نوشیدن زیاد الکل باعث تحریک سیستم عصبی شده و در صورتی که بخواهید آن را به طور موقت یا دائمی دیگر مصرف نکنید با علائم سندرم ترک الکل مواجه خواهید شد.
اگر به صورت روزانه مصرف الکل دارید، به مرور زمان بدن شما به الکل وابسته خواهد شد. وقتی این اتفاق می‌افتد، سیستم عصبی مرکزی شما دیگر نمی‌تواند به راحتی با کمبود الکل سازگار شود.
اگر به طور ناگهانی نوشیدن را متوقف کنید یا مقدار الکلی را که می‌نوشید به میزان قابل توجهی کاهش دهید، می‌تواند باعث ایجاد علائم سندرم ترک الکل یا AWS شود.
حدود ۱۵ درصد افراد در غرب در زمان‌هایی از دورهٔ مصرف الکل، با مشکلاتی از اختلال مصرف الکل رو به رو می‌شوند. حدود نیمی از افراد با اختلال مصرف الکل، نشانه‌های سندروم ترک الکل را به دنبال کاهش مصرف الکل نشان می‌دهند.
در حدود ۴ درصد آنها نیز نشانه‌های شدید رخ می‌دهد و تا ۱۵ درصد افرادی با علائم شدید، می‌میرند. حداقل ۴۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، نشانه‌های ترک الکل توسط بقراط توصیف شده بود. سندروم ترک الکل تا ۱۷۰۰ میلادی، مشکل شایعی نبود.
در مطالب قبلی درباره اینکه نوشیدنی الکلی چیست؟ تاریخچه الکل در ایران و جهان، علائم ترک، روش ترک و عوارض مصرف الکل، اینکه الکلیسم چیست؟ علائم اعتیاد به الکل یا الکلیسم چیست؟ ترک الکل چند روز طول می‌کشد؟ و ترک الکل با ایمپلنت نالتروکسان صحبت کردیم.
در ادامه این مطلب برای آشنایی بیشتر با ترک الکل و اینکه ببینیم سندرم ترک الکل چیست و چه علائمی دارد؟ با کلینیک ترک اعتیاد طلوعی دیگر همراه باشید.
- نوشیدنی الکلی چیست؟
- تاریخچه الکل در ایران و جهان
- علائم ترک الکل چیست؟
- روش ترک الکل
- عوارض مصرف الکل
- الکلیسم چیست؟
- علائم اعتیاد به الکل یا الکلیسم چیست؟
- ترک الکل چند روز طول می‌کشد؟
- ترک الکل با ایمپلنت نالتروکسان
سندرم ترک الکل چیست؟
سندروم ترک الکل یا در واقع نشانه‌های محرومیت از الکل (AWS) نامی است برای فردی که مصرف الکل زیادی داشته و بعد از قطع ناگهانی یا کاهش قابل توجه مصرف الکل، این علائم در او بروز می‌کند.
مصرف بیش از حد الکل ( یک نوشیدنی در روز برای زنان و بیش از دو نوشیدنی در روز برای مردان) باعث ایجاد عوارض منفی برای سلامتی می‌شود. به دلیل این که بدن آنها به الکل وابسته شده و ترکیب شیمیایی مغز آنها تغییر می‌کند.
الکل با انتقال دهنده‌های عصبی از جمله گاما آمینو بوتیریک اسید در ارتباط است. به همین دلیل با کاهش یا توقف مصرف الکل مغز به تنظیم دوباره احتیاج دارد و علائم ترک در نتیجه این وضعیت بروز پیدا می‌کنند.
در حالت AWS، ممکن است ترکیبی از علائم فیزیکی و احساسی، از اضطراب و خستگی خفیف گرفته تا حالت تهوع را تجربه کنید. برخی از علائم ترک ناگهانی الکل می‌تواند هالوسینیشن (توهمات حسی) و تشنج باشد. در شدیدترین حالت، AWS می‌تواند حتی به مرگ ختم شود.
سندروم ترک الکل ممکن است در افراد وابسته به الکل هم ایجاد شود. این حالت ممکن است زمانی به وجود آید که افراد به صورت برنامه ریزی شده یا غیر برنامه ریزی شده، مصرف الکل خود را کم کنند.
همچنین از آنجایی الکل باعث ایجاد اخلال در توانایی بدن برای جذب ویتامین‌ها و مواد مغذی می‌شود، آنها کمبود ویتامین را نیز تجربه خواهند کرد.
در واقع معمولاً افراد مبتلا به اختلال مصرف الکل دچار کمبود ویتامین‌هایی مانند ویتامین B می‌شوند. به همین خاطر پزشک مصرف مکمل‌ها را برای کمک به آنها در فرایند ترک الکل و سم زدایی توصیه می‌کند.
علائم سندرم ترک الکل
علائم و نشانه‌های سندروم ترک الکل به صورت اولیه در سیستم عصبی مرکزی (CNS) اتفاق می‌افتد. علائم سندرم می‌تواند ترکیبی از علائم جسمی و روحی باشد.
شدت علائم ترک از نشانه‌های خفیفی مانند اختلالات خواب و اضطراب تا نشانه‌های شدید و مرگ آوری نظیر توهم زدگی الکلی (ALcoholic hallucinosis)، هذیان الکلی و ناپایداری سیستم عصبی خودکار، متغیر است.
ترک به طور معمول به منظور اینکه ترک الکل در دستهٔ سندروم ترک الکل قرار بگیرد، بیماران می‌بایست حداقل دو نشانه از نشانه‌های مقابل را نشان دهند: افزایش لرزش دست، بی‌خوابی، حالت تهوع یا استفراغ، توهم‌های زودگذر (شنیداری، دیداری یا لامسه‌ای)، بی‌قراری روانی-حرکتی (Psychomotor agitation)، اضطراب، تشنج‌های تونیک-کلونیک و ناپایداری سیستم عصبی خودکار.
شدت علائم توسط شاخص‌هایی تعیین می‌شود که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از: میزان مصرف الکل، مدت زمان مصرف الکل توسط فرد و سابقهٔ ترک الکل. از علائم شدید این سندروم توهم، تشنج، اختلالات قلبی و تب بالا است که متأسفانه می‌تواند زندگی شخص را تهدید کند.
علائم و نشانه‌های سندرم ترک اعتیاد الکل ممکن است از ۶ تا ۲۴ ساعت بعد از آخرین مصرف الکل، در فرد ظاهر شود و می‌تواند تا یک هفته بعد نیز باقی بماند. این علائم به طور کلی شامل موارد زیر است:
- لرزیدن
- اضطراب
- حالت تهوع
- استفراغ
- سردرد
- افزایش ضربان قلب
- تعریق
- تحریک‌پذیری
- گیجی
- بی‌خوابی
- کابوس
- فشار خون بالا
این علائم ممکن است بین ۲ تا ۳ روز بدتر شود و بعضی از علائم خفیف‌تر ممکن است برای هفته‌ها در برخی افراد باقی بمانند. زمانی که با الکل کمتری در خون خود از خواب بیدار می‌شوید، ممکن است این موضوع بیشتر قابل توجه باشند. شدیدترین نوع سندرم محرومیت به نام دلیریوم ترمنس (DT) شناخته می‌شود. علائم و نشانه‌های آن عبارت‌اند از:
- سردرگمی شدید
- تحریک شدید
- تب
- تشنج
- توهمات لمسی، مانند احساس خارش، سوزش یا بی‌حسی که در واقع رخ نمی‌دهد
- توهمات شنوایی، یا شنیدن صداهایی که وجود ندارند
- توهم بصری، یا دیدن تصاویری که وجود ندارند
- تعرق مفرط
- افزایش ضربان قلب
- فشار خون بالا
- تنفس‌های سریع
چه کسانی در معرض خطر سندرم ترک الکل هستند؟
کسانی که به الکل اعتیاد دارند یا به طور منظم زیاد الکل می‌نوشند و قادر به کاهش تدریجی آن نیستند، در معرض خطر بالای AWS هستند.
سندروم ترک الکل یا AWS در بزرگسالان شایع‌تر است، اما کودکان و نوجوانانی که بیش از حد الکل مصرف می‌کنند نیز ممکن است علائم را تجربه کنند.
همچنین اگر قبلاً علائم ترک را داشته‌اید یا سم زدایی پزشکی در خصوص نوشیدن داشته‌اید، در معرض خطر سندروم ترک الکل یا AWS هستید.
