادی که فشار داخل جمجمه بالا دارند، باید با دقت مورد نظر قرار گیرند.
– آسیب به کبد: مصرف کتامین ممکن است عملکرد کبد را تحت تأثیر قرار دهد.
– نقص شناختی یا فکری: برخی تحقیقات نشان می دهد که این اثرات در کودکان رخ می‌دهد.
پزشکان توصیه می‌کنند که کتامین را برای افرادی که شرایطی مانند فشار خون بالا دارند، استفاده نکنند که ممکن است منجر به آنوریسم، فشار خون بالا کنترل نشده، حمله قلبی و پارگی آئورت شود. این دارو همچنین برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی یا زنان باردار یا شیردهی کننده مناسب نیست.
عوارض مصرف در روزهای اول کتامین
پس از مصرف کتامین، فرد ممکن است با اثرات زیر روبرو شود:
– گمراهی
– دردهای مختلف
– مشکل در اندیشه
– اضطراب
– سایر اثرات ناخواسته
مصرف آن به عنوان یک ماده مخدر سوء مصرف
کتامین افراد را به دور از محیط واقعی خود می‌برد، درد را کاهش می‌دهد و احساس ترکیبی از واقعیت و غیر واقعی را ایجاد می‌کند.
افرادی که به صورت تفریحی از کتامین استفاده می‌کنند، تجربه‌هایی مانند جدایی از بدن یا حالتی از آزادی و سبکی درک می‌کنند. برخی از آنها احساس می‌کنند که کاملاً از واقعیت جدا شده‌اند، تا جایی که این تجربه را با مرگ مقایسه می‌کنند.
این ماده معروف است به عنوان یکی از مواد مورد علاقه نوجوانان و جوانان در محیط‌های پر رقص و پر تحرک. افرادی که از کتامین استفاده می‌کنند، ادعا می‌کنند که تجربه آن نسبت به دیگر مواد مخدر، مانند PCP یا LSD، بیشتر از آنها جذابیت دارد، زیرا توهمات کوتاه‌مدت تری ایجاد می‌کند که به مدت ۳۰ دقیقه تا یک ساعت ادامه دارد، به جای ساعت‌ها.
کتامین اثرات جالبی بر روی حافظه افراد دارد، به طوری که آنها هیچ خاطره‌ای از رویدادهایی که در زمان تحت تأثیر آن بوده‌اند، ندارند. برخی از افراد از این خاصیت آرام‌بخش و بی‌توانی کتامین به عنوان دارویی برای تجاوز به خاطرات استفاده می‌کنند. متخصصان معمولاً این دارو را در نوشیدنی قربانی می‌پاشند تا او از حقیقت آگاه نشود، زیرا بی‌بو و بی‌مزه است و قابل تشخیص نیست.
نام های خیابانی کتامین چیست؟
نام خیابانی کتامین عبارتند از:
- آرام بخش گربه
- جت کی
- والیوم گربه
- بنفش
- کیت کت
- لا کوک مخصوص
- سوپر کی
- ویژه ک
- سوپر اسید
- ویتامین کا
حائز اهمیت است که توجه داشته باشیم کتامین، زمانی که به طرز نامناسبی مصرف می‌شود، دیگر امن نیست. این خطر با مصرف منظم این ماده، به سرعت افزایش می‌یابد و ممکن است به سلامتی و جوانب دیگر زندگی آسیب برساند. عوارض جانبی و خطرات این ماده می‌تواند به اندازه‌ای شدید باشد که منجر به مرگ شود.
کتامین و الکل
هیچ فردی که به مشکلات مربوط به الکل یا مسمومیت الکلی دچار است، نباید حتی به کتامین که توسط پزشک تجویز شده باشد، دست بزند. این دو ماده هر دو بر روی سیستم عصبی مرکزی تأثیر می‌گذارند و ترکیب آنها ممکن است منجر به مرگ شود؛ بنابراین، ترکیب الکل و کتامین خطرناک است.
اگر شما یا کسی که شما آن را می‌شناسید به مشکلات مربوط به الکل یا مسمومیت الکلی دچار است، بهتر است فوراً به یک مرکز درمانی مراجعه کنید. در اینجا متخصصان و پزشکان می‌توانند به شما کمک کنند تا از این مشکلات پیشگیری کنید و بهبود یابید.
تداخل کتامین با سایر داروها
تئوفیلین یا آمینوفیلین، دو داروی مؤثر در درمان انسداد راه هوایی در بیماران مبتلا به آسم و بیماری‌های مزمن انسدادی ریه هستند. استفاده همزمان از این داروها با کتامین ممکن است خطر افزایش آستانه تشنج را افزایش دهد.
وازوپرسین یا Vasostrict، یک داروی مفید در بهبود فشار خون پایین است که با منبع‌های دیگر همخوانی دارد. به علت این تداخل، لازم است پزشک دقت کند و دوز مناسبی از داروها را تجویز کند تا احتمال انبساط زیاد عروق خونی را کاهش دهد.
داروهای مهار کننده سیستم عصبی مرکزی نیز می‌توانند باعث تداخل با کتامین شوند. بنزودیازپین‌ها و داروهای ضد اضطراب مانند دیازپام، همچنین داروهای ضد درد اپیوئیدی مثل اکسی کدون نیز از این دسته اند.
مصرف همزمان این داروها با کتامین ممکن است منجر به عوارض جانبی جدی شود.
همچنین، مطالعات نشان داده‌اند که مصرف کتامین با آمفتامین و مشتقات آن می‌تواند اثرات نامطلوبی داشته باشد؛ بنابراین، قبل از مصرف هر گونه داروی بدون نسخه، بهتر است با پزشک مشورت کرد.
مصرف بیش از حد کتامین
مصرف بیش از حد کتامین به خطرات فراوانی منجر می‌شود، اما بیشترین خطر آن اختلال در هوشیاری و افزایش تصادفات و جراحات است. همچنین، دوزهای بالا ممکن است به مرگ منجر شوند به دلیل اثرات فیزیکی آنها.
در صورت تجربه هر یک از علائم زیر، به شدت توصیه می‌شود که فوراً با شماره ۱۱۵تماس حاصل کرده و تحت مراقبت پزشکی قرار بگیرید:
– عضلات سفت یا ناتوانی در حرکت
– ضربان قلب تند
– تشنج
– فشار خون بالا
– بیهوشی
– تجربه نزدیک به مرگ
آیا کتامین اعتیادآور است؟
تقسیم بندی قانونی مواد کنترل شده، کتامین را به عنوان یک داروی غیر مخدر در رده‌ی سوم قرار داده است. به دلیل تأثیرات ضد درد و روحی آن، مصرف بیش از حد کتامین می‌تواند منجر به وابستگی، نیاز به مصرف دوزهای بالاتر برای تجربه همان اثرات و اعتیاد شود.
همانطور که در هر اعتیاد دیگری، کتامین نیز می‌تواند یک پیوند قوی ایجاد کند که کنترل زندگی فرد را به دست می‌گیرد؛ بنابراین، اهمیت ویژه‌ای دارد که افرادی که با مصرف نادرست کتامین مواجه هستند، به مشاوره و درمان حرفه‌ای مراجعه کنند.
سخن پایانی
کتامین، یک داروی بیهوشی عمومی است که پزشکان در شرایط اورژانس از آن استفاده می‌کنند برای کنترل درد، کاهش استرس و بهبود عملکرد عضلات. این دارو همچنین ممکن است در درمان برخی بیماری‌ها و مشکلات جسمی مؤثر باشد.
تحقیقات نشان می‌دهد که کتامین می‌تواند کاربردهای متعددی داشته باشد، اما نیاز به تحقیقات بیشتری در این زمینه وجود دارد تا اثربخشی و ایمنی آن تأیید شود.
اهمیت دارد که بین کاربردهای پزشکی معتبر و مصرف غیرپزشکی دارو تفاوت قائل شویم. هرگز نباید از داروها به صورت سرگرمی و تفریحی استفاده کرد، زیرا می‌تواند منجر به اعتیاد و مشکلات جدی سلامتی شود.
بنابراین، توصیه می‌شود که مصرف کتامین تنها تحت نظارت و تجویز متخصصان پزشکی صورت گیرد و از هرگونه استفاده غیرمجاز خودداری کنید.
