یکی از روشهایی ترک اعتیاد که امروزه رواج پیدا کرده استفاده از دارو است که قرص b2 یا یکی از این داروهاست. مثلاً اگر شخصی هروئین را در دوز بالا مصرف کند، یک دفعه نمیتواند بدن خود را سمزدایی کند! بنابراین درمان با بوپرنورفین به احتمال زیاد برای او موفقیتآمیز خواهد بود.
به عنوان مثال، میتواند برنامه ترک اعتیاد او ترکیبی از بوپرنورفین (طبق تجویز پزشک متخصص)، مشاوره روانشناسی، روشهای درمانی جایگزین و ایجاد یک گروه پشتیبانی مثبت از همسالان و دوستان باشد.
ولی در بسیاری از موارد مشاهده شده که فرد با مصرف خودسرانه این دارو گرفتار وابستگی و اعتیاد شده و نیاز به ترک بوپرنورفین یا قرص b2 تحت نظر پزشک متخصص دارد.
در ادامه این مطلب برای آشنایی بیشتر با ماده اعتیاد آور بوپرنورفین یا قرص ب ۲ با کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر همراه باشید.
بوپرنورفین یا قرص ب ۲ چیست؟
بوپرنورفین شایعترین دارو برای درمان اعتیاد به سایر داروها است و در برخی کمپها و مراکز غیرتخصصی ترک به صورت غیرحرفهای آن را مورد استفاده قرار میدهند! این قرص که از مشتقات تبائین میباشد، خود یک آلکالوئید افیونی و یکی از ترکیبات مواد مخدر تریاک است.
قرص بوپرنورفین (Bupernorphine) که معروف به قرص B2 است و با نامهای تجاری Subutex و Suboxone هم شناخته میشود، یک داروی مسکن قوی اپیوئیدی یا در واقع ضد درد از نوع مخدر نیمه صنعتی است که احتمال وابستگی و اعتیاد را در افراد بالا میبرد.
این دارو برای درمان اختلال مصرف مواد مخدری چون هروئین، متادون و نیز برای درمان دردهای حاد و مزمن به کار میرود. قرص ب ۲ اثری شبه به مورفین داشته و کاربرد آن شبیه به قرص متادون است و در جهت کلینیک درمان اعتیاد و کمپ ترک اعتیاد از آن مورد استفاده قرار میگیرد.
این قرص با توجه به برخی خواص، به عنوان درمان اعتیاد یا به عنوان ماده تأخیری و درمان زود انزالی نیز مورد استفاده قرار میگیرد. اپیوئیدها مثل مورفین، مجموعه ترکیباتی هستند که با تأثیر بر اعصاب مرکزی بدن، علاوه بر کاهش احساس درد در فرد، میتوانند موجب تأخیر در انزال آقایان نیز بشوند.
مکانیسم اثر قرص ب ۲ دقیقاً شبیه مشتقات تریاک است. یعنی به گیرندههای خاصی از مغز وصل میشود و وسوسه مصرف مواد مخدر و تأثیر آن را بر روی مغز کم میکند.
نشئگی و عوارض اعتیاد به بوپرنورفین بسیار کمتر از مشتقات تریاک است. اما این به آن معنا نیست که مصرف کنترل نشده بوپرنورفین بدون آسیب و پیامدهای منفی است.
از این دارو به صورت قرص زیرزبانی، تزریق، به عنوان پچ پوستی یا به عنوان درون کاشت استفاده میشود. برای اختلال در مصرف مواد مخدر، معمولاً از زمان شروع علائم ترک و برای دو روز اول تحت درمان مستقیم یک ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی شروع میشود.
احتمال وابستگی به این دارو بالا است. اعتیاد به این ماده شبیه به اعتیاد به موادی مانند کدئین، هروئین، مورفین و متادون است. این دارو عوارضی مشابه و جدی شبیه به مواد ذکر شده دارد و همراه با عوارض جسمانی و روانی همراه است.
قرص ب ۲ علاوه بر خاصیت ترک اعتیادی، برای درمان دردهای شدید، استفاده قبل از بیهوشی، کنترل و برگرداندن مهار تنفسی ناشی از بیهوشی را نیز دارد.
بنابراین، باید با دقت از این دارو استفاده کرد، چرا که مانند بسیاری از داروهای جایگزین مواد مخدر میتواند موجب وابستگی شدید بیمار به این دارو شود.
در واقع باید گفت که زمانی درمان اعتیاد با قرص b2 موفقیت آمیز است که بیمار تحت یک برنامه صحیح و در کنار روشهای گروه درمانی اعتیاد اقدام به ترک اعتیاد کند.برنامهای که بتواند به خوبی شرایط ذهنی، جسمانی و محیطی فرد مبتلا به اعتیاد را کنترل کند.
متخصصین توصیه میکنند افراد برای ترک مواد اعتیادآور، خودسرانه از داروهای ترک مانند قرص ب ۲ استفاده نکنند. زیرا عوارض این داروها بسیار زیانبار خواهد بود.
مکانیسم اثر بوپرنورفین
بوپرنورفین یا قرص ب ۲ به دستهای از داروها تعلق دارد که آگونیست – آنتاگونیست اپیوئیدی نام دارند. این دارو با وجود اپیوئیدی بودن و داشتن عوارض خاص اپیوئیدها مانند سرخوشی و تضعیف سیستم تنفسی، حداکثر اثر آن کمتر از آگونیستهای کامل اپیوئیدی مانند هروئین و متادون است.
این دارو به دلیل میل ترکیبی زیاد به گیرنده مو، با اپیوئیدهای دیگر رقابت کرده و اثرات آنها را بلاک میکند و باعث جدا شدن مورفین، متادون و اپیوئیدهای دیگر از گیرنده میشود.
در نتیجه در بیماری که در بدنش مورفین وجود دارد، علائم ترک ایجاد میکند. آگونیستهای گیرنده موی دیگر نمیتوانند بوپرنورفین را از گیرنده جدا کنند، بنابراین نمیتوانند اثر آگونیستی اپیوئید روی گیرندههایی داشته باشند که قبلاً توسط بوپرنورفین اشغال شده است.
بوپرنورفین در دوزهای بالاتر، گیرندهها را اشغال کرده، ولی آنها را فعال نمیکند و همزمان آگونیستهای کامل را از گیرندههای خود جدا کرده یا آنها را بلاک میکند.
بیشترین تأثیر درمانی بوپرنورفین در محدودهٔ ۱۶ تا ۳۲ میلیگرم است. دیده شده که با مصرف ۸ میلیگرم بوپرنورفین به مدت ۵ روز، با قطع ناگهانی دارو گیرندهها از ۷۲ ساعت تا ۱۲۰ ساعت همچنان توسط دارو اشغال هستند.