بیشتر افراد مبتلا به اعتیاد الکل، اعتیاد خود را انکار می‌کنند. با این وجود الکلیسم یا اعتیاد به الکل نوع شایعی از اعتیاد در جوامع مختلف است. در نتیجه شناخت علائم اعتیاد به الکل و خصوصیات افراد الکلی توسط اعضای خانواده بسیار مهم است، تا بتوانند در زمان مناسب زندگی عزیزترین فردشان را نجات دهند.
تصمیم‌گیری‌های افراد معتاد به الکل معمولاً در این حالت مستی تأثیر قرار می‌گیرد. برخی افراد در این مواقع دست به معاملاتی می‌زنند که زندگی آن‌ها را در معرض خطر قرار می‌دهد. این افراد ممکن است بسیار بی‌قرار، پرخاشگر یا تکانشی شوند.
در اثر مصرف زیاد الکل، فرد کنترل فیزیکی و تعادلش را از دست داده و تکلم بریده بریده و تاری دید پیدا می‌کند. از این رو احتمال تصادفات رانندگی، درگیری‌های فیزیکی و درگیر شدن در رفتارهای جنسی پرخطر در این افراد بسیار زیاد خواهد شد.
در مطالب قبلی درباره اینکه نوشیدنی الکلی چیست؟ تاریخچه الکل در ایران و جهان، علائم ترک، روش ترک و عوارض مصرف الکل و اینکه الکلیسم چیست؟ صحبت کردیم. در ادامه این مطلب به بررسی اینکه علائم اعتیاد به الکل یا الکلیسم چیست؟ خواهیم پرداخت.
چه زمان مصرف الکل اعتیاد محسوب می‌شود؟
بسیاری از افراد اعتیاد خود به سوءمصرف الکل را انکار می‌کنند. اما اگر اطرافیان آگاهی کامل از علائم اعتیاد به الکل داشته باشند می‌توانند زودتر به بیمار کمک کنند. اعتیاد به مصرف الکل زمانی اتفاق می‌افتد که در اثر مصرف مکرر الکل، بدن فرد تحمل پیدا کرده و دچار وابستگی جسمی و روانی شود.
در پی تحمل ایجاد شده، بدن برای کسب لذت‌های قبلی به میزان بیشتری از الکل نیاز پیدا می‌کند. همین افزایش مداوم در مقدار مصرف، روز به روز به شدت اعتیاد می‌افزاید و می‌تواند سلامت جسمی و مغزی بیمار را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
علائم اعتیاد به الکل یا الکلیسم
الکل یک ماده با قدرت اعتیادآوری زیاد است و در صورت مصرف مدام فرد به آن وابسته شده و توانایی ترک الکل را ندارد و به عبارتی به آن اعتیاد پیدا کرده است.
متأسفانه اعتیاد به الکل معمولاً همراه با یک بیماری و مشکلات بهداشت روان مانند افسردگی، اضطراب، اختلالات شخصیتی و اسکیزوفرنی و… همراه است که درمان آن را سخت‌تر می‌کند.
طبق نظر انجمن روانپزشکی آمریکا (APA)، اعتیاد به الکل یا اختلال در مصرف الکل (AUD)، نوعی اختلال روانی محسوب می‌شود که در آن مواد مخدر باعث ایجاد تغییرات پایدار در عملکرد مغز می‌شود.
این تغییرات باعث می‌شود که فرد مصرف مواد را ادامه دهد و در نتیجه در آینده منجر به عود و اعتیاد دوباره شود. از آنجایی که شدت و ضعف علائم ممکن است تا حدودی متغیر باشد، اعتیاد به الکل می‌تواند اثرات بی‌شماری بر سلامت روانی، جسمی، اجتماعی و معنوی فرد ایجاد کند.
از علائم اعتیاد به الکل این است که شخصی که اعتیاد به الکل پیدا کرده معمولاً در تمام طول روز مست است و در کاهش یا قطع مصرف الکل ناتوان است. به دلیل مصرف آن دچار فراموشی می‌شود و روی کارهای او تأثیر گذاشته و اختلال ایجاد می‌کند. علاوه بر این اغلب این افراد مشکلات خانوادگی زیادی هم دارند.
فردی که الکل مصرف می‌کند معمولاً خلق بسیار شاد و سرحالی پیدا می‌کند، اما رفتارهای او به‌گونه‌ای نیست که از سوی دیگران به نظر احمق یا دیوانه به نظر برسد.
حافظه فرد خیلی زود تحت تأثیر قرار گرفته و قید و بندهای زیادی از رفتارهای او برداشته می‌شود و ممکن است در این حالت دست به رفتارهایی بزند که بعداً باعث پشیمانی او شود. حتی ممکن است بعداً به یاد نیاورد که او این رفتار را انجام داده است.
این افراد ممکن است بسیار بی‌قرار، پرخاشگر یا تکانشی شوند. در اثر مصرف زیاد، کنترل فیزیکی از بین می‌رود و فرد تعادلش را از دست داده و تکلم بریده بریده و تاری دید پیدا می‌کند. از این رو احتمال تصادفات رانندگی، درگیری‌های فیزیکی و درگیر شدن در رفتارهای جنسی پرخطر در این افراد بسیار زیاد است.
اعتیاد به الکل با علائم و نشانه‌هایی همراه است که شناخت آن‌ها کمک بسیاری در تشخیص و انجام اقدامات درمانی همچون ترک الکل می‌کند که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:
- خوشحالی و سرحال بودن
- اختلال در قدرت تصمیم‌گیری
- اختلال در حافظه
- اختلال در تعادل
- عدم تمرکز
- پرخاشگری
- بریده بریده حرف زدن
- تلو تلو خوردن هنگام راه رفتن
- بروز رفتارهای نامناسب
- تاری دید
- مشکلات قلبی
- فشار خون بالا
- سکته مغزی
- ضربان قلب نامنظم
- گذراندن وقت بیشتر در گروه‌های اجتماعی جدید و دائماً در حال تغییر
- افزایش درگیری و اختلافات با دوستان، خانواده و همکاران
نحوه تشخیص سوء مصرف الکل
تشخیص اعتیاد به الکل دشوار است. از آنجایی که این موضوع به مرور زمان وخیم‌تر می‌شود، مهم است که به دنبال علائم هشدار دهنده اولیه باشید. اگر اعتیاد به الکل زود تشخیص داده شود و تحت درمان قرار بگیرد، فردی که اعتیاد به الکل دارد ممکن است بتواند از عواقب اصلی بیماری در امان باشد.
اگر نگران هستید که شخصی که می‌شناسید اعتیاد به الکل داشته باشد، بهتر است به روشی حمایتی به او نزدیک شوید. از خجالت دادن و یا دادن احساس گناه به او خودداری کنید. این کار می‌تواند او را از شما دور کرده و در برابر کمک شما مقاوم‌تر کند.
پزشکان و کارشناسان بهداشت روان، ترکیبی از ارزیابی بصری و مهارت مصاحبه‌ای برای تشخیص دقیق مشکلات مربوط به الکل، از جمله سوء مصرف، اعتیاد و وابستگی را به کار می‌برند. در برخی موارد، از معاینه بدنی برای تشخیص مسمومیت یا ترک استفاده می‌شود.
تشخیص قطعی برای فردی که در نوشیدن الکل مشکل دارد، اختلال در مصرف الکل است. برای تشخیص این شرایط یک متخصص قادر به بررسی مهم‌ترین عوامل و فاکتورها می‌باشد که شامل موارد زیر است:
- نوشیدن بیش از حد
- افزایش تحمل جسمی به الکل
- نادیده گرفتن فعالیت‌های عادی
- تمایل فراوان برای ادامه مصرف الکل
- افزایش ناسازگاری و تعارض در روابط
- عدم توانایی در پیگیری اهداف برای ترک الکل
- مشاهده علائم ترک در هنگام قطع مصرف الکل
- نوشیدن الکل با وجود آگاهی از بروز مشکلات جسمی یا روحی
- صرف مقدار زیادی از وقت جهت نوشیدن یا مدت زمان طولانی خمار بودن
- نوشیدن در شرایط خاصی که خطرات احتمالی فراوانی ممکن است به وجود آید، مانند رانندگی
برای تشخیص اختلال در مصرف الکل، فقط دو مورد از این علائم و نشانه‌های ذکر شده کافی است. داشتن علائم بیشتر ممکن است به وضعیت وخیم‌تری اشاره داشته باشد.
