قرص اکسی کدون برای مدیریت دردهای حاد یا مزمن، متوسط تا شدید زمانی که سایر درمان ها موثر نیستند استفاده می‌شود. همچنین ممکن است در انواع خاصی از درد کیفیت زندگی را بهبود بخشد.
اکسی کدون با اینکه یک داروی ضد درد است، اما استفاده طولانی مدت از آن می‌تواند باعث ایجاد وابستگی شخص شود. به نحوی که مصرف مداوم این ماده، ترک کردن را برای افراد سخت می‌کند تا جایی که افراد برای ترک اکسی کدون باید به مراکز ترک اعتیاد مراجعه کنند.
در مطالب قبلی مختصری با قرص اکسی کدون و تاریخچه آن و اینکه سازنده اکسی کدون چه کسی است آشنا شدیم. در ادامه این مطلب برای آشنایی بیشتر با ماده اکسی کدون و اینکه عملکرد قرص اکسی کدون چگونه است؟ با کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر همراه باشید.
اکسی کدون چیست؟
اکسی کدون یا به انگلیسی Oxycodone با نام تجاری اکسی‌کانتین و یا فاروکسی تولید می‌شود. این ماده یک داروی ضد درد و مسکن قوی با خاصیت آرام‌بخشی است.
این دارو در واقع نوعی ماده مخدر نیمه صنعتی قدرتمندی بوده و ماده فعال موجود در آن اکسی‌کانتین است و پزشکان آن را برای کاهش دردهای متوسط تا شدید تجویز می‌کنند.
اکسی کدون مانند هروئین، مورفین و دیگر مخدرهای اعتیادآور محصولی است که از خشخاش تریاک به دست می‌آید. این دارو حالت سرخوشی و نشئگی ایجاد می‌کند و باعث می‌شود حتی مصرف کنندگان ناآگاهی که دارو را طبق تجویز پزشک مصرف می‌کنند، ولع و میل غیرقابل کنترلی نسبت به مصرف این دارو احساس کنند.
این دارو گاه به تنهایی و گاه در ترکیب با سایر داروهای مسکن مانند استامینوفن به کار می‌رود. محصولات ترکیبی اکسی کدون با پاراستامول (استامینوفن)، ایبوپروفن، نالوکسان، نالترکسون و آسپرین نیز موجود است. اکسی کدون هم به صورت خوراکی و هم تزریقی و وریدی مصرف می‌شود.
نوعی از اکسی کدون به طور گسترده برای تسکین درد ناشی از بیماری‌های مزمن و لاعلاج به کار می‌رود. اما متأسفانه این دارو باعث ایجاد وابستگی و اعتیاد شده و اعتیاد به اکسی کدون می‌تواند سریع و خطرناک باشد.
در واقع می‌توان گفت، مصرف آن به مرور زمان به وابستگی به آن تبدیل شده به صورتی که شخص باید هر چه سریع‌تر برای ترک اکسی کدون اقدام کرده و به کلینیک ترک اعتیاد مراجعه کند.
هرچند که این دارو فقط با نسخه پزشک فروخته شده و پزشکان این مسکن قوی را برای مدیریت درد تجویز می‌کنند. اما متأسفانه مقدار قابل توجهی اکسی کدون به بازارهای غیرقانونی راه پیدا کرده است.
مصرف کنندگان تفریحی علاوه بر اثرات تسکین دهندگی دارو، حالت سرخوشی و نشئگی‌ای آن را تجربه می‌کنند که بی‌شباهت به اثرات مصرف هروئین نیست.
همچنین امروزه مشاهده می‌شود که روش‌های غیر اصولی درمانی مانند ترک متادون با اکسی کدون نیز رواج پیدا کرده که معمولاً بدون نظارت پزشک متخصص ترک اعتیاد انجام می‌شود و در بسیاری از موارد منجر به سوء مصرف اکسی کدون و اعتیاد به آن می‌شود.
در این شرایط بیمار باید هر چه سریع‌تر مصرف خودسرانه این دارو را قطع کرده و با مراجعه به مراکز تخصصی درمان اعتیاد، برای ترک اکسی کدون اقدام کند.
عملکرد اکسی کدون
عملکرد اکسی کدون شبیه هروئین و مخدرهای دیگر مثل مرفین است که با مهار انتقال صعودی سیگنال‌های درد موجب تغییر ادراک و پاسخ به درد می‌شود.
این ماده از طریق دستگاه گوارشی جذب شده و نیمه عمر دفع آن از خون ۲ تا ۴ ساعت است. داروی اکسی کدون یک دارو مخدر است که با تأثیر بر روی مغز، احساسات را کنترل کرده و دردهای خفیف و شدید را تسکین می‌دهد.
مصرف این دارو بر روی گیرنده‌های مغز اثر می‌گذارد و استفاده طولانی مدت آن باعث ایجاد وابستگی سیستم عصبی مصرف کننده می‌شود. مصرف مداوم این ماده، ترک کردن را برای افراد سخت می‌کند.
دلیل اعتیادآور بودن اکسی کدون و داروهایی مانند آن این است که این داروها اندورفین‌های مصنوعی را در مغز تولید کرده و مصرف‌کنندگان در اثر مصرف آن هجوم گرمایی مطبوع و آرامش‌بخش را احساس می‌کنند.
مغز در پی مصرف دراز مدت اکسی کدون دیگر اندورفین‌هایی را که احساسات خوشایندی را ایجاد می‌کنند، تولید نمی‌کند. به این ترتیب مصرف کننده وقتی اکسی‌کدون مصرف نمی‌کند، افسرده، کسل و بیمار می‌شود.
