امروزه نوشیدنی الکلی نقش اجتماعی مهمی را در بسیاری از فرهنگ‌ها ایفا می‌کند. بیشتر کشورها قوانینی برای تنظیم تولید، فروش و مصرف نوشیدنی‌های الکلی دارند.
با این حال با وجود قوانین محدود کننده، اما مصرف نوشیدنی‌های الکلی در اکثر نقاط جهان قانونی است. فروش صنعت نوشیدنی‌های الکلی در جهان ۱۵۰۰ میلیارد دلار بوده است.
الکل روان‌گردان بسیار اعتیاد آوری است که مکانیزم عملکرد آن تأثیر بر سیستم عصبی مصرف کننده است و باعث تغییر رفتار و ادراکات بیمار می‌شود. ترک نوشیدنی الکلی در دنیا مشکل افراد بسیاری است که با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.
مصرف بیش از حد الکل می‌تواند منجر به عواقب جبران‌ناپذیری مثل کوری، کما و مرگ شود. ترک اعتیاد الکل مسئله مهمی است و باید برای جلوگیری از مرگ زودرس و بیماری‌های ناشی از آن حتماً به طور جدی پیگیری شود.
الکل برای سیم پیچی مجدد مغز و ایجاد وابستگی جسمی دارای قدرت قابل توجهی است و با ترک الکل، علائم شدید ترک خودش را نشان خواهد داد.
اختلالات مصرف الکل منجر به تأثیرات جسمی، روانی و اجتماعی خواهد شد که شامل افزایش وزن و اختلال عملکرد کبد، خشونت خانگی، از دست دادن درآمد، بیکاری و آسیب به کودکان متولد نشده می‌باشد.
در ادامه برای اینکه بدانیم مشروبات الکلی چیست؟ نوشیدنی الکلی استاندارد چیست؟ و میزان الکل مجاز در روز و آمار مصرف الکل در ایران و جهان با کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر همراه باشید.
نوشیدنی الکلی چیست؟
نوشیدنی الکلی یا مشروبات الکلی به نوشیدنی‌هایی گفته می‌شوند که دارای مقدار زیادی اتانول یا همان الکل هستند. الکل یک ماده روان‌گردان است که هشیاری فرد را تغییر داده و ادراکات و رفتار فرد را دگرگون می‌کند.
اتانول در فرم خالص مایعی روشن، بدون رنگ، قابل تبخیر و دارای بویی تند و تیز بوده، اما مشروبات الکلی دارای درصدهای متفاوت الکل، رنگ‌های مختلف (طبیعی یا افزودنی) و بوهای متفاوت هستند.
الکل به دو صورت بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مصرف الکل در دوزهای پایین احساس آرامش، کاهش اضطراب و نشاط در فرد ایجاد کرده و باعث سرخوشی و خوش مشربی او می‌شود.
اما در مرحله بعد با مصرف در دوزهای بالا اثرات ناخوشایندی مانند تخریب بینایی، بهت و ناهوشیاری، مسمومیت الکلی و حتی گاهی مرگ ظاهر می‌شوند. استفادهٔ طولانی مدت و سوءمصرف الکل می‌تواند منجر به وابستگی جسمی و الکلیسم شود.
در یک تخمیر طبیعی، حدود ۱۴ تا ۱۵ درصد الکل به دست می‌آید. اما در صورتی که بخواهند نوشیدنی‌هایی با غلظت بیشتری تهیه کنند، از عمل تقطیر استفاده می‌کنند.
به طور کلی نوشیدنی‌های الکلی به سه گروه اصلیِ آبجوها، شراب‌ها و نوشیدنی‌های تقطیری تقسیم می‌شوند. مشروبات الکلی که با تخمیر جو به دست می‌آید آبجو محسوب می‌شوند.
آنهایی که از تخمیر انگور به دست می‌آیند، شراب و آنهایی که با تخمیر غلات و میوه‌ها و سپس تقطیر آن‌ها به منظور بالا بردن درصد الکل درست می‌شوند، مشروباتی مانند ویسکی و ودکا هستند.
در فرایند تقطیر، میوه‌های ترش شده یا سایر مواد اولیه را می‌جوشانند و بخار به دست آمده از آن را جمع‌آوری کرده و با سرد کردن آن مایعی به دست می‌آورند که از آب کمتر و الکل بیشتری برخوردار است. متانولی که به این روش به دست می‌آید، ماده‌ای است که به عنوان یک کند کننده فعالیت ذهنی و بدنی عمل می‌کند.
متانول در واقع سرکوب کننده سیستم عصبی مرکزی است و بر روی تمام اعضای بدن تأثیر می‌گذارد. الکل مصرفی به وسیله معده و روده کوچک جذب شده و سپس وارد جریان خون می‌شود.
همچنین توسط آنزیم‌ها در کبد تجزیه می‌شود. از آنجایی که کبد می‌تواند هم‌زمان مقدار کمی الکل را تجزیه کند، مقدار اضافی آن در سراسر بدن گردش پیدا می‌کند. تأثیر الکل بر بدن به میزان مصرف آن بستگی دارد.
نوشیدن الکل نقش اجتماعی مهمی را در بسیاری از فرهنگ‌ها ایفا می‌کند. بیشتر کشورها قوانینی برای تنظیم تولید، فروش و مصرف آن‌ها دارند. با این حال، نوشیدنی‌های الکلی در بیشتر نقاط جهان قانونی است.
اما شرایط فرهنگی جامعه و ممنوعیت مصرف الکل در ایران باعث سوءاستفاده‌ی افراد سودجو شده است. آن‌ها هر ماده خطرناکی را به عنوان مشروبات الکی در بین مردم توزیع می‌کنند.
مصرف زیاد الکل اثرات بسیار مخرب جسمی مثل کوری، کما و مرگ، و اثرات روانی مثل توهم، زوال عقل و فراموشی و همچنین اثرات اجتماعی مثل فحشا، درگیری، جراحت و قتل برجای می‌گذارد.
تعریف نوشیدنی الکلی استاندارد
حجم یک نوشیدنی الکلی، معیار خوبی برای تشخیص میزان الکل موجود در آن نیست. برای بررسی اثرات الکل بر بدن، از واحد «نوشیدنی استاندارد» استفاده می شود. موارد زیر را می توان به عنوان یک واحد نوشیدنی استاندارد در نظر گرفت:
- یک قوطی بزرگ آبجوی ۱۲ اونسی ۵ % الکل
- نصف لیوان (۵ اونس) شراب ۱۲ درصد الکل
- ۵/۱ اونس از نوشیدنی‌های حاوی ۴۰ درصد الکل مانند ویسکی، ودکا یا تکیلا
هر اونس حدود ۳۳۰ سی‌سی (میلی لیتر) است؛ بنابراین، ۳۶۰ سی‌سی آبجو، شراب ۱۲ درصد حدود ۱۵۰ سی سی و در مورد نوشیدنی هایی حاوی ۴۰ درصد الکل حدود ۴۵ سی سی را می توان به عنوان یک واحد نوشیدنی استاندارد در نظر گرفت.
برای بیشتر افراد، یک واحد استاندارد میزان مجاز نوشیدن الکل در یک نوبت است و مثلاً اگر کسی بیش از این مقدار بنوشد، مجاز به رانندگی در اکثر کشورها نخواهد بود.
میزان الکل مجاز در روز
مرکز کنترل و پیشگیری بیماری های آمریکا (CDC) یک واحد استاندارد الکل را برای زنان و دو واحد استاندارد را برای مردان به عنوان حد مجاز الکل در طول روز اعلام کرده است.
این مرکز تأکید می کند که افرادی که الکل نمی نوشند، نباید نوشیدنی الکلی را به هر دلیلی شروع کنند. زیرا الکل بر تمامی ارگان های بدن اثر سوء می‌گذارد. این مرکز همچنین تفاوتی بین شراب و آبجو با سایر نوشیدنی های الکلی قائل نیست و مصرف بیش از حد مجاز این نوشیدنی ها را نیز توصیه نمی کند.
آمار مصرف الکل در ایران و جهان
به طور کلی مصرف الکل در مردان بیشتر از زنان است. مصرف کنندگان حرفه‌ای مشروبات الکلی در مردان ۵/۹ درصد و در زنان ۲ درصد است.
همچنین میزان مصرف آن در افرادی که شخصیت‌های ضد اجتماع، سابقه ترک تحصیل و بزهکاری‌های متعدد دارند بیشتر است. در اصطلاحات پزشکی به اعتیاد حاد به استفاده از نوشیدنی الکلی الکلیسم می‌گویند.
در واقع الکلیسم، اعتیاد شایعی است که هم به خاطر اختلالات روان‌شناختی شخص به سمت آن گرایش پیدا می‌کند، هم خودش باعث ایجاد مشکلات روان‌شناختی می‌شود.
همان‌طور که گفتیم مصرف طولانی مدت الکل عوارض قلبی، فشار خون بالا و مشکلات کبدی ایجاد می‌کند. همچنین مصرف الکل در زنان باردار “سندرم الکل جنینی” ایجاد می‌کند که شایع‌ترین علت عقب ماندگی ذهنی قابل پیشگیری در کشورهای صنعتی است.
الکلیسم سومین علت شایع مرگ و میر و درد و رنج (مورتالیتی و موربیدیتی) در جهان است. در فرانسه که ۱۰ درصد نیروی کار این کشور در صنایع مربوط با تولید و توزیع الکل کار می‌کنند، ۱۰ درصد کل مرگ و میرها هم مربوط به عوارض مصرف الکل است و ۳۰ درصد تخت‌های بیمارستانی نیز به خاطر مشکلات مربوط به مصرف الکل اشغال شده است.
در آمریکا یک سوم تصادفات رانندگی و دو سوم تصادفات رانندگی آخر شب و نیز دو سوم قتل‌ها تحت تأثیر الکل اتفاق می‌افتد.
مانند دیگر مواد مخدر که در ایران مصرف می‌شود، بعضی از افراد هم به مصرف الکل اعتیاد دارند. البته نه به شدت مواد مخدر دیگر. اما در رابطه با الکل ۳ مورد را داریم، مصرف الکل، وابستگی به الکل و الکلیسم.
در ایران مصرف الکل وجود دارد، اما وابستگی به آن و الکلیسم کم است و در این موارد شرایط ما نسبت به بسیاری از کشورها بهتر است.
بر اساس تحقیقات (۹۰-۱۳۸۹)، برآورد می‌شود که حدود یک درصد جمعیت کشور دچار سوء مصرف و یا وابستگی به الکل هستند و ۵٫۶ درصد جمعیت مصرف الکل داشته‌اند.
برای آشنایی با خدمات ترک الکل با نوین‌ترین روش‌های سم‌زدایی و ترک در کلینیک تخصصی ترک اعتیاد طلوعی دیگر و دریافت مشاوره رایگان به لینک خدمات ترک الکل مراجعه کنید.
